بازخوانی نظریه سینومرفی در هنر موسیقی خیابانی (موردمطالعه: پیاده‌گذرهای شهر تهران)

مطالعات جامعه شناختی شهری

مقاله 2، دوره 13، شماره 46، خرداد 1402، صفحه 31-53   

نوع مقاله: علمی-پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/uss.2023.705016

نویسندگان

سحر طوفان^{* 1}؛ یاسمن سادات مستطاب²؛ الهام موسی پور²

¹دانشیار گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران(نویسنده مسؤول)

²دانشجوی دکتری گروه معماری منظر، واحد بین المللی ارس، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

چکیده

یکی از عوامل مؤثر در پیدایش منظر دیداری–شنیداری شهرها، تعامل بین شهر، شهروند و موسیقی خیابانی است که در بستری به نام پیاده راه شکل می‌گیرد. در تحقیق حاضر که به روش توصیفی–تحلیلی و با تکیه‌بر نظریه «سینومرفی» تهیه‌شده است؛ نویسندگان باهدف دستیابی به چرایی و چگونگی شکل‌گیری این نوع منظر دیداری- شنیداری به بررسی هنر موسیقی خیابانی در پیاده‌گذرهای شهر تهران می‌پردازند. برای این منظور با حضور در میدان تحقیق و مشاهده رفتاری افراد فعال در این حوزه هنری مسائلی چون زمان و مکان استقرار، تعریف محدوده، انتخاب موقعیت، نوع موسیقی و ادوات مورد استفاده، نوع پوشش و هویت هنرمندان را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار می‌دهند. بررسی یافته‌ها در محدوده تحقیق نشان می‌دهد رفتار و واکنش شهروندان در مواجهه با موسیقی خیابانی تحت تأثیر پیوندهای سینومرفیک به سه شکل «ترغیب و تشویق»؛ «سازگار» و «خنثی» نمود پیدا می‌کند. به‌گونه‌ای که رفتارهای مثبت با تأثیر در تداوم این فعالیت در یک بستر مناسب و تثبیت جایگاه موسیقی خیابانی موجب ارتقای کیفیت منظر دیداری- شنیداری در شهر شده و تعاملات اجتماعی بین مردم و محیط را افزایش می‌دهد.
 

کلیدواژه‌ها

سینومرفی؛ موسیقی خیابانی؛ منظر دیداری- شنیداری؛ ساختار رفتاری؛ پیاده‌گذر 

مراجع

-ابوالحسنی ترقی، مهدی. (1383). تأملی در خنیاگری در ایران باستان. مطالعات و پژوهش‌های دانشکده ادبیات و علوم انسانی، (37-36)، صص 183-202.

-اسپیروز، محمد امین. (1393). حیات اجتماعی و موسیقایی نوازندگان خیابانی در شهر تهران، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه علم و فرهنگ.

-اهری، زهرا.(1390) شهر، جشن، خاطره: تأملی در نسبت فضاها و جشن‌های شهری در دوران صفویان و قاجاریان. نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی، 3(47)،صص 16-5.

-آزاده فر، محمدرضا. پنجعلی پورسنگری، محمد رسول. (1394). آفرینش و اجرای موسیقی در خیابان‌های شهر تهران، ارائه‌شده در خانه هنرمندان ایران، تهران.

-بختیارنصرآبادی، آمنه؛ بختیارنصرآبادی، حسنعلی؛ بختیارنصرآبادی، احمد. (1390). تحلیلی بر فضای شهری مردم­گرا و رابطۀ آن با رفتار شهروندی. جامعه­شناسی کاربردی (مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان)، 22(3 (پیاپی 43))، صص 101-114.

-پاک­نژاد، نوید؛ لطیفی، غلامرضا. (1397). تبیین و ارزیابی تأثیرات مؤلفه‌های محیطی بر شکل‌گیری الگوهای رفتاری در فضاهای شهری (از نظریه تا عمل: مطالعه میدان تجریش). باغ نظر، 15(69)، صص51-66.

-پنجعلی پورسنگری، محمد رسول(1392). سرچشمه‌های آفرینش و اجرای موسیقی در خیابان‌های شهر تهران، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد آهنگسازی، دانشگاه هنر تهران.

-تفکر، ثریا؛ شاهچراغی، آزاده؛ حبیب، فرح. (1398). بررسی تطبیقی معماری بازار تاریخی تجریش و مرکز خرید ارگ تهران بر اساس نظریه سینومرفی (هم ساختی کالبد رفتار). مطالعات معماری ایران، 8(16)، صص 105-132.

-جعفری هرندی، مینا. (1394). موسیقی خیابانی در تهران و انواع آن، پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد اتنوموزیکولوژی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.

-جوادی، غلامرضا. (1380). موسیقی ایران از آغاز تا امروز، تهران: انتشارات همشهری.

-خضری، سید احمد رضا ؛ جعفر پور نصیر محله، حلیمه. (1393). موسیقی در دربار خلفای عصر اول عباسی، مجله هنرهای زیبا- هنرهای نمایشی و موسیقی، (2)، صص 23-17.

-دلاکه، حسن؛ بهزادفر، مصطفی؛ قلعه نویی، محمود؛ بختیاری نصرآبادی، آمنه. (1396). بازشناسی الگوهای رفتاری در میدان انقلاب اصفهان. مطالعات محیطی هفت حصار۶ (۲۱)، صص۹۵-۱۱۱.

راودراد، اعظم.(1377). جامعه­شناسی هنر و جایگاه آن در حوزۀ جامعه­شناسی معاصر، نشریه هنرهای زیبا، 3 ، صص 12-19. 

