تأثیر آموزش طراحی معماری مبتنی بر مشارکت محوری در افزایش خلاقیت دانشجویان کارشناسی معماری

دو فصل‌نامه فضای زیست

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 مرداد 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهدی احد زاده¹؛ احمدرضا کشتکار قلاتی^{* 2}؛ غلامحسین ناصری³؛ ودیعه ملاصالحی⁴

¹دانشجوی دکتری معماری دانشگاه آزاد

²گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³استادیارگروه معماری، واحد دامغان،دانشگاه آزاد اسلامی ،سمنان،ایران

⁴گروه معماری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

خلاقیت واژه‌ای محوری در آموزش طراحی و انجام آن است که در بستر محیط‌های آموزشی و پرورشی رشد و تکامل می‌یابد. مؤسسات آموزش عالی و دانشگاهی در هر کشور سازمان‌هایی هستند که به‌عنوان مراکز پرورش‌دهنده خلاقیت می‌باشند. معماری به علت گستردگی و نیاز به شناخت حوزه‌های مختلف جهت تأمین فضای حامی فعالیت‌های گوناگون نیاز است که اشرافیتی به دیگر حوزه‌ها داشته باشد. همین امر تأکیدی بر مشارکت محوری این رشته را دارد که به نظر می‌رسد راهکاری پاسخ‌ده برای تقویت و ارتقای خلاقیت در نزد دانشجویان معماری است. این پژوهش با هدف بررسی مشارکت محوری در طرح‌های آموزش و میزان سهم آن در افزایش خلاقیت صورت پذیرفته است. فرضیه تحقیق این است که می‌توان با بهره‌گیری از تکنیک یادگیری مشارکتی می‌توان به‌طور یکسان میزان خلاقیت را در دانشجویان رشته معماری دانشگاه سمنان افزایش داد. روش تحقیق، پژوهش عمل‌گرا و اقدام پژوهی است. برای افزایش دقت از طرح B-A استفاده شد. نتایج به‌وسیله آماره‌های استنباطی معناداری در نرم‌افزار JMP مورد تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلی سال آخر رشته معماری دانشگاه سمنان است که بالغ‌بر ۳۰۰ نفرند که در سال تحصیلی ۱40۰-۱40۱، مشغول تحصیل بودند که از میان آنان 50 نفر انتخاب شدند. نتایج نشان می‌دهد که میانگین سهم عاملی در گروه شاهد (677/0) و در گروه آزمون (763/0) است که به میزان 6% افزایش خلاقیت صورت یافته است در گروه شاهد بیشترین ضریب تعیین مربوط به اصالت با مقدار (741/0) و کمترین مربوط به متغیر سیالی با مقدار (548/0) است در گروه آزمون کمترین متغیر سیالی با مقدار (589/0) و بیشترین مربوط به متغیر انعطاف‌پذیری با مقدار (000/1) است. بر اساس این مطالعه، می‌توان با آموزش اساتید و فراهم کردن شرایط اجرا و به‌کارگیری روش یادگیری مشارکتی که خصوصیت بارز آن پرورش ذهن افراد است، انعطاف‌پذیری و اصالت ذهنی را در افکار و اعمال دانشجویان پرورش داد.

کلیدواژه‌ها

آموزش معماری؛ مشارکت محوری؛ افزایش خلاقیت؛ دانشجویان کارشناسی

مراجع