تعارض فرهنگ عرف با احکام فقهی مرتبط با زنان و اثر آن بر سبک زندگی در خانواده

روان‌شناسی فرهنگی زن

مقاله 4، دوره 15، شماره 56، تیر 1402، صفحه 47-59   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jwcp.2023.704891

نویسندگان

زهرا سادات میرهاشمی^{* 1}؛ لیلا ثمنی²؛ حوریه نادمی³

¹استادیار، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

²استادیار، گروه خانواده درمانی (پژوهی)، پژوهشکده زنان، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

³کارشناسی ارشد، گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشکده الهیات، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی تعارض فرهنگ عرف با احکام فقهی مرتبط با زنان و اثرآن بر سبک زندگی خانواده بود. جامعه پژوهش کلیه متون مرتبط با تعارض فرهنگ عرف با احکام فقهی در مورد زنان و اثرآن بر سبک زندگی درخانواده می باشد. نمونه پژوهش متون تعارض فرهنگ عرفی، احکام فقهی و سبک زندگی در خانواده بود. پژوهش توصیفی- تحلیلی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای و به صورت فیش برداری از منابع فقهی و روان شناسی جمع آوری شد. داده ها به صورت تحلیل محتوا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج یافته ها نشان داد که یکی از عمده‌ترین مشکلی که نظام اجتماعی را تهدید می کند وجود ارزش ها و سبک زندگی متفاوت و متناقض است که به زنان و به نسل های آینده منتقل می شود. تغییر در نحوه الگوهای فرهنگ مصرف و الگوهای مرجع در کاهش پایبندی به ارزش های دینی، سنتی وتضعیف روابط خانوادگی تأثیر داشته است اما به وسیله‌ی فرهنگ‌سازی، سبک زندگی وآموزش، می توان جامعه زنان را برای پذیرش احکام و قوانینی غیر از فرهنگ عرفی که به آن عادت کرده و آن را باور نموده اند، آماده نمود و گرایش و تفکر آن ها را تغییر داد. فرهنگ و عرف فاسد باعث محرومیت جامعه از ثمرات حضور زنان مؤمن و متخصص، بحران‌های اجتماعی و ناهنجاری در خانواده به خصوص بانوان، افت منزلت زن و ضایع شدن حقوق آنان و در مواردی افزایش گناه و فساد در جامعه را فراهم می کند. دگرگونی ارزش­ها در زنان یک جامعه بستر بسیار مناسبی برای تغییرات ساختار ارزش­های فرهنگی و اجتماعی را فراهم می ­کند.

کلیدواژه‌ها

فرهنگ عرف؛ احکام فقهی؛ سبک زندگی

سایر فایل های مرتبط با مقاله

56-4-4.pdf

مراجع

The Holy Qoran.

Abbasi, M. (2007). Factors of aversion to religion and tendency of young people towards western culture. Knowledge, 116, 1-20. [Persian] URL: http://ensani.ir/fa/article/69775

Adler, A. (1932). What life should mean to you. Bishop and Sons. London. URL: https://ecosystemic-psychology.org.za/home/essays/what-is-the-meaning-of-life

Amin, Q. (1899). Written by women. Cairo: Maktaba Al-Targhi. URL: http://www.lib.ir/book/70509321

Amini, A. (1999). Changing clothes and uncovering hijab according to documents. Tehran: Historical Documents Review Center. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1254957/

Ayazi, M. (2007). The criteria of rulings and methods of its exploration. Qom: Research Institute of Islamic Sciences and Thought. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1659419

Azimzadeh Ardabili, F., & Mohammadi Arani, A. (2013). The role of customs in interpreting the financial rights of couples. Fiqh and Islamic Law Research, 8(29), 79-96. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/134328/fa

Bakhtiarifar, A. (2017). Asociological study of economic and social class on the value system of     women in Isfahan. Scientific Social Research Journal of Islamic Azad Uni versity, Shushtar Branch Eleventh year, 3(39), 177-206. [Persian] URL: https://jss.shoushtar.iau.ir/article_670842.html?lang=en

Banifatemeh, H., & Taheri, T. (2009). Identifying the cultural-social factors on the satisfaction rate of matrimony among married women in Azarshahr. Journal of Sociology Studies, 2(2), 7-29. [Persian] URL: https://jss.tabriz.iau.ir/article_520928.html?lang=en

Corey, G. (2005). Theory and application of counseling and psychotherapy. Translated by Seyed Mohammadi, Y. (2022). Tehran: Aras Baran publication. [Persian] URL: https://www.adinehbook.com/gp/product/9646389212

Dinkmeyer, J. R.., Carlson, J., & Michel, R. E. (2016). Consultation: Creating School-Based Interventions. New York: Routledge’s Press. [Persian] URL: https://www.routledge.com/Consultation-Creating-School-Based-Interventions/Dinkmeyer-Jr-Jon-Michel/p/book/9781138910256

