تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,623 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,425,098 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,450,451 |
کارکرد جملههای مرکب در مثنوی معنوی | ||
فصلنامه زبان و ادب فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 مرداد 1402 | ||
نوع مقاله: علمی-پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/farsij.2022.1871112.1204 | ||
نویسندگان | ||
زهره امانی* 1؛ عصمت خوئینی2 | ||
1دانشجوی دانشگاه خوارزمی | ||
2استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
بخش بزرگی از دلنشینی کلام مولوی به شیوهی بیان و نحو کلام او مربوط میشود .مولویپژوهان اغلب از گیرایی کلام مولوی سخنها گفتهاند؛ امّا بسیاری از رمزهای این زبان پوشیده ماندهاست؛ برای کشف این زیباییها هیچ راهی جز تحلیل زبان وی وجود ندارد. پس نگارندگان برآن شدند تا با بررسی کارکرد نحوی و بسامد جملات مرکب در مثنوی به دریافت برخی از عوامل انسجامی این اثر مدد رسانند. این تحقیق بر اساس 1372 بیت از آغاز دفتر اوّل مثنوی انجام پذیرفته است و شیوهی کار مبتنی بر روش آماری و تجزیه و تحلیل ساختاری و طبقهبندی جملات است. از این بررسی نتایج قابل توجّهی در ارتباط تنگاتنگ محتوای متن با ساختمان جملهای زبان آن به دست آمده؛ در مثنوی جملههای مرکب به مراتب بیشتر از جملههای ساده مورد استفاده قرار گرفته است و از میان این جملات ، جملههایی که از یک پایه و یک پیرو ساخته شدهاند بسامد بیشتری دارند؛ این امر علاوه بر آن که انسجام متن را افزایش داده، با طولانیتر کردن جملهها بستر مناسبی برای محتوای آموزشی مثنوی فراهم آورده است، در بعضی از این جملات مرکب، مولوی با حذف حرف ریط ، خواننده را آزاد گذاشته تا خود حرف ربط مناسب را برگزیده و با توجّه به آن جملهی پایه و پیرو را انتخاب کند؛ و یا در بعضی از جملات مرکب پیچیده، بک جمله همزمان دو نقشِ پایه و پیرو را دارد،به این معنی که نسبت به جمله پیش و پس از خود، نقش آن متفاوت میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
مولوی؛ مثنوی؛ جمله؛ جملهی مرکب؛ پایه؛ پیرو | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 |