بررسی اثرات کشنده و زیرکشنده ترکیبات هگزافلومورون و فلوفنوکسورون بر روی برخی از فراسنجه های زیستی بالتوری سبز Chrysoperla carnea Stephens. (Neuroptera:Chrysopidae)

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

دوره 14، شماره 4 - شماره پیاپی 56، اسفند 1401، صفحه 314-327   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مهدی دهقانی^{* 1}؛ حسن میرزاهاشمی داودآبادی²؛ سلطان رون³؛ عباس خانی³

¹گروه گیاهپزشکی، واحد یزد، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران

²گروه حشره شناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

³گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

بالتوری سبز یکی از دشمنان طبیعی مهم پسیل پسته در باغ های پسته استان کرمان و یزد می­باشد. با توجه به اهمیت اقتصادی پسیل پسته و در راستای اجرای برنامه های مدیریت تلفیقی آفات، آگاهی از بر هم کنش و روابط متقابل آفت کش های مورد استفاده با عوامل مهار زیستی آفت در مورد پسیل پسته امری ضروری به نظر می رسد. در این تحقیق تاثیر حشره­کش­های هگزافلومورون و فلوفنوکسورون روی برخی فراسنجه های زیستی بالتوری سبز Chrysoperla carnea (Stephens) در آزمایشگاه و در اتاقک رشد با شرایط دمایی 1 26 سانتیگراد، رطوبت نسبی 5 70 درصد و دوره­ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بررسی شد. مقادیر LC₅₀ برآورد شده برای هگزافلومورون و فلوفنوکسورون روی لارو سن اول بالتوری سبز به ترتیب 8/1 و 2/5 میکرو­گرم ماده موثر در میلی­لیتر بودند. برای ارزیابی اثرات زیر­کشندگی، لاروهای سن اول با غلظت LC₂₅ هر حشره­کش بر اساس روش آورده شده در زیست سنجی تیمار شدند که برای هگزافلومورون و فلوفنوکسورون به ترتیب 66/0 و 3/3 میلی­گرم ماده موثر در میلی­لیتر بود بنابر نتایج تجزیه­ی واریانس طول دوره‌­ی مراحل نابالغ و طول عمر حشرات کامل در تیمار با فلوفنوکسورون و هگزافلومورون در مقایسه با شاهد به طور معنی­دار در سطح 1 درصد به ترتیب افزایش و کاهش یافت. در ارتباط با اثرات زیرکشندگی فلوفنوکسورون و هگزافلومورون، طول دوره‌­ی مراحل نابالغ بالتوری سبز به ترتیب 6/7 و 1/9 درصد در مقایسه با شاهد افزایش و طول عمر حشرات کامل به ترتیب 9/6 و 6/10 درصد کاهش نشان داد. هیچ اختلاف معنی­داری بین تیمار فلوفنوکسورون و هگزافلومورون از نظر طول دوره نابالغ و طول عمر حشره کامل مشاهده نشد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که باروری و تفریخ تخم بالتوری سبز در تیمار با فلوفنوکسورون و هگزافلومورون در مقایسه با شاهد کاهش معنی­دار در سطح 1 درصد داشته است. مقادیر LC₂₅ فلوفنوکسورون و هگزافلومورون، باروری بالتوری سبز را به ترتیب 7/19و 2/33 درصد و تفریخ تخم بالتوری سبز را به ترتیب 7/21 و 4/31 درصد در مقایسه با شاهد کاهش داد. با توجه به تاثیر کمتر ترکیب فلوفنوکسورون نسبت به هگزافلومورون بر روی برخی پارامترهای زیستی C.carnea، استفاده از ترکیب فلوفنوکسورون در مقایسه با هگزافلومورون در مدیریت تلفیقی پسیل پسته بیشتر توصیه می گردد.

کلیدواژه‌ها

واژه های کلیدی: بالتوری سبز؛ هگزافلومورون؛ فلوفنوکسورون؛ زیر‌کشندگی؛ سم شناسی دموگرافیک

مراجع