بررسی رابطه دولت و جامعه در دوره جمهوری اسلامی ایران در چارچوب نظریه جوئل میگدال

فصلنامه تخصصی علوم سیاسی

مقاله 3، دوره 19، شماره 62، اردیبهشت 1402   

نوع مقاله: مقاله مستخرج از رساله دکترا

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/psq.2023.1989018.2208

نویسندگان

حسن براتی پور^{* 1}؛ اهورا راهبر²؛ مرتضی منشادی³

¹گروه علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران

²گروه علوم سیاسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران.

³دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه دولت و جامعه در دوره جمهوری اسلامی ایران در چارچوب نظریه جوئل میگدال، در پاسخ به این سؤال است که با توجه به الگوی میگدال، چه رابطه‌ای میان دولت و جامعه در دوره‌ی جمهوری اسلامی وجود دارد؟ این پژوهش با رویکردی جامعه‌شناسانه از دولت و جامعه ایران عصر جمهوری اسلامی، در چارچوب ملاحظه‌ی نظری جوئل میگدال و در قالب روشی کیفی، با استفاده از روش گردآوری اسنادی اطلاعات، صورت گرفته و بر اساس نتایج، مشخص شد که در دوره‌ی مذکور، دولت از نهادهای رسمی و غیررسمیِ شکل‌گرفته، و وجود جامعه شبکه‌ای، مانعی برای شکل‌گیریِ دولت قوی و توسعه‌گرا به‌سوی تغییر و دگرگونی بوده و نیز رابطه‌ی میان دولت و جامعه در مؤلفه‌های موردنظر میگدال دارای تفاوت‌هایی بوده است؛ بدین‌صورت که دولت در مؤلفه‌های توانایی نفوذ در جامعه و توزیع/ تخصیص منابع، ناموفق عمل کرده است، بااین‌حال در استخراج منابع و مؤلفه‌ی کنترل اجتماعی عملکرد نسبتاً موفقی داشته است.

کلیدواژه‌ها

دولت قوی؛ دولت ضعیف؛ جامعه شبکه‌ای؛ جوئل میگدال؛ نیروهای اجتماعی؛ عصر جمهوری اسلامی

مراجع