اثر بازدارندگی عصاره دو گیاه آویشن و زنیان بر Fusarium solani f. sp. phaseoli

گیاهپزشکی کاربردی

دوره 11، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 107-116   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/plant.2023.705345

نویسندگان

رقیه گنجی¹؛ مژده ملکی^{* 2}؛ ندا خردپیر³

¹دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ورامین، ایران

²استادیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ورامین، ایران

³استادیار، گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین- پیشوا، ورامین، ایران

چکیده

بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه با عامل Fusarium solani f. sp. phaseoli یکی از مهمترین بیماری­ های خاکزاد لوبیا با گسترش جهانی است. در حال حاضر مدیریت این بیماری با استفاده از قارچ کش ­ها، علی ­رغم مشکلات زیست­ محیطی، در اغلب توصیه ­های فنی وجود دارد. از این رو، این تحقیق با هدف شناسایی راهکار مدیریتی سالم مانند استفاده از اسانس ­ها و عصاره­ های گیاهی انجام گرفت. در این مطالعه اثر اسانس دو گیاه آویشن و زنیان، در شرایط آزمایشگاهی روی شاخص ­های زیستی قارچ بیمارگر بررسی شد. از قارچ­ کش ایپریدیون+ کاربندازیم با غلظت 5/1 در هزار به­ عنوان معیار مقایسه کارآیی اسانس ­ها در آزمایش استفاده شد. صفات مورد مطالعه عبارت بودند از سرعت رشد کلنی قارچ عامل بیماری و میزان بازدارندگی از رشد توسط اسانس دو گیاه، تحت پنج غلظت 20، 40، 60، 80 و 100 پی ­پی ­ام. نتایج نشان داد، اسانس آویشن در غلظت 100 پی ­پی ­ام به میزان 30/58 درصد و اسانس زنیان در غلظت 100 پی ­پی ­ام به میزان 17/41 درصد بازدارندگی از رشد مسیلیومی قارچ داشتند. قارچ‌کش ایپریدیون+کاربندازیم بهترین تیمار در بازدارندگی از رشد پرگنه قارچ با 53 /78 درصد را نشان داد و از این لحاظ با آویشن در غلظت 100 پی ­پی ­ام اختلاف معنی ­دار داشت. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، می ­توان اسانس گیاه آویشن را گزینه مناسبی جهت بررسی­ های بیشتر به ­عنوان بخشی از برنامه مدیریت تلفیقی بیمارگر در کنار قارچ ­کش ­های متداول یا سایر روش­ های مدیریتی در نظر گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق به مطالعات تکمیلی گلخان ه­ای و مزرعه ­ای نیز نیاز دارد.

کلیدواژه‌ها

phaseoli؛ کنترل؛ آویشن؛ زنیان

مراجع