بررسی فضاهای موثر بر تصویر ذهنی براساس مقایسه تطبیقی خانه های دوران پهلوی و ساختمان ‌های بلند مسکونی شهر ارومیه

دو فصل‌نامه فضای زیست

مقاله 4، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، شهریور 1402، صفحه 71-90   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22094/lsj.2023.704900

نویسندگان

پریا شفیع پوریوردشاهی¹؛ مصطفی کیانی^{* 2}؛ منوچهر معظمی³

¹دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.

²دانشیار، گروه معماری داخلی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

³استادیار، گروه معماری داخلی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

چکیده

امروزه با توجه به افزایش جمعیت در ایران، ساختمان‌های بلند مسکونی در حال گسترش هستند. گرچه عوامل متعدد بسیاری بر رضایت ساکنان از زندگی در ساختمان‌های بلند تاثیرگذار است، اما توجه به احساس و نیازهای آن‌ها در این راستا می‌تواند باعث افزایش رضایتمندی شود. از آنجا که تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند بر احساس ساکنان از محیط تاثیرگذار می‌باشد، بررسی و مطالعه‌ تصویر ذهنی در جهت افزایش رضایتمندی در ساکنان از اهداف پژوهش است. عواملی کالبدی و عوامل روان‌شناختی می‌توانند در شکل‌گیری تصویر ذهنی در افراد نقش مؤثری داشته باشند که در این مقاله، عوامل کالبدی مد نظر هستند. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادی است. ابتدا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به بررسی و مقایسه‌ خانه‌های دوران پهلوی و ساختمان‌های بلند مسکونی در شهر ارومیه پرداخته می‌شود و فضاهای آن‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. سپس با رویکرد کمی و با استفاده از پرسشنامه در قالب طیف لیکرت، فضاهایی را که در تصویر ذهنی ساکنان ساختمان‌های بلند مسکونی مؤثر هستند، شناسایی می‌شود. روش گردآوری داده‌های پژوهش، ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای (نظری) و مطالعات میدانی و پیمایشی مبتنی بر پرسش‌نامه‌‌ با سؤالات بسته است. پرسشنامه به روش نمونه‌گیری تصادفی در اختیار ساکنان ساختمان‌های بلند شهر ارومیه قرار داده شد و پاسخ‌های آن‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss25 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی‌ها نشان می‌دهند که وجود پنجره‌های بزرگ و سرتاسری با میزان OKB کمتر، وجود حیاط مستقل، استفاده از مصالح بومی، در دسترس بودن فضاهای مختلف ساختمان و پس از آن نمای آجری و استفاده از مبلمان سنتی می‌توانند در تصویر ذهنی آن‌ها تاثیرگذار باشند. بنابراین با توجه به این‌که، عوامل مؤثر بر تصویر ذهنی می‌توانند موجب افزایش رضایتمندی در ساکنان باشند، عوامل کالبدی بدست آمده، نیز بر میزان رضایتمندی ساکنان از محل زندگی خود تاثیرگذار هستند.

کلیدواژه‌ها

خانه‌های دوران پهلوی؛ ساختمان‌های بلند مسکونی؛ تصویر ذهنی؛ ارومیه

مراجع