ارائه چارچوبی برای شناسایی پیشران‌های موثر روی آینده بازاریابی نوآورانه در صنعت بانکداری با تمرکز بر فناوری بلاک‌چین

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

دوره 12، شماره 4 - شماره پیاپی 48، خرداد 1402، صفحه 177-202   

نوع مقاله: مروری

نویسندگان

مجید احمدی¹؛ علیرضا روستا^{* 2}؛ محمدحسن ملکی³؛ فرزاد آسایش⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه مدیریت بازرگانی، واحد شهرقدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²گروه مدیریت بازرگانی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران

³دانشیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه قم، قم، ایران

⁴استادیار، گروه مدیریت بازرگانی، واحد شهرقدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل پیشران‌های اثرگذار روی آینده بازاریابی نوآورانه در صنعت بانکداری با تمرکز بر فناوری بلاک‌چین است.
روش: تحقیق حاضر از نظر جهت‌گیری، کاربردی بوده و به علت استفاده از روش‌های کیفی و کمّی در کنار هم، دارای روش‌شناسی آمیخته است. جامعه نظری پژوهش، خبرگان بازاریابی بانکی و فناوری‌های مالی دیجیتال بود و روش نمونه‌گیری به صورت قضاوتی انجام شد. حجم نمونه در این پژوهش برابر با 15 نفر بود. برای تحلیل داده‌ها، روش‌های فراترکیب، آزمون آماری بینم و کپراس توسعه‌یافته استفاده شد. ابزار گردآوری داده‌ها در این پژوهش، پرسشنامه‌های خبره‌سنجی و اولویت‌سنجی کپراس بود.
یافته‌ها: 47 پیشران از فراترکیب استخراج شد و این پیشران‌ها در قالب نُه پیشران فرهنگی، قانونی، فناورانه، ساختاری و فرایندی، فین‌تک‌ها، محیطی، مشتری، امنیتی و آگاهی و اطلاع‌رسانی طبقه‌بندی شدند. پس از غربال نظری و آماری، 12 پیشران برای اولویت‌بندی با کپراس مورد توجه قرار گرفتند. پیشران‌های باقیمانده با بکارگیری کپراس و سه شاخص شدت اهمیت، میزان قطعیت و تخصص خبرگان ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که پیشران‌های اقبال محققان بازاریابی به فناوری‌های مالی دیجیتال و بلاک‌چین و توسعه بانکداری غیرمتمرکز دارای بالاترین اولویت از نظر اثرگذاری روی آینده بازاریابی نوآورانه در صنعت بانکداری با تمرکز بر فناوری بلاک‌چین هستند.
نتیجه‌گیری: تحقیقات بازاریابی و فناوری مالی علی‌الخصوص مطالعات میان رشته‌ای، تنظیم و سازگاری روش‌ها و استراتژی‌های بازاریابی در حوزه‌های مختلف با فناوری بلاک‌چین، سرمایه‌گذاری روی فین‌تک‌ها و بهبود رگولاتوری و اصلاح برخی قوانین و نظام‌ها مثل اصلاح نظام کارمزد و کیف پول، از مهم‌ترین پیشنهادهای کاربردی پژوهش بودند.

کلیدواژه‌ها

پیشران؛ صنعت بانکداری؛ بازاریابی نوآورانه؛ فناوری بلاک‌چین

مراجع

آقاجانی‌میر، سیده‌فاطمه؛ رجبی‌کفشگر، فاطمه‌زهرا؛ عرب، علیرضا (1400). شناسایی و اولویت‌بندی چالش‌های پیاده‌سازی تکنولوژی بلاک‌چین در زنجیره تأمین: رویکرد گروهی BWM بیزین. تصمیم‌گیری و تحقیق در عملیات، (4)، 464-483.

بانژاد، بابک؛ طباطبایی‌نژاد؛ سید‌محمد؛ صادقی، حجت‌الله (1397). واکاوی مفهوم آمیخته بازاریابی در صنعت بانکداری ایران: کاربرد تئوری داده‌بنیاد. فصلنامه انجمن علوم مدیریت ایران، 13(50)، 54-80.

