تحلیل گفتمان ادبی نشریه کیهان فرهنگی

فصلنامه تخصصی زبان و ادبیات فارسی

دوره 18، شماره 30، تیر 1401، صفحه 1-15   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

چکیده

رسانه  های جمعی ابزاری کارآمد در انتقال آرا و اندیشه  های نیروهای فکری جامعه به شمار می  آیند. جهت  گیری این ابزار ارتباط جمعی به سمت جریان  های فکری خاص، همواره و به شکلی آشکار در ساختار و محتوای این رسانه-ها بروز نمی  یابد و دستیابی به آن  ، تنها با استفاده از روش  هایی امکان  پذیر است که با کنار زدن لایه  های برون زبانی (متنی) این آثار، ژرف  ساخت و لایه  های زیرین آن  ها را آشکار می  سازد. تحلیل گفتمان ادبی نشریهی  "کیهان فرهنگی"(در نیمه  ی دوم دهه  ی هشتاد شمسی)با استفاده از رویکردهای تحلیل گفتمان انتقادی (به   طور ویژه مرحله-ی توصیف رویکرد کردار گفتمانی نورمن فرکلاف)، به منظور نشان دادن ردپای اندیشه و خط مشی صاحبان فکری نشریه  ی کیهان فرهنگی در لایه  های زیرین گفتمان ادبی آن صورت گرفته است. تحلیل گفتمان ادبی نشریه ی یادشده، نشان می  دهد که این نشریه در راستای خط مشی اصلی گردانندگان خویش، با تکیه بر مؤلفه  های گفتمانی خاص، موضوعها، چهره  ها و آثار خاصی را مطرح ساخته   و در جدال میان سنت و تجدد، به مفصل  بندی گفتمانی خاص و متناسب با کلان  گفتمان  های سنت  گرایی و تجددگرایی موجود در فضای اجتماع پرداخته اند.

کلیدواژه‌ها

تحلیل گفتمان؛ سنت گرایی؛ تجدد گرایی؛ رسانه های جمعی؛ کیهان فرهنگی