بررسی میزان عملکرد علوفه‌ و محتوای عناصر غذایی ذرت هیبرید ماکسیما تحت کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت آبیاری در اراک

پژوهش های به زراعی

دوره 15، شماره 1، اردیبهشت 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

علیرضا دادیان^*

استادیار

چکیده

به منظور بررسی کاربرد کودهای زیستی و شیمیایی نیتروژن در شرایط محدودیت منابع آبی بر محتوای عناصر غذایی ذخیره شده در علوفه ی خشک ذرت هیبرید ماکسیما و نیز محتوای عناصر غذایی آن پژوهشی طی سال ­های زراعی 1395 و 1396 در اراک انجام شد . این آزمایش به صورت اسپلیت اسپلیت پلات و در قالب طرح پایه بلوک ­های کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد به نحوی که سطوح آبیاری در کرت اصلی و سطوح نیتروکسین و نیتروژن در کرت_­های فرعی قرار گرفت . تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از : آبیاری در دو سطح آبیاری متداول و اعمال محدودیت آبی ، نیتروکسین در سه سطح تیمار شاهد ، مصرف 0/5 و یک لیتر نیتروکسین به ازای 30 کیلوگرم بذر مصرفی و نیتروژن در سه سطح شاهد ، مصرف 125 و 250 کیلوگرم نیتروژن در هکتار که از طریق کود اوره 46 درصد تأمین گردید . نتایج تحقیق نشان داد که اثر سال بر مقدار نیتروژن ، پروتئین و خاکستر خام علوفه معنی­ دار شد و در سال دوم آزمایش صفات مذکور افزایش یافت . اثر عامل آبیاری بر عملکرد علوفه­ ی خشک ، مقدار فسفر و خاکستر خام علوفه معنی­ دار بود و تحت شرایط آبیاری مطلوب صفات یاد شده افزایش یافت . تیمار نیتروکسین نیز بر صفات آزمایشی تأثیر معنی­ داری نشان داد و با افزایش مقدار مصرف نیتروکسین در بیشتر موارد صفات آزمایشی افزایش یافت . اثر متقابل آبیاری و نیتروکسین بر کلیه صفات اندازه­ گیری شده معنی­ دار گردید و با کاربرد یک لیتر نیتروکسین تحت شرایط آبیاری متداول بیشترین مقدار این صفات نتیجه شد . در شرایط اعمال محدودیت آبیاری ، مصرف یک لیتر نیتروکسین در مقایسه با کاربرد 0/5 لیتر آن و نیز تیمار بدون کاربرد نیتروکسین افزایش صفات را نشان داد . اثر متقابل آبیاری و نیتروژن بر تمامی صفات مورد مطالعه بجز عملکرد علوفه خشک معنی­ دار بود به نحوی که بیشترین مقدار صفات مذکور ، از مصرف 250 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری متداول به­ دست آمد . اثر متقابل نیتروکسین و نیتروژن بر صفات آزمایشی معنی­ دار شد به طوری که بیشترین میانگین آن­ها بر اثر مصرف یک لیتر نیتروکسین همراه با 125 کیلوگرم نیتروژن به­ دست آمد . اثر متقابل هر سه تیمار بر کلیه ­ی صفات مورد نظر معنی دار بود ، به ­صورتی که بیشترین مقدار صفات آزمایشی در شرایط مصرف یک لیتر نیتروکسین توام با 125 کیلوگرم نیتروژن تحت شرایط آبیاری مطلوب حاصل گردید .

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ عملکرد علوفه؛ نیتروکسین؛ نیتروژن؛ تنش کم آبی

مراجع