برنگی، حامد؛ راجی، فاطمه؛ خاصه، علی‌اکبر (1399). تحلیل تحقیقات امنیت و حریم‌خصوصی حوزه بلاک‌چین: یک مطالعه علم‌سنجی. نشریه محاسبات نرم، (1)9، 40-55.

پاینده، رضا؛ شهبازی، میثم؛ منطقی، منوچهر (1400). سناریونگاری آینده بانک‌های ایران در مواجهه با فین‌تک. نشریه تحقیقات مالی، 23(2)، 294-328.

تاجفر، امیرهوشنگ؛ کمانکش، امیر (1400). بررسی و ارزیابی مزایای فناوری بلاک‌چین در صنعت بانکداری. نهمین کنفرانس ملّی پژوهش‌های کاربردی در علوم برق، کامپیوتر و مهندسی پزشکی، شیروان.

کوشش‌کردشولی، رضا؛ غلامی‌جمکرانی، رضا؛ ملکی، محمدحسن؛ فلاح‌شمس، میرفیض (1399). آینده‌پژوهی فناوری مالی در ایران با رویکرد سناریونگاری. فصلنامه برنامه‌ریزی و بودجه، (3)25، 3۳-6۳.

مرادی، شیوا؛ نادری، نادر؛ دل‌انگیزان، سهراب (1399). بررسی فرآیند توسعه استارت‌آپ‌های فین‌تک در ایران. نشریه توسعه کارآفرینی، 13(1)، 121-140.

نجاتی‌رشت‌آبادی، حجت؛ اکبری، محسن؛ دل‌افروز، نرگس؛ قلی‌پور‌ سلیمانی، علی (1400). شناسایی مفهوم اعتماد مشتری به تبلیغات دیجیتال مبتنی بر بلاک‌چین: توسعه مدل با نظریه داده‌بنیاد. فصلنامه چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، (1)20، 92-119.

 

Aggarwal, R., & Stein, P. (2016). The Complex Regulatory Landscape for FinTech: An Uncertain Future for Small and Medium-Sized Enterprise Lending. World Economic Forum, White Paper 170816.

Ali, O., Ally, M., & Dwivedi, Y. (2020). The State of Play of Blockchain Technology in the Financial Services Sector: A Systematic Literature Review. International Journal of Information Management, 54, 102199.

Antonio, M., & DiNizo, J.R. (2018). From Alice to Bob: The Patent Eligibity of Blockchain in a Post-CLS Bank World. Journal of Law, Technology & the Internet, Vol. 9, 1-28.

Awotunde, J.B., Ogundokun, R.O., Misra, S., Adeniyi, E.A., & Sharma, M.M. (2020). Blockchain-based Framework for Secure Transaction in Mobile Banking Platform. In International Conference on Hybrid Intelligent Systems, 525-534, Springer, Cham.

Batubara, F.R., Ubacht, J., & Janssen, M. (2018). Challenges of Blockchain Technology Adoption for E-Government: A Systematic Literature Review. In Proceedings of the 19^th Annual International Conference on Digital Government Research: Governance in the Data Age, p. 76.

Beck, R., & Müller-Bloch, C. (2017). Blockchain as Radical Innovation: A Framework for Engaging with Distributed Ledgers as Incumbent Organization.

Berdik, D., Otoum, S., Schmidt, N., Porter, D., & Jararweh, Y. (2021). A Survey on Blockchain for Information Systems Management and Security. Information Processing & Management, 58(1), 102397.

Bonsón, E., & Bednárová, M. (2019). Blockchain and its Implications for Accounting and Auditing. Meditari Accountancy Research.

Buckley, P.J., Strange, R., Timmer, M.P., & De Vries, G.‌J. (2020). Catching Up in the Global Factory: Analysis and Policy Implications. Journal of International Business Policy, 3(2), 79-106.

Chammassian, R.G., & Sabatier, V. (2020). The Role of Costs in Business Model Design for Early-Stage Technology Startups. Technological Forecasting and Social Change, 157, 120090.

Chang, V., Baudier, P., Zhang, H., Xu, Q., Zhang, J., & Arami, M. (2020). How Blockchain Can Impact Financial Services – The Overview, Challenges and Recommendations from Expert Interviewees. Technological Forecasting and Social Change, 158, 120166.

