مبانی فقهی حل تعارضات خانوادگی«با رویکرد قرآنی»

فقه و تاریخ تمدّن

دوره 9، شماره 1، فروردین 1402، صفحه 11-17   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محسن ولایتی^*

گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، .واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران

چکیده

در نگاه قرآنی فلسفه تشکیل خانواده آرامش و سکون می باشد چرا که هر یک از زوجین بدون دیگری ناقص می باشند که با ازدواج کامل می گردد با این وجود در زندگی مشترک زوجین اختلافات مختلفی در مراحل زندگی مشترک دیده می شود. این تعارضات در پاره ای از مواردتا مرز جدا شدن نیز ممکن است پیش برود. تعالیم قرآنی راهکارهای برای حل اختلافات زوجین گذاشته است.راهکارهای قرآنی ارائه شده در راستای استحکام بنیان خانواده است راهکارهایی همچون معاشرت به معروف، تناسب حق و مسئولیت، مکمل و پوشش یکدیگر، تعاون و همکاری، مودت و محبت، عدم سوء ظن نقش مؤثری در استحکام خانواده دارند به طوری که رعایت آن ها بیمه کننده انسجام خانواده است در نگاه قرآنی فلسفه تشکیل خانواده آرامش و سکون می باشد چرا که هر یک از زوجین بدون دیگری ناقص می باشند که با ازدواج کامل می گردد. این پژوهش به بررسی شیوه های حل تعارضات خانوادگی که غالباً ناظر به اختلافات زوجین است، از منظر آیات قرآن می پردازد که براساس روش توصیفی و تجزیه و تحلیل مفسرین و فقها، پردازش و آنالیز آن ها تهیه شده است. روشهای قرآنی بیشتر ناظر به راه های پیشگیرانه و اصلاحی و براساس مراتب امر به معروف و نهی از منکر در فقه اسلام است. که با اصول روانشناختی که علوم تربیتی و روانشناسی ارائه می دهند منطبق است. آنچه در این پژوهش مشهود است اینست که نقش خانواده ها علاوه بر زوجین در حل تعارض بسیار منشأ اثر است محاکم قضایی نیز در حل اختلافات می توانند نقش اصلاحی داشته باشند تا حکم. بدیهی است تدابیر قرآنی در راستای استحکام و استواری نظام خانواده و حل بحران های ترسیم شده که به هنگام ظهور علائم بحران در صورتی که به نحو شایسته به آن عمل شود. بحران ها به خوبی برطرف شده و یا در صورت عدم توافق به صورت مسالمت آمیز و آبرومندانه انحلال آن اعلام می گردد.

کلیدواژه‌ها

اصلاح قضایی؛ حَکَم؛ حل تعارض؛ شِقاق؛ نُشوز