ارائه الگوی برنامه ی توسعه فردی مدیران سازمانی

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 17، شماره 2 - شماره پیاپی 64، شهریور 1402، صفحه 164-193   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مهدی افشاری¹؛ نادر سلیمانی^{* 2}؛ حمید شفیع زاده²

¹دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

²دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش ارائه الگوی برنامه توسعه فردی مدیران سازمانی بوده است.
روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از حیث شیوه اجرا، در زمرۀ مطالعات کیفی قرار دارد. جامعۀ هدف پژوهش کلیه ی کارکنان شاغل در سمت های مدیریتی و تخصصی مجموعه ی بانک ملی ایران که  جمعاً به تعداد 14560 نفر می باشند، تشکیل داد. نمونه مورد نیاز پژوهش، با استفاده از دو روش «نمونه گیری نظری» و «نمونه گیری گلوله برفی» و در نهایت انتخاب تعداد 30 نفر بعنوان نمونه استحصال شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش را مصاحبه ای نیمه ساختار یافته تشکیل داد. روایی پژوهش با بهره گیری از روش هایی نظیر بررسی توسط اعضاء، مثلث سازی (سه سویه نگری)منابع داده ها، بازبینی توسط همکاران و بازنگری توسط ناظران ارزیابی و مورد تایید قرار گرفت بعلاوه بمنظور ارزیابی اعتبار پژوهش نیز محقق با کاربست راهبرد های پیتی و همکاران،چارمز، لینکلن و گوبا و در نهایت حصول تایید آن اقدام گردید.
یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده های پژوهش بیانگر آن بود که برنامه ی توسعه ی حرفه ای مدیران بانک ملی در قالب 6 بعد کلیدی(شایستگی های دانشی،  نگرشی ، ارتباطی،  حرفه ای ، رهبری،  معنوی)بعنوان پدیده ی محوری،  سه بعد کلیدی (سطح فردی، سطح سازمانی و سطح فراسازمانی) بعنوان عوامل علی که در سطح فردی مشتمل بر 6 مولفه کلیدی (انگیزش، تمایل به یادگیری، تفسیرپذیری، اشتیاق به پیشرفت، رهبری و تفکر چالشی)، در سطح سازمانی مشتمل بر3 مولفه کلیدی و در سطح فراسازمانی مشتمل بر 3مولفه کلیدی  نقش آفرین بودند. همچنین عوامل ساختاری و محتوایی بعنوان بستر حاکم و عوامل موثر  بر راهبردهای پژوهش در سه سطح معرفی و در نهایت راهبردهای دانش محور و مهارت محور بعنوان راهبردهای اصلی برنامه ی توسعه حرفه ای مدیران بانک اعلام و مهمترین پیامدهای اجرای راهبردهای مدل پژوهش در چهارچوب 4 عامل معرفی و احصاء گردید.
نتیجه گیری: الگوی برنامه توسعه فردی، ابزاری منسجم و موثری در جهت توسعه منابع انسانی و در همسویی با توسعه شایستگی های فردی و سازمانی مورد نیاز کارکنان برای تحقق توسعه حرفه ای آنان نقش شایانی را ایفا می نماید. بدین منظور، گسترش اجرای برنامه توسعه فردی می تواند یکی از شاخص های کیفی جهت توسعه حرفه ای کارکنان درسازمان ها محسوب گردد.

کلیدواژه‌ها

برنامه توسعه فردی؛ شایستگی های مدیران؛ نظریه داده بنیاد؛ مدل توسعه حرفه ای

مراجع

آشناگهر، نجمیه. شریفی، اصغر. ایمانی، محمدنقی. (1397). شناسایی و سنجش وضعیت پیشایندها و پسایندهای جانشین‌پروری مدیران آموزش و پرورش کشور در یک مدل فرایندی، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزش، 12 (1): 24-9.

الوانی، سید مهدی. (1395)، مدیریت عمومی، چاپ چهل و دوم، تهران: انتشارات نشرنی .

بازرگان، عباس.(1396). مقدمه ای بر روش های تحقیق کیفی و آمیخته، تهران: نشر دیدار.

پاکزاد، محمد. (1401). تجارب جهانی در طرح توسعه فردی، پژوهش های رهبری و مدیریت آموزشی، 23 (6): 9-49

جوکار، علی. فلاح، وحید. صفاریان، سعید. (1397). بررسی تاثیر شایستگی مدیران بر توسعه سازمانی (مطالعه موردی)، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 12 (1): 54-44.

دانایی فرد، حسن. الوانی، سیدمهدی. آذر، عادل. (1394). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، تهران: نشر صفار.