Cheng, M., & Qu, Y. (2020). Does Bank FinTech Reduce Credit Risk? Evidence from China. Pacific-Basin Finance Journal, 63, 101398.

Cole, R.A., Cumming, D.J., & Taylor, J. (2019). Does FinTech Compete with or Complement Bank Finance?. SSRN Electronic Journal.

Dubey, R., Gunasekaran, A., Bryde, D.J., Dwivedi, Y.K., & Papadopoulos, T. (2020). Blockchain Technology for Enhancing Swift-Trust, Collaboration and Resilience Within a Humanitarian Supply Chain Setting. International Journal of Production Research, 58(11), 3381-3398.

Dutta, P., Choi, T.M., Somani, S., & Butala, R. (2020). Blockchain Technology in Supply Chain Operations: Applications, Challenges and Research Opportunities. Transportation Research Part E: Logistics and Transportation Review, 142, 102067.

Ertemel, A.V. (2018). Implications of Blockchain Technology on Marketing. Journal of International Trade, Logistics and Law, Vol. 4, Num. 2, 35-44.

Fernandez-Vazquez, S., Rosillo, R., De La Fuente, D., & Priore, P. (2019). Blockchain in FinTech: A Mapping Study. Sustainability, 11(22), 6366.

Fisher, K. (2019). Once Upon a Time in NFT: Blockchain, Copyright, and the Right of First Sale Doctrine. Cardozo Arts & Ent. LJ, 37, 629.

Garanina, T., Ranta, M., & Dumay, J. (2021). Blockchain in Accounting Research: Current Trends and Emerging Topics. Accounting, Auditing & Accountability Journal. Ahead of print. https://doi.org/10.1108/AAAJ-10-2020-4991

Ghosh, J. (2019). The Blockchain: Opportunities for Research in Information Systems and Information Technology. Journal of Global Information Technology Management, 22(4), 235-242.

Gonzalez, L. (2020). Blockchain, Herding and Trust in Peer-to-Peer Lending. Managerial Finance, Vol. 46, No. 6, 815-831.

Guo, Y., & Liang, C. (2016). Blockchain Application and Outlook in the Banking Industry. Financial Innovation, 2, Article No. 24.
https://doi.org/10.1186/s40854-016-0034-9

Harris, W.L., & Wonglimpiyarat, J. (2019). Blockchain Platform and Future Bank Competition. Foresight.

Harvey, C.R., Moorman, C., & Toledo, M.C. (2018). How Blockchain will Change Marketing as we Know It. SSRN Electronic Journal. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3257511 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3257511.

Hu, T., Liu, X., Chen, T., Zhang, X., Huang, X., Niu, W., ... & Liu, Y. (2021). Transaction-Based Classification and Detection Approach for Ethereum Smart Contract. Information Processing & Management, 58(2), 102462.

Lee, C.C., Li, X., Yu, C.H., & Zhao, J. (2021). Does Fintech Innovation Improve Bank Efficiency? Evidence from China’s Banking Industry. International Review of Economics & Finance, 74, 468-483.

Lee, I., & Shin, Y.J. (2018). Fintech: Ecosystem, Business Models, Investment Decisions, and Challenges. Business Horizons, 61(1), 35-46.

Leible, S., Schlager, S., Schubotz, M., & Gipp, B. (2019). A Review on Blockchain Technology and Blockchain Projects Fostering Open Science. Frontiers in Blockchain, 16.

Liu, D., Huang, C., Ni, J., Lin, X., & Shen, X. (2020). Blockchain-Based Smart Advertising Network with Privacy-Preserving Accountability. IEEE Transactions on Network Science and Engineering, 8(3), 2118-2130.

Madhani, P.M. (2022). Effective Marketing Strategy with Blockchain Implementation: Enhancing Customer Value Propositions. IUP Journal of Business Strategy, 19(1), 7-35.

Minkiewicz, J.A. (2021). Blockchain in Marketing. Journal of International Scientific Publications, Volume 15, 410-419.

Nabilou, H., & Prum, A. (2019). Central Banks and Regulation of Cryptocurrencies. Review of Banking & Financial Law, 39, 1003.

