ارزیابی کارآمدی روش مشارکتی در آموزش طراحی معماری (نمونه مورد مطالعه: درس طراحی معماری سه دانشگاه آزاد اردبیل) مینا زارع جعفر1، مسعود یوسفی تذکر علی2، محمد رنجبر کرمانی3، معصومه یعقوبی4

معمار شهر

مقاله 3، دوره 2، شماره 6، شهریور 1402، صفحه 40-64   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مینا زارع جعفر^{* 1}؛ مسعود یوسفی تذکر علی²؛ محمد رنجبر کرمانی³؛ معصومه یعقوبی⁴

¹دانشجوی دکتری گروه معماری ،دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل،اردبیل،ایران

²استادیار، گروه معماری ،دانشگاه آزاد واحد اردبیل، اردبیل ،ایران

³استادیار؛گروه معماری ،دانشگاه قم، قم،ایران

⁴استادیار؛گروه معماری ،دانشگاه آزاد واحد اردبیل، اردبیل ،ایران

چکیده

کارآمدبودن در حرفه معماری، مهارت در همکاری جمعی و در کار گروهی از مهارت‌های مورد نیاز دانشجویان معماری ، به ویژه برای هنگامی است که وارد حرفه معماری می شوند. لیک امروزه در نظام آموزش معماری در دانشکده ها این مهم چندان جایگاهی نیافته، و همگان کمابیش از این کاستی آشکار در میان دانشجویان دانش آموخته ای که وارد حرفه می شوند رنج می برند. این پژوهش به بررسی پیامدهای یک تجربه مشارکتی در آموزش درس طراحی معماری می پردازد؛ و تلاش می کند روشن کند این تجربه چگونه و تا چه اندازه می تواند این کاستی مهم را بهبود بخشد؛ و زمینه ساز مهارت های لازم در کار گروهی و مشارکت جمعی در فرایند طراحی بشود.
روش آموزش مشارکتی طراحی چگونه مهارت‌های همکاری و کار گروهی را در دانشجویان می افزاید؟
هدف از این مقاله ارزیابی کارآمدی روش آموزش مشارکتی در درس طراحی معماری، و روشن کردن کاستی ها و توانایی های این روش می باشد.
در این پژوهش، چگونگی، پیامدها و میزان کارآمدی روش آموزش مشارکتی در درس طراحی معماری ارزیابی  می شود. برای نیل به این هدف، سراغ جامعه آماری دانشجویان درس طراحی معماری سه در دانشگاه آزاد اردبیل، در نیمسال دوم 1397 می رود؛ و دو روش متفاوت آموزش طراحی را، یکی روش رایج آموزش طراحی معماری در دانشکده ها و دیگری روش آموزش مشارکتی،  در دو گروه دانشجویی، یک گروه با شرکت در دوره ده روزه آموزش اصول مشارکت و گروه دیگر بدون شرکت در دوره ده روزه آموزش مشارکت، تجربه می کند؛ سپس نتایج این دو تجربه در هر دوگروه با هم مقایسه می شوند. بدین گونه و برپایه هفت راهبرد کلی لیندا گروت در روشهای پژوهش ، راهبرد «علی- مقایسه‌ای» مناسب ترین روش پژوهش تشخیص داده شده است. گام گردآوری اطلاعات، با گروه‌بندی دانشجویان، و کار روی یک موضوع طراحی، و ارزیابی گروهی، و نیز بکارگیری ابزارهایی مانند «برنامه زمان‌بندی وظایف»، «مقاله بازخوردی» و «ارزیابی همتایان» پیموده می شود. پیامدهای تجربه آموزش مشارکتی، با پاسخگیری پرسشنامه از دانشجویان و اساتید داور ارزیابی می شود. در گام داوری و با روش استقرائی، پاسخها تحلیل و ارزیابی خواهندشد.
 یافته‌های پژوهش روشن می کند که پیامد روش آموزش مشارکتی، افزایش تعامل دانشجویان و سهیم شدن آن‌ها در روند طراحی، افزایش ظرفیت یادگیری، و انگیزه و مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی و نیز آماده شدن برای رویارویی با چالش‌های آینده حرفه معماری بوده است.

کلیدواژه‌ها

آموزش معماری؛ طراحی معماری؛ حرفه معماری؛ طراحی مشارکتی

مراجع