عزیززاده، فریبا. بهرامی، حمیدرضا. شیروانی، علی. نفر، مهدی. (1397). ارائه مدلی برای یادگیری از اشتباه‌ها در سازمان‌های دولتی (مطالعه موردی)، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 12 (1): 127-115.

فدوی، محبوبه سادات. فولادوند، مریم. زارعی، وحید. (1395). رابطه بین حمایت سازمانی ادراک شده و توانمند سازی روانشناختی کارکنان ادارت آموزش و پرورش اصفهان با نگرش شغلی، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 10 (1): 99-83.

قبادی، مجید. ذوالفقاری زعفرانی، رشید، کلانتری، مهدی. (1396). شناسایی مؤلفه‌های نهادینه کردن شایسته‌گزینی مدیران، فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، 11 (4): 142-121.

قلی پور، آرین. فقیهی، ابوالحسن. شاه حسینی، محمدعلی. سفیدگران، بهارک. (1397). تبیین الگوی تدوین برنامه توسعه فردی مدیران منابع انسانی در صنعت بانکداری، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، 18(3): 1-24.

کرسول، جان. (1391). پژوهش کیفی و طرح پژوهش؛ ترجمه: دکتر حسن دانایی فرد و حسین کاظمی، تهران: نشر صفار.

طلائی، قاسم. سیدجوادین محمد. نرگسیان، علی. امیری، محمد. (1401). ارائه مدل جامع توسعه فردی منابع انسانی شایسته محور(مرور نظام مند ادبیات و توسعه مفهوم)، پژوهش های مدیریت منابع انسانی, 47(3):11-39.

منشگر، مریم. عباسی، اسداله. (1395). آسیب شناسی و راهکارهای حمایت مدیران از بالندگی و توسعه منابع انسانی، آموزش و توسعه منابع انسانی، 8 (3): 56-29.

Creswell, J. W. (2005). Educational research Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research, Upper Saddle River, NJ Pearson.

Macià, M., & Garca, I. (2016). Informal online communities and networks as a source of teacher professional development: A review, Teaching and Teacher Education, 55: 291–307

Mistarihi, A. (2021). Strategic Leadership Competencies: Evidence from the State of Qatar, Journal of Human Resource and Sustainability Studies, 9(2): 57-81.

McFadden C. (2019) Lesbian, gay, bisexual, and transgender careers and human resource development: A systematic literature review, Human Resource Development Review,14(2):125-62.

McCracken, M; Winterton, J. (2006). What about the managers? Contradictions between lifelong learning and management development, International Journal of Training and Development, 10(1): 55-66.

Moon, H; Ruona, W; Valentine, T. (2017). Organizational strategic learning capability: exploring the dimensions, European Journal of Training and Development, 41(3):222-240

Gee, D., Schulte, M., & Matsumoto, R. R. (2019). An individual development plan for pharmacy students for career planning and tracking accreditation standards, American journal of pharmaceutical education, 83(6): 9-19.

Körkkö, M., Kotilainen, M. R., Toljamo, S., & Turunen, T. (2020). Developing teacher in-service education through a professional development plan: modelling the process, European Journal of Teacher Education, 12:1-18.

Özer, B., Can, T., & Duran, V. (2020). Development of an Individual Professional Development Plan Proposal That Is Based on Continuing Professional Development Needs of Teachers, European Educational Researcher, 3(3): 139-172.

Ramadhinta, E., Cahyadi, E., & Sukmawati, A. (2022). Managerial Competencies Development of Oil Palm Plantation Managers for Industry 4.0 Era, Journal Management & Agriculture, 19(1): 34-46.

Shibankova, L. A., Ignatieva, A. V., Belokon, I. A., Kargapoltsev, S. M., Ganaeva, E. A., Beroeva, E. A., & Kozlova, E. B. (2019). Institutional mechanisms of university teacher professional development, Humanities & Social Sciences Reviews, 7(4): 1061-1068.

Sithole, A., Chiyaka, E. T., McCarthy, P., Mupinga, D. M., Bucklein, B. K., & Kibirige, J. (2017). Student Attraction, Persistence and Retention in STEM Programs: Successes and Continuing Challenges, Higher Education Studies, 7(1): 46-59.

Strauss, A; Corbin, J. (1990). Basic of qualitative research: grounded theory process and techniques, Sage Publications, Thousand Oaks.

Stewart, G; Brown, K. (2019). Human Resource Management: linking strategy to practice, Danvers. John Wiley and Sons, Inc.

Tsai, J. W., Vanderford, N. L., & Muindi, F. (2018). Optimizing the utility of the individual development plan for trainees in the biosciences, Nature biotechnology, 36(6):552-553.

Vanderford, N. L., Evans, T. M., Weiss, L. T., Bira, L., & Beltran-Gastelum, J. (2018). Individual Development Plan among doctoral students, International Journal of Training and Development, 8(2): 33-47.