-رفیعی، ملاکه.(1395). فراتحلیل مطالعات انجام شده در حوزه جامعه­شناسی هنر در ایران. همایش کنکاش­های مفهومی و نظری درباره جامعه ایران.

-شاهچراغی، آزاده؛ بندرآباد، علیرضا. (1394). محاط در محیط: کاربرد روان‌شناسی محیطی در معماری و شهرسازی، تهران: انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران.

-شولتز، کریستین نوربرگ. (1401). نظریه­های شخصیت، ترجمه: یوسف کریمی، تهران: انتشارات ارسباران.

-شهابیان، پویان؛ حقیقی، ریحانه. (1391). واکاوی نقش هنرهای عمومی در موفقیت فضای شهری میدان نقش‌جهان اصفهان، مجله هویت شهر، 8(19)، صص100-89.

-شیروانلو، فیروز .(1355). گستره و محدوده جامعه شناسی هنر و ادبیات، تهران: انتشارات توس.

-صمیم، رضا؛ اسپیروز، محمدامین. (1394). حیات اجتماعی گونه متأخر موسیقی خیابانی به‌عنوان پدیده‌ای شهری در تهران: پژوهشی کیفی روی نوازندگان گونه‌ای نوظهور از موسیقی خیابانی با استفاده از استراتژی داستان زندگی. فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 11(38)،صص 63-87.

-علیخواه، فردین. (1392). پنداشت از موسیقی رپ (مطالعه‌ای در بین طرفداران)، جامعه پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 4(1)، صص 89-111.

-فخر احمد، سید مجتبی؛ لطفی، سهند؛ ذوالقدری، گلرخ؛ نامداری نوروزانی، زهرا .(1400). سنجش هنایندگی خُنیاگری خیابانی بر زندگی همگانی فضاهای شهری، نمونه موردی: قلمرو همگانی شهر شیراز، فصلنامه مطالعات شهری،11 (41)، صص 85-98.

-مسچی، مونا؛ مدرک، آناهیتا؛ اصلاح، پریچهر. (1394). موسیقی خیابانی به دنبال جایگاه موسیقی در منظر شهر. منظر، 7(31)، صص55-48.

-وینیو، ژان دووینیو .(1400). جامعه‌شناسی هنر، ترجمه:‌ مهدی سحابی، تهران: نشر مرکز.

-Abioso, Wanita Subadra. & Triyadi, Sugeng. (2017). The Behavior-Milieu Synomorphy of Communal Space in Desa Adat Tengnan Pegringsingan Bali Indonesia. International Journal of Architecture Arts and Applications, 3(2), 11-20.

-Adhitya, Sara. (2018). Musical Cities. UCL Press.

-Bienstock, Carol. Demoranville, Carol W. & Smith, Rachel Korthage. (2003). Organizational citizenship behavior and service qualhty, Jornal of services marketing, 17(4), pp. 357-378.

-Burke, Matthew. & Schmidt, Amy. (2013). How should we plan and regulate live music in Australian cities? Learnings from Brisbane. Australian Planner, 50(1), P.p: 68-78.

-Carah, Nicholas. Regan, Scott. Goold, Lachlan. Rangiah, Lillian. Miller, -Pole. & Ferris, Jeff. (2020). Original live music venues in hyper-commercialised nightlife precincts: exploring how venue owners and managers navigate cultural, commercial and regulatory forces. International Journal of Cultural Policy, 27(5), P.p: 621-635.

-Cohen, Aaron. & Kol, Yardena. (2004). Professionalism and organizational Citizenship behavior an empirical examination among Isra.

-Cohen, Sara. (2007). Decline, Renewal and the City in Popular Music Culture: Beyond the Beatles.

-Cohen, Sara. (2012). Live music and urban landscape: mapping the beat in Liverpool. Social Semiotics, 22(5), P.p: 587-603.

-Deloitte, Access Economics. (2011). Economic, Social and Cultural Contribution of Venue-based Live Music in Victoria. Arts Victoria.

-Devine, Adrian. & Quinn, Bernadette. (2019). Building social capital in a divided city: the potential of events. Journal of Sustainable Tourism, 27(10), P.p: 1495-1512.

-Grazian, David. (2009). Urban Nightlife, Social Capital, and the Public Life of Cities. Sociological Forum, 24(4), P.p: 908-917.

Hassanli, Najmeh. Walters, Trudie. & Williamson, Janine. (2020). ‘You feel you’re not alone’: how multicultural festivals foster social sustainability through multiple psychological sense of community. Journal of Sustainable Tourism, 29(11-12), P.p: 1792-1809.

-Havers, Alen. (1975), Scope and Scope of Sociology of Art, translated by Firoz Shirvanlou, Tehran: Tous, P.p: 9-40.

-Popov, Lubomir. & Chompalov, Ivan. (2012). Crossing Over: The Interdisciplinary Meaning of Behavior Setting Theory. International Journal of Humanities and Social Science, 2(19), 18-27.

-Prato, Paolo. (2008). Music in the streets: the example of Washington Square Park in New York City. Popular Music, 4, P.p: 151-163.

Quinn, Bernadette. Colombo, Alba. Lindström, Kristina. McGillivray, -David. & Smith, Andrew. (2020). Festivals, public space and cultural inclusion: public policy insights. Journal of Sustainable Tourism, 29(11-12), P.p: 1875-1893.

-Scott, Matthew. (2005). A powerful theory and a paradox: Ecological psychologists after Barker. Environment and Behavior, 37(3), 295-329.

-Yang, Wei. & Kang, Jian. (2005). Soundscape and Sound Preferences in Urban Squares: Case Study in Sheffield. Journal of Urban Design, 10(1), P.p: 61-80.

8)