تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 9,997 |
تعداد مقالات | 83,560 |
تعداد مشاهده مقاله | 77,801,262 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 54,843,895 |
مطالعات باستانشناختی حوضه سد کانی شینکا؛ شهرستان پیرانشهر | ||
پیام باستانشناس | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 مهر 1402 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/peb.2023.1995129.1027 | ||
نویسندگان | ||
بایرام آقالاری1؛ حامید نورسی* 2؛ صلاح الدین ابراهیمی پور3؛ صلاح سلیمی4 | ||
1دانشآموخته دکتری باستانشناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه حاجت تپه، آنکارا، ترکیه. | ||
2دانشجوی دکتری باستانشناسی، گروه باستان شناسی ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران ، | ||
3دانشجوی دکتری باستانشناسی، انستیتوی باستانشناسی دانشگاه Eötvös Loránd University (ELTE) بوداپست، مجارستان و همکار پژوهشی در دانشگاه. | ||
4دانشآموخته کارشناسی ارشد باستانشناسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
مطالعات باستانشناختی حوضه سد کانی شینکا در شهرستان پیرانشهر تاکنون، طی دو مرحله شامل؛ بررسیهای باستانشناختی حوضه آبگیر سد در پاییز سال ۱۳۹۶ و همچنین کاوش بهمنظور گمانهزنی و خوانش وضعیت لایههای تاریخی - فرهنگی محوطههای شناسایی شده تابستان سال ۱۳۹۹ هجری شمسی انجامگرفته است. در بررسیهای باستانشناختی حوضه سد کانی شینکا تعداد ۲۷ محوطه شامل غار، استقرارگاه، قبرستان و قلعه مورد شناسایی قرار گرفت که باتوجهبه محدوده حوضه آبگیر سد و همچنین میزان مخاطرات ناشی از احداث و آبگیری سد، در نهایت تعداد ۵ محوطه جهت گمانهزنی و خوانش لایههای تاریخی - فرهنگی انتخاب شدند. مطالعات باستانشناختی حوضه سد کانی شینکا، نشانگر استقرارهایی از دوران پیش از تاریخ (مس - سنگی، مفرغ و آهن)، دوران تاریخی (اشکانی و ساسانی) و دوران اسلامی است. هدف اصلی این نوشتار معرفی و مطالعه محوطههای تاریخی حوضه سد کانی شینکا است تا ضمن معرفی این محوطهها به مهمترین عوامل شکلگیری و نحوه پراکنش محوطهها پرداخته شود. مهمترین محوطه استقراری حوضه آبگیر سد، به لحاظ میزان گستردگی و همچنین حجم لایههای تاریخی - فرهنگی محوطه گرد شیطان است که دارای شواهدی از دوران مس - سنگی (دالما)، مفرغ و دوران تاریخی است و محوطه گرد موروان با یک برجستگی کوچک دارای شواهدی از دوران مفرغ قدیم است. بخش عمدهای از گستره و لایههای محوطه باوله در اثر فعالیتهای کشاورزی در طی سالیان اخیر نابود شده و هم اکنون شواهدی بهصورت ضعیف از دوران تاریخی از آن برجایمانده است. محوطههای قلات شختان و قلات مره نیز دارای شواهدی از دوران تاریخی و اسلامی هستند. سایر محوطهها بهصورت تک دورهای و با حجم کم یافتههای فرهنگی قابل مستندنگاری و مطالعه هستند. وضعیت زمین سیمای منطقه و همچنین محل قرارگیری ساختمان و حوضه آبگیر سد کانی شینکا، از جمله مهمترین دلایل کمییت، کیفیت و همچنین نوع پراکنش محوطهها به شمار میروند. | ||
کلیدواژهها | ||
شهرستان پیرانشهر؛ سد کانی شینکا؛ مطالعات باستانشناختی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 113 |