بررسی رابطه نوآوری نظام یافته مدارس و کارآفرینی سازمانی با میانجی گری دوسوتوانی سازمانی در مدارس (مطالعه موردی: هنرستان های فنی و حرفه ای استان تهران)

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، خرداد 1402، صفحه 151-176   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مریم قادری شیخی آبادی¹؛ فخرالسادات نصیری^{* 2}؛ محمود تعجبی³؛ افشین افضلی³

¹دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

²دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ، تهران، ایران

³استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی،دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش بررسی رابطه ی نوآوری نظام یافته مدارس و کارآفرینی سازمانی با میانجی گری دوسوتوانی سازمانی در مدارس بود.
روش: روش پژوهش کمی از نوع مطالعات همبستگی و رویکرد مدل سازی معادله ساختاری کوواریانس محور است. جامعه پژوهش معلمان هنرستان های فنی و حرفه ای استان تهران بودند. نمونه‌ای به حجم 364 معلم با روش نمونه گیری تصادفی و بر مبنای فرمول کوکران انتخاب شد. از پرسشنامه ی محقق ساخته ی نوآوری نظام یافته؛ پرسشنامه ی دوسوتوانی سازمانی جانسن(2006) و پرسشنامه ی کارآفرینی سازمانی هاگس و مورگان(2007) استفاده شد. پایایی و روایی پرسشنامه ها با تکنیک های آلفای کرانباخ، نسبت روایی محتوایی، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی بررسی شدند، جهت تحلیل داده‌ها از مدل یابی معادلات ساختاری بوسیله نرم افزار lisrel استفاده شد.
یافته ها: یافته ها نشان داد نوآوری نظام یافته مدارس و دوسوتوانی سازمانی دارای رابطه ی مستقیم و مثبت با کارآفرینی سازمانی در سطح 05/0 هستند؛ نوآوری نظام یافته مدارس به واسطه دوسوتوانی سازمانی دارای رابطه ی غیرمستقیم مثبت با کارآفرینی سازمانی در سطح 05/0 است؛ همچنین نوآوری نظام یافته مدارس و دوسوتوانی سازمانی قادر به تببین 30/0 واریانس کارآفرینی سازمانی هستند.
نتیجه گیری: نوآوری نظام یافته می تواند زمینه کارآفرینی را فراهم نماید. همچنین نوآوری نظام یافته باعث تقویت دوسوتوانی سازمانی می شود. دوسوتوانی سازمانی نیز یکی از عوامل اثرگذار بر ترویج کارآفرینی است.

کلیدواژه‌ها

نوآوری نظام یافته مدارس؛ دوسوتوانی سازمانی در مدارس؛ کارآفرینی سازمانی؛ هنرستان های فنی و حرفه ای

مراجع

امرایی، فروزان؛ قدم­پور، عزت­اله؛ شریفی، طیبه و غضنفری، احمد. (1398). مقایسه تأثیر آموزش مهارت­های وسعت بخشی تفکر و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی بر خلاقیت (سیالی، ابتکار، انعطاف­پذیری، بسط) دانش­آموزان. نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 8(4)، 97-128.

امین بیدختی، علی اکبر و مالکی، فاطمه. (1393). تأثیر آموزش مهارت تریز در تقویت روحیه کارآفرینی. فصلنامه علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 5(1)، 153-174.

جبل عاملی، مهسا؛ مظفر، فرهنگ؛ قاسمی، وحید و کریمی، محمود. (1398). کاربست رکن ایده­آلی نوآوری نظام­یافته در طراحی معماری. نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 9(3)، 231-260.

حسن­زاده ثمرین، تورج؛ سیف­الهی، ناصر و ایمانی­فرد، مهدی (1399). بررسی نقش میانجی سرمایه اجتماعی سازمانی در رابطه با رهبری دوسوتوانی و هوش رقابتی در شرکت آرتاویل تایر اردبیل. فصلنامه توسعه کارآفرینی، 13(2)، 181-198.

حسین­پور، مریم. (1397). چالش­های فرهنگی و اقتصادی در هنرستان­های فنی و حرفه­ای و کاردانش. مجله رشد آموزش فنی و حرفه­ای و کاردانش، 13(3)، 30-39.

قدم­پور، عزت­اله؛ امیریان، لیلا و خدایی، سجاد. (1397). اثربخشی آموزش تفکر انتقادی بر نگرش به خلاقیت و نشاط ذهنی دانشجویان علوم پزشکی. نشریه علمی ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 7(4)، 219-240.

