معماری مذهبی و بازنمایی هویت شهری (مطالعه موردی: مسجد جامع قزوین)

نقش مایه

دوره 1، شماره 4، دی 1401، صفحه 11-44

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

مهتاب مبینی^*

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

مساجد جامع از جمله بارزترین و ملموس‌ترین جلوه‌های فرهنگ و هنر اسلامی هستند. معماری اسلامی به‌ویژه مساجد مولود الهام درونی هنرمند است که از حکمت و معنویت حاکم بر تعالیم انسانی نشات می‌گیرد. هنر اسلامی با ارائه فضا‌هایی عینی و قابل درک، بسیاری از مولفه‌های فکری و ذهنی هنرمند را بازگو می‌کنند. معماری و کاشی‌کاری وگچ بری در مسجد جامع قزوین یکی از زیباترین آثار هنر معماری ایران محسوب می‌گردد که تناسب و ترکیب در آن به خوبی نمایان است. آن‌چه این مقاله در پی آن است تحلیل مبانی شکل‌گیری هویت شهر قزوین در غالب بررسی معماری مسجد جامع که در راستای دستیابی به آن پیشینه تاریخی مسجد جامع و خصوصیات کالبدی و عوامل موثر در شکل‌گیری این ویژگی‌ها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این تحلیل در تبیین مبانی هویت وشکل‌گیری معماری اسلامی با طرح و بعدی معناگرا و عرفانی، فرهنگ و هنر اسلامی را در بنیاد  و حیات شهری مردم بررسی می‌نماید و اصول وحدت گرای معماری اسلامی در انتظام هنر و فرهنگ دینی را مورد تاکید قرار می دهد. هویت را  می‌توان به معنایی که انسان‌ها از طریق احساسات ذهنی خود و ارتباطات گسترده اجتماعی کسب می‌کنند تعریف کرد.                                                                           

کلیدواژه‌ها

معماری؛ مسجد جامع قزوین؛ هویت؛ شهر قزوین

مراجع