تأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه ای (نمونه موردی شهر پردیس)

سیاست گذاری شهری و منطقه ای

دوره 2، شماره 6 - شماره پیاپی 2، مرداد 1402، صفحه 55-79   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

علی ادیب¹؛ فرح حبیب^{* 2}؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی³

¹دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²نویسنده مسؤل، استاد، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³دانشیار، گروه شهرسازی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

برای کشور ایران که قصد دارد به کشوری توسعه یافته تبدیل شود، یکی از عناصر کلیدی دستیابی به توسعه یافتگی، توجه به رویکرد دانش بنیان در تمام زمینه های علمی و تکنولوژی در جامعه است. از جمله این موارد ایجاد و توسعه شهرهای دانش بنیان هستند که امروزه در جهان مطرح شده و دارای اقتصاد مبتنی بر دانش و شهرهای پایداری هستند. شهر پردیس به دلیل قرار گیری در 17کیلومتری شرق کلان شهر تهران، برخورداری از شبکه ارتباطی بزرگراهی، برخورداری از قابلیتهای گردشگری ، موقعیت خاص طبیعی، مراکز آموزش عالی همچون دانشگاه آزاد و از همه مهمتر پارک علم و فناوری ، شرایط لازم برای جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و به خصوص طبقه خلاق شهری را دارا بوده و پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یک شهر دانش بنیان را دارا میباشد. هدف در این پژوهش تدوین مبانی نظری مستدل و مستحکم در رابطه با تأثیر شهرهای دانش بنیان بر توسعه منطقه ای و شناسایی معیارها و شاخص های شهر دانش بنیان در شهر پردیس میباشد، که با تحلیل نتایج پرسش نامه با روش طیف لیکرت و آزمون مطلوبیت از 60 نفر از افراد براساس نمونه گیری هدفمند مطابق با جامعه آماری صورت میگیرد. در ادامه با بررسی وضع موجود و شناخت قابلیتها و تنگناهای شهر پردیس به بررسی اینکه ،آیا این شهر قابلیت تبدیل به یک شهر دانش بنیان را دارا بوده ، میپردازیم و معیارها و شاخهای لازم برای این تبدیل را در شش بعد اجتماعی ،اقتصادی، مدیریتی ، ادراکی و سازمان فضایی وزیر ساخت شهری را از طریق مدل سلسله مراتبی AHP مورد ارزیابی قرار میدهیم . نتایح پژوهش نشان میدهد ، معیار اقتصادی در رتبه اول ، زیرساخت شهری در رتبه دوم و مدیریتی در رتبه سوم از نظر اهمیت در راستای ایجاد شهر دانش بنیان و توسعه منطقه ای در شهر پردیس قرار میگیرد.

کلیدواژه‌ها

توسعه منطقه ای؛ شهر دانش بنیان؛ شهر پردیس؛ مدل سلسله مراتبی AHP

مراجع

Abedini, Asghar. & Khalili, Amin. (2020). The feasibility of implementing a knowledge-based city in Tabriz metropolis with a knowledge-based development approach. jornal of Studies of urban structure and function, 7 (24): 155-175. (in Persian)

Apostolache, M.A. (2014). Regional development in Romania- from regulations to practice. Procedia Economics and Finance, Vol. (8): 35-41.

Bulu, M. & Onder, M. & Aksakalli,V. (2014). Algorithm-embedded IT applications for an emerging knowledge city: Istanbul, Turkey, Expert Systems with Applications, 41: 5625–5635.

Carrillo, F.J. & Garcia, B.C. (2007). Working and learning in a knowledge city: a multilevel development framework for knowledge workers. Journal of Knowledge Management, 11(5): 18-30

Carrillo, F.J. (2004). Capital cities: a taxonomy of capital accounts for knowledge cities. Journal of Knowledge Management, 8(5):, 28-46 .

Chen, S. & Choi, Ch. (2004). Creating knowledge based. journal of knowledge management, 8(5): 73-88

Dvir, R. (2006). Knowledge city, seen as a collage of human knowledge moments. Knowledge cities: Approaches, experiences and perspectives, 8(6): 92-103

Edvinsson, L. & Sullivan, P. (1996). Developing a model for managing intellectual capital. European management journal, 14(4): 356-364.

