نقد قانون دیوان عدالت اداری از منظر اصول مشترک اخلاق اسلامی و آیین دادرسی

فقه و تاریخ تمدّن

دوره 9، شماره 2، تیر 1402، صفحه 41-52   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

نادر مختاری افراکتی¹؛ امیرحمزه سالارزایی^{* 2}؛ محسن کرد تمینی³

¹هیات علمی گروه فقه دانشگاه سیستان و بلوچستان

²استاد تمام گروه فقه دانشگاه دولتی سیستان وبلوچستان

³دانشجوی دکترای دانشگاه آزاد زاهدان

چکیده

حقوق و اخلاق هر دو یک هدف مشترک را دنبال می‌کنند و آن هدف چیزی جز کمال و سعادت انسانی نیست. اخلاق به عنوان یک نیروی فطری و غریزی می‌تواند نقش قابل توجهی در تکامل روند تقنین منصفانه داشته باشد، قانون دیوان عدالت اداری نیز از این قاعده مستثنإ نیست. هدف از انجام تحقیق حاضر اثبات جایگاه والای اخلاق اسلامی در تقنین قانون دیوان عدالت اداری می‌ باشد که در این قانون کمتر مورد توجه مقنن بوده است. از این رو سوال اصلی تحقیق عبارت میباشد از: قواعد دادرسی و اخلاق اسلامی در دیوان عدالت اداری از چه جایگاهی برخوردار است؟ برای پاسخ به این پرسش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهرمند شده و به این نتیجه دست یافته ایم که قواعد دادرسی ریشه در قواعد اخلاقی داشته و متأسفانه کم توجهی مقنن به قواعد اخلاقی منجر به بروز خلاء های متعددی در قانون دیوان عدالت اداری شده لذا توجه به قواعد اخلاقی به عنوان منبع مقنن میتواند راهکار مناسبی جهت تقنین منصفانه و عادلانه باشد.حقوق و اخلاق هر دو یک هدف مشترک را دنبال می‌کنند و آن هدف چیزی جز کمال و سعادت انسانی نیست. اخلاق به عنوان یک نیروی فطری و غریزی می‌تواند نقش قابل توجهی در تکامل روند تقنین منصفانه داشته باشد، قانون دیوان عدالت اداری نیز از این قاعده مستثنإ نیست. هدف از انجام تحقیق حاضر اثبات جایگاه والای اخلاق اسلامی در تقنین قانون دیوان عدالت اداری می‌ باشد که در این قانون کمتر مورد توجه مقنن بود ه است. از این رو سوال اصلی تحقیق عبارت میباشد از: قواعد دادرسی و اخلاق اسلامی در دیوان عدالت اداری از چه جایگاهی برخوردار است؟ برای پاسخ به این پرسش از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهرمند شده و به این نتیجه دست یافته ایم که قواعد دادرسی ریشه در قواعد اخلاقی داشته و متأسفانه کم توجهی مقنن است

کلیدواژه‌ها

قواعد دادرسی؛ اخلاق؛ دیوان برابری و مساوات اداری؛ دادرسی عادلانه