Emami, P., Hashemianfar, S. A., Haghighatian, M. (2018). Explaining the relationship between modernity and family orientation in Isfahan. Sociology of Social Institutions, 5(11), 227–251.  [Persian] URL: https://ssi.journals.umz.ac.ir/article_1915.html?lang=en

Fahimi, F. (2009). Women and financial rights. Tehran: Khorsandi. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1758215

Fatahizadeh, F. (2008). Women in Islamic history and thought. Qom: Bostan Kitab Institute. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1496128

Fazel Lankarani, M. (2017). Muharram Benefits. Qom: Jurisprudential Center of Imams Athar. [Persian] URL: https://noo.rs/SgBPu

Feiz, A. R. (2008). The dynamics of jurisprudence and ijtihad in the light of custom. Tehran: Research Institute of Humanities and Cultural Studies. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/420325/fa

Haeri, S. K. (1987). The Principles of Principles. Qom: School of Islamic Studies. [Persian] URL: https://noo.rs/DnFh6

 Husain, A., & Anas, M. (2016). Role of lifestyle behaviours in maintaining physical and mental health. International Journal of Physical Education, Sports and Health, 3(4), 237-241. URL:https://www.researchgate.net/publication/306091750_Role_of_lifestyle_behaviours_in_maintaining_physical_and_mental_health

Ibn Torab, M. (2010). The role of customs in the rights of spouses. Jurisprudence and Family Law, 52(1), 1-20. [Persian] URL: https://ensani.ir/fa/article/299744/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B9%D8%B1%D9%81-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86

Izadifard, A., & Nematzadeh, R., & Kaviar, H. (2018). Custom and its position in deriving Sharia rules. Fiqh and Islamic law studies, 1(1), 45-73. [Persian] URL: https://feqh.semnan.ac.ir/article_1846.html

Javadi Amoli, A. (1999). Woman in the mirror of glory and beauty. Qom: Dar al-Hadi. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1402472

Jokar, M. (2012). A short passage on the influence of modernism on the family with an emphasis on the Iranian family, a collection of articles of the third meeting and strategic thoughts of women and the family. Tehran: Payam Adalat. [Persian] URL: https://lib.wrc.ir/scholar/view/1/23743

Katouzian, N. (1996). Introduction to the science of law and the study of Iran's legal system. Tehran: Publishing Company. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/11312590

Manouchehrabadi, A., Hashemi, M., & Hessari, F. (2017). Investigating the impact of the socio-economic base of the family on the lifestyle (A case study of youth aged 15 to 29 in Kermanshah). Journal of Maritime Security, 30(3), 61-79. [Persian] URL: https://civilica.com/doc/1533769/

Mirhashemi, Z., & Samani, l., & Nademi, H. (2022). The contradiction in the wife's rights between the conventional view and the Islamic view. Islamic Iranian Progress Model, 10(3), 217-236. [Persian] URL: https://www.ipoba.ir/article_152044_49c5d27937468205627b628365bda59f.pdf

Mohammadi, F., Heidari, A., Habibi, Y., Boromand, S., Kohan, S., & Heidari, Z. (2017). Exploring the effective factors on young adult compliance of healthy lifestyle: A qualitative study. North Khorasan University of Medical Sciences, 9(1), 121-134. [Persian] URL: http://journal.nkums.ac.ir/article-1-1128-fa.html

Motahari, M. (1999). Collection of works, teacher's answers. Tehran: Sadra. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1373006

Muzaffar, M. (1984). Principles of Jurisprudence. Tehran: Islamic Knowledge Publishing. [Persian] URL: https://www.gisoom.com/book/1152033

Pishgahi Fard, Z., & Qudsi, A. (2010). Cultural theories of feminism and its implications on Iranian society. Women in culture and art,  1(3), 109-132. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/160536/fa

Rabbani Isfahani, H., & Yazd Chasti, B. (2015). Qualitative investigation of the effect of radical feminism on the role of women in the family institution and its comparison with the provisions of Islam (case study of women in Isfahan city). Applied sociology, 26(2), 125-140. URL: https://jas.ui.ac.ir/article_18398.html

Shabanpour, M., & Basharti, Z. (2015). Quranic components of Jahili culture and its examples in modern societies. Quarterly History of Islamic Culture and Civilization, 19(1), 7-28. [Persian] URL: https://sid.ir/paper/225004/fa

Vatani, S., & Saei, M. (2013). The study of the relationship between the enjoyment of new media and the younger generation's commitment to social values(Case Study: Islamic Azad University of Tabriz, East Azerbaijan Science and Research Branch). Journal of Sociology Studies, 6(18), 27-46. [Persian] URL: https://jss.tabriz.iau.ir/article_521129.html?lang=fa