 

Abdissa, G., Ayalew, A., Illes, C. B., & Dunay, A. (2021). Effects of Corporate Entrepreneurship Dimensions on Organizational Performance: Case of Small and Medium Enterprises in Holeta Town, Ethiopia. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 7(4), 1-20.

Abrudan, D., & Nastase, M. (2012). Realities and challenges concerning entrepreneurship education in Romania. Journal of Review of General Management, Spiru Haret University, Faculty of Management Brasov, 16(2), 126-138.

Belski, I. (2011). TRIZ course enhances thinking and problem solving skills of engineering students. Journal of Procedia Engineering, 9(1), 450-460.

Bertoncelli, T., Mayer, O., & Lynass, M. (2016). Creativity, Learning Techniques and TRIZ. Journal of Procedia CIRP, 39(1), 191-196.

Curriculum Development Section (2013). Dokumen Sukatan Kurikulum Pembelajaran KSSM, Putrajaya, Malaysia. Available at: http://bpk.moe.gov.my/index.php/terbitanbpk/kurikulum-sekolah-menengah/ category/10-kssm

Duval-Couetil, N., Reed Roads, T., & Haghighi, S. (2011). Engineering students and entrepreneurship education: Involvement, Attitudes, and Outcomes. International Journal of Engineering Education, 28(2), 425-435.

Ekmekci, I., & Nebati, E. E. (2019). Triz Methodology and Applications. Journal of Procedia Computer Science, 158(1), 303–315.

Elert, N., Andersson, F. W., & Wennberg, K. (2015). The Impact of Entrepreneurship Education in High School on Long-Term Entrepreneurial Performance. Journal of Economic Behavior & Organization, 111(1), 209-223.

Garcia-Gonzalez, A., & Ramirez-Montoya, M.S. (2021). Social Entrepreneurship Education: Changemaker Training at the University. Journal of Higher Education, Skills and Work-Based Learning, 11(5), 1236–1251.

Gimmon, E. (2014). Mentoring as a practical training in higher education of entrepreneurship. Journal of Education and Training, 56(8/9), 814–825.

Gopinath, U. M., Nawaz, N., Gajenderan, V., & Balasubramaniyan, H. (2021). Antecedents of Emotional Intelligence: Perceived Organizational Support Impact on Ambidextrous Behavior of Standalone Business School Faculty. Journal of Sustainability, 13(8227), 1-12.

Guerrero, M. (2021). Ambidexterity and Entrepreneurship Studies: A Literature Review and Research Agenda. Editorial Board, Journal of Foundations and Trends in Entrepreneurship, 17(5-6), 436-650.

Guner, S., & Ilker, K. O. S. E. (2020). Creative Problem Solving Technique Application Areas of TRIZ: Suggestions for Use in Healthcare Sector. Journal of Ekonomi Isletme ve Maliye Arastırmaları Dergisi, 2(2), 185-205.

Hughes, M., & Morgan, R. E. (2007). Deconstructing the relationship between entrepreneurial orientation and business performance at the embryonic stage of firm growt. Journal of Industrial Marketing Management, 36(1), 651–661.

Jansen, J. J. P., Van Den Bosch, F.  A. J. & Volberda, H. W. (2006). Exploratory Innovation, Exploitative Innovation, and Performance effects of organizational antecedents and environmental moderators. Journal of Management Science, 52(11), 1661-1674.

Kiong, T. T., Saien, S., Heong, Y. M., & Mohamad, M. M. (2017). TRIZ: An Alternate Way to Solve Problem for Student. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 7(2), 2222-6990.

Kusio, T., & Fiore, M. (2020). The perception of entrepreneurship culture by internal university stakeholders. Journal of European Business Review, 32(3), 443-457.

Lee, S. M., Chang, D., & Lim, S. B. (2005). Impact of entrepreneurship education: A comparative study of the U.S. and Korea‖. International Entrepreneurship and Management Journal, 1(1), 27–43.

Lee, J. W., Daly, S. R., Huang-Saad, A., Rodriguez, G., & Seifert, C. M. (2020). Cognitive strategies in solution mapping: How engineering designers identify problems for technological solutions. Journal of Design Studies, 71(1), 1-33.

Lichtenthaler, U., & Lichtenthaler, E. (2009). A capability-based framework for open innovation: complementing absorptive capacity. Journal of Management Studies, 46(8), 1315-1338.

Lin, H. E., Edward, F., Yang, J., & Wang, C. (2016). Aligning Knowledge Assets for Exploitation, Exploration, and Ambidexterity: A Study of Companies in High-TechParks in China. Journal of Product Development & Management Association, 34(2),122-140.

