تأثیر محلول پاشی سایکوسل و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم در رژیم‌های مختلف آبیاری

پژوهش های به زراعی

دوره 14، شماره 2، شهریور 1401، صفحه 137-160   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سعید سیف زاده^{* 1}؛ ناصر شهسواری²؛ سعید اکبری مهر³

¹دانشیار

²گروه تولیدات گیاهان زراعی

³دانشجوی دکتری

چکیده

سایکوسل به عنوان یک تنظیم کننده رشد و عناصر ریزمغذی آهن و روی می­توانند اثرات تنش خشکی را تعدیل نمایند. این تحقیق به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی سایکوسل و عناصر ریزمغذی آهن و روی بر عملکرد و صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گندم رقم پیشگام در شرایط تنش خشکی به­صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه خصوصی در رباط کریم تهران  طی دو سال زراعی 97-1396           و 98-1397 انجام شد. آبیاری در دو سطح شامل I₁: آبیاری کامل (عرف منطقه) و I₂: قطع آبیاری در شروع مرحله ظهور سنبله (51 زادوکس) به عنوان عامل اصلی، سایکوسل در دو سطح شامل C₁: عدم مصرف (محلول­پاشی با آب خالص) و C₂: محلول­پاشی سایکوسل به میزان 5/0 لیتر در هکتار و محلول­پاشی عناصر ریزمغذی در مرحله ساقه­دهی در چهار سطح شاملF₁: عدم مصرف (محلول پاشی آب خالص)، F₂: محلول پاشی آهن، F₃: محلول پاشی روی و      F₄: محلول پاشی ترکیبی آهن + روی به صورت فاکتوریل در کرت­های فرعی قرار گرفتند. نتایج تجزیه مرکب داده­ها نشان داد که اثر ساده عناصر آبیاری، سایکوسل و اثر متقابل این دو عامل در سطح پنج درصد و اثر عناصر ریزمغذی در سطح یک درصد بر عملکرد دانه معنی­دار بود. نتایج مقایسه میانگین­های اثر متقابل آبیاری و سایکوسل بر عملکرد دانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه متعلق به تیمار مصرف سایکوسل در شرایط آبیاری کامل(عرف منطقه) با میانگین 7077 کیلوگرم در هکتار بود. استفاده از سایکوسل در شرایط آبیاری کامل (عرف منطقه) و همینطور در شرایط تنش در مرحله سنبله دهی یا 51 زادوکس باعث افزایش عملکرد دانه گردید. این افزایش در شرایط آبیاری کامل (عرف منطقه) بیشتر مشهود بود. نتایج مقایسه میانگین­های اثر محلول پاشی عناصر ریزمغذی بر عملکرد دانه نشان داد که محلول پاشی آهن + روی با میانگین 5543 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را داشت و کمترین عملکرد دانه متعلق به تیمار شاهد با میانگین 4638 کیلوگرم در هکتار بود. با توجه به نتایج حاصله، اگرچه تنش خشکی موجب آسیب به گندم شد، اما محلول پاشی سایکوسل، آهن و روی توانست بخشی از خسارت ناشی از تنش خشکی را جبران نماید.

کلیدواژه‌ها

سایکوسل؛ تنش خشکی؛ ریزمغذی؛ صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی؛ عملکرد گندم

مراجع