Narayanan, A., Bonneau, J., Felten, E., Miller, A., Goldfeder, S. (2016). Bitcoin and Cryptocurrency Technologies: A Comprehensive Introduction. Princeton University Press, Illustrated Edition.

Nguyen, Q.K. (2016). Blockchain- A Financial Technology for Future Sustainable Development. Paper Presented at the 2016 3rd International Conference on Green Technology and Sustainable Development (GTSD), 51-55, IEEE.

Omarova, S.T. (2020). Technology v Technocracy: Fintech as a Regulatory Challenge. Journal of Financial Regulation, 6(1), 75-124.

Saheb, T., & Mamaghani, F.H. (2021). Exploring the Barriers and Organizational Values of Blockchain Adoption in the Banking Industry. The Journal of High Technology Management Research, 32(2), 100417.

Schär, F. (2021). Decentralized Finance: On Blockchain-and Smart Contract-Based Financial Markets. FRB of St. Louis Review.

Schmitz, J., & Leoni, G. (2019). Accounting and Auditing at the Time of Blockchain Technology: A Research Agenda. Australian Accounting Review, 29(3), 331-342.

Staples, M., Chen, S., Falamaki, S., Ponomarev, A., Rimba, P., Tran, A.‌B., Weber, I., Xu, X., & Zhu, J. (2017). Risks and Opportunities for Systems Using Blockchain and Smart Contracts. Data 61 (CSIRO), Sydney. https://doi.org/10.4225/08/596E5AB7917BC

Sundarakani, B., Ajaykumar, A., & Gunasekaran, A. (2021). Big Data Driven Supply Chain Design and Applications for Blockchain: An Action Research Using Case Study Approach. Omega, 102, 102452.

Suryono, R.R., Budi, I., & Purwandari, B. (2020). Challenges and Trends of Financial Technology (Fintech): A Systematic Literature Review. Information, 11(12), 590.

Tang, L., Thomas, L., Fletcher, M., Pan, J., & Marshall, A. (2014). Assessing the Impact of Derived Behavior Information on Customer Attrition in the Financial Service Industry. European Journal of Operational Research, 236(2), 624-633.

Tapscott, A., & Tapscott, D. (2017). How Blockchain is Changing Finance. Harvard Business Review, 1(9), 2-5.

Truby, J. (2018). Decarbonizing Bitcoin: Law and Policy Choices for Reducing the Energy Consumption of Blockchain Technologies and Digital Currencies. Energy Research & Social Science, 44, 399-410.

Underwood, S. (2016). Blockchain Beyond Bitcoin. Communications of the ACM, 59, 15-17. https://doi.org/10.1145/2994581

Vincent, N.E., & Wilkins, A.M. (2020). Challenges When Auditing Cryptocurrencies. Current Issues in Auditing, 14‌(1), 46-58.

Wang, Z., Jin, H., Dai, W., Choo, K.K.R., & Zou, D. (2021). Ethereum Smart Contract Security Research: Survey and Future Research Opportunities. Frontiers of Computer Science, 15(2), 1-18.

Yermack, D. (2017). Corporate Governance and Blockchains. Review of Finance, 21, 1, 7-31.

Yoo, S. (2017). Blockchain based Financial Case Analysis and its Implication. Asia Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship, Vol. 11, No. 3, 312-321. DOI 10.1108/APJIE-12-2017-036.

Yussof, S.A., & Al-Harthy, A.M.H. (2018). Cryptocurrency as an Alternative Currency in Malaysia: Issues and Challenges. ICR Journal, 9(1), 48-65.

Zeadally, S., & Abdo, J.B. (2019). Blockchain: Trends and Future Opportunities. Internet Technology Letters, 2(6), e130.

Zhang, R., Xue, R., & Liu, L. (2019). Security and Privacy on Blockchain. ACM Computing Surveys (CSUR), 52(3), 1-34.

Zheng, Z., Xie, S., Dai, H-N., Chen, X., & Wang, H. (2018). Blockchain Challenges and Opportunities: A Survey. International Journal of Web and Grid Services, 14(4), 352-375.

Zhou, Y., Soh, Y.S., Loh, H.S., & Yuen, K.F. (2020). The Key Challenges and Critical Success Factors of Blockchain Implementation: Policy Implications for Singapore’s Maritime Industry. Marine Policy, 122, 104265.