Liu, Z., Feng, J., & Wang, J. (2020). Resource-Constrained Innovation Method for Sustainability: Application of Morphological Analysis and TRIZ Inventive Principles. Journal of Sustainability, 12(3), 1-23.

Lou, S. J., Chung, C. C., Dzan, W. Y., Tseng, K. H., & Shih, R. C. (2013). Effect of using TRIZ creative learning to build a pneumatic propeller ship while applying STEM knowledge. International Journal of Engineering Education, 29(2), 365-379.

O’Reilly III, Ch. A., & Tushman, M. L. (2013). Organizational Ambidexterity: Past, Present and Future. Journal of Academy of Management Perspectives (in press), 27(4), 324-338.

Oxford Createvity (2022).40 Inventive Principles with Examples. 1-22. Available at: https://edu.lu.lv/pluginfile.php/74636/mod_resource/ content/1/__40_inventive_principles_with_examples.pdf

Packham, G., Jones, P., Miller, C., Pickernell, D., & Thomas, B. (2010). Attitudes towards entrepreneurship education: A comparative analysis. Journal of Education and Training, 52(8/9), 568–586.

Pardede, E. (2015). The use of modern pedagogical techniques when introducing information technology students to entrepreneurship. Journal of Teach Higher Education, 20(1), 636–651.

Peltonen, K. (2015). How can teachers’ entrepreneurial competences be developed? A collaborative learning perspective. Journal of Education Training, 57(5), 492-511.

Portuguez Castro, M., Ross Scheede, C., & Gomez Zermeno, M. (2019). The impact of higher education in entrepreneurship and the innovation ecosystem: A case study in Mexico. Journal of Sustainability, 20(1), 55-97.

Rahim, Z. A., & Iqbal, M. S. (2020). The Adoption of the Theory of Inventive Problem Solving (TRIZ) in The Malaysia Education Policy and Curriculum for STEM Subject. ASEAN Journal of Engineering Education, 4(2), 44-54.

Razib, Z. A., Yusof, S. M., Bakar, N. A., & Mohamad, W. M. S. W. (2019). The application of computational thinking and triz methodology in patent innovation analytics. In: 3rd International Conference of Reliable Information and Communication Technology, IRICT 2018, 23-24 June 2018, Kuala Lumpur, Malaysia.

Ramdan, M. R., Abd Aziz, N. A., Abdullah, N. L., Samsudin, N., Veer Singh, G. S., Zakaria, Th., Fuzi, N. M., & Yee Ong, Sh. Y. (2022). SMEs Performance in Malaysia: The Role of Contextual Ambidexterity in Innovation Culture and Performance. Journal of Sustainability, 14(3), 1-18.

Rao, I., & Thakur, P. (2019). Knowledge workers, organisational ambidexterity and sustainability: a conceptual framework. International Journal of Business Excellence, 19(3), 415–428.

Rodriguez-Pena, A. (2021). Assessing the impact of corporate entrepreneurship in the financial performance of subsidiaries of Colombian business groups: under environmental dynamism moderation. Journal of Innovation and Entrepreneurship, Journal of Innovation and Entrepreneurship, 10(16), 1-27.

Rosing, K., & Zacher, H. (2017). Individual ambidexterity: The duality of exploration and exploitation and its relationship with innovative performance. European Journal of Work and Organizational Psychology, 26(5), 694–709.

Santoro, G., Vrontis, D., Thrassou, A., & Dezi, L. (2018). The internet of things: building a knowledge management system for open innovation and knowledge management capacity. Journal of Technological Forecasting and Social Change, 136(3), 347-354.

Secundo, G., Del Vecchio, P., Passiante, G. (2015). Creating innovative entrepreneurial mindsets as a lever for knowledge-based regional development. International Journal of Knowledge-Based Development, 6(4), 276–298.

Swadi, A. F., & Al-dalaien, A. A. (2021). Impact of organizational entrepreneurship characteristics on entrepreneurial orientation: Moderating role of firm size and education. Journal of Problems and Perspectives in Management, 19(3), 478-487.

van Lieshout, J. W. F. C., van der Velden, J. M., Blomme, R. J., & Peters, P. (2021). The interrelatedness of organizational ambidexterity, dynamic capabilities and open innovation: a conceptual model towards a competitive advantage. Journal of European Journal of Management
Studies, 26( 2/3), 39-62.

Wiley, J., & Sons, S. (2008). TRIZ: The Theory of Inventive Problem Solving. In book: The PDMA ToolBook 3 for New Product Development, 3-40.