اثربخشی بازی درمانی کودک محور بر بهبود حافظه فعال و توجه کودکان دارای اختلال ریاضی

پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری

دوره 15، شماره 55، خرداد 1402، صفحه 86-101   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/sbq.2023.705473

نویسندگان

پگاه نفریه^{* 1}؛ علیرضا پیرخائفی²

¹کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران

²نویسنده مسئول: علیرضا پیرخائفی، دانشیار، عصب روانشناس، گروه روانشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، گرمسار، ایران [e-mail]

چکیده

چکیده
یکی از مشکلات دانش آموزان دارای اختلال ریاضی، کمبود توجه و مشکل در حافظه فعال است که با
بازی درمانی میتوان آن را افزایش داد. این پژوهش بهمنظور بررسی اثربخشی بازی درمانی کودک
محور بر بهبود حافظه فعال و توجه کودکان دارای اختلال ریاضی انجام شد. روش این پژوهش نیمه
تجربی و به روش پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعهی آماری این پژوهش شامل تمام –
دانش آموزان مبتلا به اختلال ریاضی مقطع ابتدایی شهریار در نیمه ی اول سال 1399 بودند . نمونه
پژوهش شامل 30 نفرکه به روش نمونهگیری در دسترس انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در دو
گروه آزمایشی ) 15 نفر( و کنترل ) 15 نفر( قرار گرفتند. و به پرسشنامه های آزمون تشخیصی ایران کی
مت ) 1381 (، حافظهی فعال کودکان پیکرینگ و گدرکول ) 2001 ( و رنگ واژه استروپ ( 2006 ( قبل و
بعد از مداخله پاسخ دادند. گروه آزمایش تحت مداخلهی بازیدرمانی کودک محور به مدت 8 جلسه 45
دقیقهای قرار گرفتند و گروه کنترل هیچگونه آموزشی دریافت نکردند. دادههای پژوهش با استفاده از
کورایانس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد بازی درمانی کودک محور بر
حافظه فعال و توجه دانش آموزان مبتلا به اختلال ریاضی تاثیر مثبت دارد. میزان تاثیر بر حافظه فعال
55 / 0 و بر توجه 61 / 0 بود ) 01 / 0P< (. بازی درمانی بر بهبود حافظه ی فعال و توجه کودکان دارای
اختلال ریاضی موثر است. بنابراین از این نوع آموزش میتوان برای کاهش مشکلات کودکان دارای
اختلال ریاضی استفاده کرد

کلیدواژه‌ها

کلیدواژه ها: بازی درمانی کودک محور؛ حافظه فعال؛ توجه؛ کودکان؛ اختلال ریاضی

مراجع

منابع
احمدی بوزندان، صمیمه، خدابخشی کولایی، آناهیتا، فلسفی نژاد، محمدرضا. ) 1398 (. اثربخشی بازی
درمانی کودک محور مبتنی بر طبیعت بر توجه و پرخاشگری کودکان پسر مبتلا به آسپرگر: یک
مطالعه مورد منفرد. مجله پرستاری کودکان.، 5 ( 3 ،) 59 - 67
ارجمندنیا، علی، شریفی، علی، رستمی، رضا. ( 1393 (. اثربخشی آموزش شناختی رایانه ای بر عملکرد
حافظه کاری دیداری فلایی دانش آموزان دارای مسائل ریاضی. مجله ناتوانی های یادگیری، - 3 ( 4 ،)
6 - 24 .
عباسلو، فرزانه. ) 1399 (. تاثیر آموزش بازی درمانی مبتنی بر رابطه والد کودک - ) CPRT( به مادران بر
کاهش مشکلات رفتاری کودکان مبتلا به . ADHD مجله علمی پژوهان، 18 ( 4 ،) 31 - 38 .
فیض اللهی، جلال، صادقی، مسعود، رضایی، فاطمه. ) 1399 (. تأثیر بازی درمانی شناختی رفتاری و
تلفیق آن با آموزش مدیریت والدین بر علائم نارسایی توجه بیش فعالی کودکان بیش فعال - 11 - 7
سال: یک مطالعه نیمه آزمایشی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 19 ( 2 ،) 155 - 172
کریمی علی آباد، تمجید، کافی، موسی، فرهی، حسن. ) 1389 (. بررسی کارکردهای اجرایی بیماران مبتلا
به اختلال دو قطبی. تازه های علوم شناختی، 12 ( 2 ،) 29 - 39
Blanco, P. J., Muro, J. H., Holliman, R., Stickley, V. K., & Carter, K. (2015). Effect of child-centered play therapy on performance anxiety and academic achievement. Journal of Child and Adolescent Counseling, 1(2), 66-80. Clements, D. H., & Sarama, J. (2019). Executive function and early mathematical learning difficulties. In International handbook of mathematical learning difficulties: From the laboratory to the classroom (pp. 755-771). Cham: Springer International Publishing. Connolly, A. J. (2000). KeyMath: A diagnostic inventory of essential mathematics. Psycan. Daucourt, M. C., Erbeli, F., Little, C. W., Haughbrook, R., & Hart, S. A. (2020). A meta-analytical review of the genetic and environmental correlations between reading and attention-deficit/hyperactivity disorder symptoms and reading and math. Scientific Studies of Reading, 24(1), 23-56. Gathercole, S. E., Alloway, T. P., Kirkwood, H. J., Elliott, J. G., Holmes, J., & Hilton, K. A. (2008). Attentional and executive function behaviours in children with poor working memory. Learning and individual differences, 18(2), 214-223. Johann, V. E., & Karbach, J. (2020). Effects of game‐based and standard executive control training on cognitive and academic abilities in elementary school children. Developmental science, 23(4), e12866. Kaduson, H. G. (2015). Play Therapy with Children with Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Play therapy: A comprehensive guide to theory and practice, 7(2), 415-38.
فصلنامه پژوهش های کاربردی در علوم رفتاری/ 99
Lowrie, T., Logan, T., & Hegarty, M. (2019). The influence of spatial visualization training on students’ spatial reasoning and mathematics performance. Journal of Cognition and Development, 20(5), 729-751. Sangani, A., & Ramak, N. (2019). The comparison of active memory and sensory processing styles in boys and girls children with writing learning disorder. Journal of Pediatric Nursing, 6(2), 30-36. Schottelkorb, A. A., Swan, K. L., & Ogawa, Y. (2020). Intensive child‐centered play therapy for children on the autism spectrum: A pilot study. Journal of counseling & development, 98(1), 63-73. Snowling, M. J., Moll, K., & Hulme, C. (2021). Language difficulties are a shared risk factor for both reading disorder and mathematics disorder. Journal of experimental child psychology, 202, 105009. Tye, C., Asherson, P., Ashwood, K. L., Azadi, B., Bolton, P., & McLoughlin, G. (2014). Attention and inhibition in children with ASD, ADHD and co-morbid ASD+ ADHD: an event-related potential study. Psychological medicine, 44(5), 1101-1116. Wilson, B. J., & Ray, D. (2018). Child‐centered play therapy: Aggression, empathy, and self‐regulation. Journal of Counseling & Development, 96(4), 399-409. Zhang, H., Chang, L., Chen, X., Ma, L., & Zhou, R. (2018). Working memory updating training improves mathematics performance in middle school students with learning difficulties. Frontiers in human neuroscience, 12, 154.