نقش ویژگی‌های شخصیتی همسران در بروز چالشها و تعارضات زناشویی و ازدواج ناکارآمد و ناپایدار

فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانی

مقاله 6، دوره 12، شماره 46، شهریور 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

طلعت آهنگر¹؛ احمد برجعلی^{* 2}؛ مهدی دوائی³

¹دانشجوی دکتری، گروه مشاوره، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

³استادیار، گروه روانشناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

عوامل متعددی روابط زناشویی را تهدید کرده و باعث فرسودگی صمیمیت زوجین می‌گردد که در نهایت همسران را به سمت بروز تعارضات زناشویی سوق میدهند. براین اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل شکلگیری تعارضات زناشویی و ازدواج ناکارآمد و ناپایدار انجام شد. این پژوهش کیفی، روش داده بنیاد بوده است. جمعیت مورد مطالعه پژوهش، ۲۰ نفر از مشاوران و روانشناسان مشاوره پیش از ازدواج، خانواده و زوج در تهران، که حداقل پنج سال سابقه مشاوره داشتند، را شامل شد. مشارکت کنندگان براساس نمونهگیری هدفمند و در دسترس انتخاب شدند.تحلیل مصاحبهها به شناسایی ۴۳ کد باز و ۱۰ کد محوری و کد انتخابی "چالشهاوتعارضات زناشویی،ازدواج ناکارآمد و ناپایدار"منتهی شد. تحلیل یافتهها نشان داد در تعارضات زناشویی عوامل چندوجهی نقش دارند. عوامل فردی(ویژگیهای شخصیتی)، ارتباطی، الگوی خانواده اصلی و ارضاء نیازهای اساسی از جمله عوامل مورد نظر هستند. راهبردهای مستخرج شده از پژوهش، برای پیشگیری از تعارضات زناشویی، باید به اصلاح الگوی خانواده اصلی پرداخت. به این منظور الگوهای دلبستگی و حفظ حریم سیستم زن و شوهری باید مورد توجه قرار گرفته شوند.نتیجه بدست آمده از پژوهش، ویژگی‌های شخصیتی (مسئولیت گریزی، تکانشگری، سوءظن و بدبینی،گوشه گیری،بی ثباتی،سلطه جویی،عدم توافق پذیری و درک متقابل و خودشیفتگی) ومهارت‌های ارتباطی (مهارت حل مسئله، فقدان مدیریت خشم، عدم مهارت همدلی، عدم مهارت حل تعارض) در تعاملات زناشویی نقش منفی دارند و باعث انباشتگی احساس ناخوشایند خشم و درماندگی، تکانشگری شده و در نتیجه تعارضات زناشویی شکل می‌گیرد. توجه به ویژگیهای شخصیتی و آموزش مهارتهای کاربردی ارتباطی قبل از ازدواج از عوامل مؤثر بر کیفیت و تعاملات زوجین بوده اند.

کلیدواژه‌ها

ویژگیهای شخصیتی؛ ،همسران؛ ،چالشها؛ ،تعارضات زناشویی؛ ؛؛ ،ازدواج ناکارآمد و ناپایدار

مراجع