بازخوانی اصول بهینه سازی فرم پوسته‌های ساختمانی با رویکرد زیست تقلیدی (مطالعه موردی: روستای میمند)

فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 مهر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی استخراج ازرساله و پایان نامه

نویسندگان

ساراسادات تجاره^{* 1}؛ فرح حبیب²؛ حدیثه کامران کسمایی³

¹گروه طراحی صنعتی، دانشکده هنر و معماری، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران، ایران

²گروه معماری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران

³گروه معماری ، واحد پردیس، دانشگاه آزاد اسلامی ، پردیس، ایران

چکیده

زیست تقلیدی (بیومیمیکری) از رویکردهای نوین اواخر قرن بیستم است که مورد توجه بسیاری از معماران در حوزه پایداری قرار گرفته، طبق بررسی‌های انجام شده در این پژوهش مشخص شد که ایرانیان در اولین سکونتگاه‌های خود تا حدودی اصول این رویکرد را در آثار خود رعایت کرده‌اند و سکونتگاههایی با پایداری چند صد ساله ساخته‌اند که اهمیت رعایت این اصول در معماری امروز کمرنگ شده است. از آنجا که پوسته‌های ساختمانی از فراوانترین محصولات هر جامعه هستند طراحی آنها با این رویکرد می‌تواند در جهت پایداری موثر باشد. این پژوهش با هدف ارایه اصول زیست تقلیدی از نمونه‌های موجود و بررسی آن اصول در سکونتگاه‌های بومی، به منظور الگو برداری برای طراحی سکونتگاه‌ها با پایداری بیشتر تدوین شده است. روش پژوهش تحلیل عمیق و محتوای متن بوده و داده ها از مطالعات موجود و کتابخانه‌ای گردآوری شده اند. پس از استخراج اصول از دیدگاه اندیشمندان و مقایسه آنها با هم ، 20 پوسته ساختمانی با رویکرد زیست تقلیدی مورد بررسی قرار گرفت و اصول مربوطه در آنها مشخص شد سپس این اصول در پوسته های روستای میمند واقع در استان کرمان در ایران مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان دهنده سطح بالایی از درک و هماهنگی ایرانیان با طبیعت از صدها سال پیش است که متاسفانه امروزه این اصول به فراموشی سپرده شده است، در حالیکه توجه به همین اصول ساده در معماری امروز ایران می‌تواند گامی موثر در طراحی پوسته‌های ساختمانی کارآمد در زمینه مصرف بهینه انرژی و نهایتا ساختمان‌های پایدار باشد.

کلیدواژه‌ها

میمند؛ پوسته‌های ساختمانی؛ رویکرد زیست تقلیدی؛ اصول بهینه سازی فرم پوسته