شاخص ها و مؤلفه های برنامه درسی تربیت دینی در دانشگاه: سنتزپژوهی پیشینه پژوهشی براساس رویکرد روبرتس

پژوهش در برنامه ریزی درسی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 مرداد 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsre.2023.1958815.2157

نویسندگان

محمود زارع جعفری زواره^{* 1}؛ حسین مؤمنی مهموئی²؛ مهدی زیرک³؛ احمد اکبری⁴؛ تورج فلاح مهنه⁵

¹گروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاداسلامی، تربت حیدریه ، ایران.

²دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران

³استادیارگروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران

⁴استادیار، گروه علوم تربیتی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

⁵گروه علوم تربیتی، واحد تربت حیدریه، دانشگاه آزاد اسلامی، تربت حیدریه، ایران

چکیده

تربیت دینی بخش مهمی از برنامه‌های درسی دانشجویان را تشکیل می‌دهد این مهم علاوه بر نقشی که در تثبیت هویت دینی فراگیران دارد موجب تحقق سایر اهداف تربیتی در نظام آموزش عالی می‌شود. شناخت مولفه‌ها و شاخص‌های برنامه درسی تربیت دینی زمینه طراحی الگویی جامع در زمینه تربیت دینی را فراهم می‌آورد. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های الگوی برنامه درسی تربیت دینی است. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن سنتزپژوهی است. جامعه پژوهش کلیه مقالاتی می‌باشند (124 مقاله) که از سال 2009 میلادی و 1385 شمسی تاکنون در مورد الگوی برنامه‌درسی تربیت دینی در پایگاه‌های تخصصی و علمی ارائه شده‌اند. نمونه پژوهش 25 مقاله است که این تعداد بر اساس پایش موضوعی، اشباع نظری داده‌ها و به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده‌های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده‌اند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل محتوا به شیوه مقوله‌بندی برمبنای الگوی سنتزپژوهی روبرتس استفاده شده است. جهت بررسی اعتبار یافته‌ها از کدگذاری مجدد یافته‌ها بر مبنای روش اسکات (2012) استفاده شده و ضریب توافق بین ارزشیابان 81 درصد محاسبه گردید. مؤلفه‌ها و شاخص‌های الگوی برنامه درسی تربیت دینی در 4 بُعد، 13 محور و 53 مقوله شامل مؤلفه‌های دانشی- مؤلفه‌های ساختاری -مؤلفه‌های پداگوژیک و مؤلفه‌های برنامه‌ای- فرآیندی است.

کلیدواژه‌ها

الگوی برنامه‌درسی؛ تربیت دینی؛ سنتزپژوهی

مراجع