Edvinsson, L. (2006). Aspects on the city as a knowledge tool. journal of knowledge Management,10(5): 45-56.

Ergazakis, K. & Metaxiotis, K. & Psarras, J. (2006). An emerging pattern of successful knowledge cities’ main features: Elsevier, Amsterdam

Ergazakis, K. & Metaxiotis, K. & Psarras, J. (2004). Towards knowledge cities: conceptual analysis and success stories. Journal of Knowledge Management, 8(5): 5-15.

Gabe, T. & Abel, J. & Ross, A. & Stolarick, K. (2012). Knowledge in cities. Urban Studies, 49(6): 1179–1200

Ghavamifar, Atefeh. (2008). Presenting the strategic model of knowledge management in the creation and development of knowledge-based cities. the international management conference, Tehran, iran. (in Persian)

Jacobson, A. (2012). A Cohesive Downtown from a Knowledge City Perspective –A Study in Urban Planning. (Doctoral dissertation). University of Jönköpin

Kalantari, Khalil. (2009). planning and Regiona development. Optimistic publications, third edition, tehran, iran. (in Persian)

Kharazmi, O.A. & Nasrabad, hamid. & Montazerian, vahideh. (2012). Evaluation of the relationship between national and local levels in order to create knowledge cities in Iran: opportunities and challenges. the first national conference on geography, urban planning and sustainable development, Tehran. (in Persian)

Kharazmi, O.A. (2006). Transfer of Technology from Universities to Industry (university perspective). In Partial Fulfilment of the Degree of Master of Business Administration, Carleton University, Ottawa, Canad

Lerro, Antonio. & Giovanni, Schiuma. (2009). Knowledge-based dynamics of regional development: the case of Basilicata region. jornal of knowledge management, 13 ( 5): 387-400.

Molaie, Mostafa. (1391). Presenting an interactive model in the knowledge-based society regarding the formation of knowledge-based businesses in the 1404. National Conference on Entrepreneurship and Management of Knowledge-Based Businesses.(in Persian).

Nabipour, Iraj. ( 2013). knowledge city , a guide for urban development policy makers, first edition, Bushehr, Bushehr University of Medical Sciences and Health Services. (in Persian).

Naseri, A. & Ghavamifar, A. (2007). Presenting a coherent methodology and model for the creation and development of knowledge-based cities. 1st International Conference on Electronic City, Tehran: Tehran University Jihad: Iranian Urban Economics Scientific Association. (in Persian)

Nurohmah, A. & Priadmojo, A. & Kurnia Dewi, M. & Satria, M. & Saputra, N. (2014). Analysis of Regional Development in Connection with Multi Disaster Susceptibility in Bengkulu Province. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 1(35): 70-75.

Porramazan, eisa & porhosini, roshan. & hamid, sedighe. ( 2016). Knowledge-based city: the future development strategy of Zanjan city as a sustainable and creative city, Quarterly Journal of Geography Environment Preparation ,(35): 171-193.(in Persian)

Sampangi, R.V. & Ritter, W. & Vighnesh, N. & Ashish Ray, H. (2014). The knowledge city index: a case study of Mysore. International Journal of Knowledge-Based Development, 3(2): 193-212

Shukla, K.P. (2013). A Comparative Analysis of Regional Industrial Development: Pre and ‎Post Economic Reforms with Special Reference to Gujarat. Doctor of ‎Philosophy in Economics, Faculty of Arts, The Gujarat University, Ahmedabad.

Stefanie, Hohn. (2010). Key factors for the success of knowledge cities in Germany: findings of an empirical study, Faculty of Social Sciences and Economic Public Management. University of Applied Sciences

Wang, X. & Lihua, R. (2006). Examining knowledge management factors in the creation of new city: Empirical evidence from Zhengdong New District, Zhengzhou, China. Journal of Technology Management in China 1(2): 252-261

Yari, H. (2014). Creating and developing knowledge-based cities is an effective way to achieve a resilient economy. National Conference on Entrepreneurship and Management of Knowledge-Based Business. Babolsar: Taroud Shomal Research Company (in Persian)

Zebardast, esfandiyar. & Haghighat, gholamreza. & Dehghani, mostafa. (2022). Typology of knowledge-based spaces. Scientific Journal of Urban Studies,11(42):103-117