پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 418 |
| تعداد شماره‌ها | 9,997 |
| تعداد مقالات | 83,560 |
| تعداد مشاهده مقاله | 77,801,367 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,979 |
مروری بر بیتی بحث‌انگیز از حافظ «به خاک پای تو سوگند و نور دیدة حافظ» | ||
| مطالعات زبان و ادبیات غنایی | ||
| دوره 13، شماره 47، مرداد 1402، صفحه 88-96 اصل مقاله (595.71 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
| فرزاد رستمی* | ||
| گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، آمل، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از بیت‌های بحث‌انگیز شعر حافظ بیت «به خاک پای تو سوگند و نور دیدۀ حافظ/ که بی رخ تو فروغ از چراغ دیده ندیدم» است. دربارة این بیت از دیوان حافظ که در چاپ مصحَّح زنده‌یاد علّامه محمد قزوینی این گونه درج شده است، اختلاف نظرهایی در خصوص اینکه به خاک پای تو سوگند و نور دیدة حافظ قسم به یک چیز است یا سوگند به دو چیز، وجود دارد. در این مقاله اظهارنظرهای جمعی از صاحب‌نظران با ذکر شواهدی از شعر شاعران جهت بررسی دقیق و واکاوی، ارائه شده است تا به این مسأله پاسخ داده شود. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است که با استناد به منابع علمی و شواهد شعری از بزرگان ادب فارسی و به شیوۀ کتابخانه‌ای انجام شده است. نتیجة پژوهش بیانگر این است که «واو» عطف مورد قسم برخلاف نظر شارحان یک چیز است و نور دیده به معنای روشنایی چشم است نه عزیز و محبوب. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حافظ شیرازی؛ نوردیدۀ حافظ؛ سوگند؛ واو عطف؛ واو ملازمت | ||
| مراجع | ||
|
حافظ، شمس الدین محمد (۱۳۲0). دیوان حافظ شیرازی. به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی. تهران: زوار.
خطیب رهبر، خلیل (1376). دستور زبان فارسی. تهران: سعدی.
خواجوی کرمانی، محمود بن علی (1374). دیوان اشعار. به کوشش سعید قانعی. تهران: بهزاد.
راستگو، محمد (1367). حاشیه بر شرح حافظ هروی. نشر دانش. 9 (۴۹)، 47-41.
راستگو، محمد (1369). گلگشتی در آیینة جام. آینة پژوهش. ۱ (۴)، 40-32.
راستگو، محمد (1370). نقد شرح هروی، تلخ خوش. قم: خرم.
زریاب خویی، عباس (1395)، آیینة جام (شرح مشکلات دیوان حافظ)، تهران: علمی.
سعدی، مصلح بن عبدالله (1385). گلستان. به تصحیح محمدعلی فروغی. تهران: هرمس.
ساوجی، سلمان (1367). دیوان اشعار. به کوشش منصور مشفق. چاپ دوم. تهران: صفی علیشاه.
سودی بوسنوی، محمد (1390). شرح سودی بر حافظ. ترجمة عصمت ستارزاده. تهران: نگارستان کتاب.
فرزاد، مسعود (1349). حافظ صحت کلمات و اصالت غزل‌ها. شیراز: دانشگاه پهلوی.
محیط طباطبایی، محمد (1367). مروری بر اصلاحات دهخدا بر دیوان حافظ. کیهان فرهنگی. 5 (۵۶)، 51-46.
معین، مهدخت (1364). مجموعه مقالات دکتر محمد معین. جلد دوم. تهران: معین.
مولوی، جلال الدین محمد (1378). دیوان کبیر. به تصحیح بدیع الزمان فروزانفر. مجلد 2و3و4. تهران: امیرکبیر.
نظامی گنجوی، الیاس بن یوسف (1313). لیلی و مجنون. به تصحیح وحید دستگردی. تهران: ارمغان.
هروی، حسینعلی (1369). حاشیه بر "حاشیه". نشر دانش. 10 (۶۰)، 86-82. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 88 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44 |
||