بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی مقیاس توانمندسازی معلمان

نشریه علمی آموزش و ارزشیابی (فصلنامه)

مقاله 6، دوره 16، شماره 63، آبان 1402، صفحه 127-148   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jinev.2023.1992713.2912

نویسندگان

زهرا شکوه شمس الدینی¹؛ ویدا اندیشمند^{* 2}؛ زهرا زین الدینی میمند³؛ میترا کامیابی⁴

¹دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان، کرمان، ایران.

²استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران.

³استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران..

⁴استادیار، گروه روانشناسی و علوم تربیتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران...

چکیده

اندازه­گیری و ارتقای توانمندسازی معلمان برای توسعه و حفظ یک نیروی کار آموزشی با عملکرد بالا و انعطاف­پذیر ضروری است. بنابراین اعتبار سنجی مقیاس توانمندسازی معلمان می‌تواند به حل مشکلات در این زمینه کمک نماید؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی اعتباریابی مقیاس توانمندسازی معلمان بود. طرح پژوهش از نوع توصیفی بود که با روش روان­سنجی انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان شاغل در استان کرمان در سال 1401 بود. تعداد نمونه‌ها بر اساس معیارهای روان‌سنجی به تعداد 100 نفر برای بخش روایی همگرا، 750 نفر برای بخش روایی سازه و 100 نفر برای پایایی تعیین شد. نمونه‌ها به‌ روش نمونه‌گیری خوشه­ای انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش از طریق دو مقیاس توانمندسازی معلمان هیدیروگلو و تانریوگین و مقیاس توانمندسازی روان­شناختی اسپریتزر و میشرا به‌صورت الکترونیکی با ارسال لینک پرسش­نامه به موبایل شرکت‌کنندگان جمع‌آوری شد. برای بررسی روایی مقیاس از روش‌های روایی محتوا، همزمان و تحلیل عوامل استفاده شد. پایایی مقیاس به‌وسیله روش‌های همسانی درونی و پایایی تصنیفی (دو نیمه کردن) بررسی شد. نتایج نشان داد که مقیاس از روایی محتوا و همزمان برخوردار است (001/0P<). نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که مقیاس توانمندسازی معلمان از چهار عامل تشکیل ‌شده و از روایی مناسبی برخوردار است. تحلیل عاملی تأییدی نیز مدل چهار عاملی را تأیید کرد. آلفای کرونباخ کل مقیاس و زیرمقیاس‌ها در محدوده 81/0 تا 94/0 قرار دارشت که نشانگر پایایی مناسب این مقیاس است. بنابراین از پرسش­نامه مقیاس توانمندسازی معلمان 37 آیتمی می‌توان برای ارزیابی توانمندسازی معلمان استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

تحلیل عاملی؛ توانمندسازی؛ روان‌سنجی؛ معلمان

مراجع

ترابی، بیتا؛ امیرفخرایی، آزیتا؛ رضایی گزکی، پروین، محمدی سلیمانی، محمدرضا. (1401). بررسی ساختار عاملی و اعتباریابی مقیاس بهزیستی روان‌شناختی Ryff در کودکان کار در بحران کرونا: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۲۱ (۲)، ۱۴۹-۱۶۴.

رضائی، محبوبه؛ هویدا، رضا؛ سماواتیان، حسین. (1394). مفهوم توانمندسازی روانشناختی و رابطه آن با سرمایه روانشناختی معلمان. رویکردهای نوین آموزشی، 1 (21)، 62-82.

محمدی، مهدی؛ سلیمی، قاسمی؛ دری. طاهره. (1402). تدوین و اعتباریابی الگوی بومی منزلت معلمان در نظام آموزش و پرورش ایران - رویکرد ترکیبی. تعلیم و تربیت، 16 (62)، 54-73.

یگانه، حامد؛ پرورش، حسین؛ دهقانی قناتغستانی، محسن؛ محمدی سلیمانی، محمدرضا. (1401). اعتبارسنجی ابزار ارزیابی وضعیت سیستم بهداشت، ایمنی و محیط زیست (HSE) در مجموعه شرکت‌های صنعت فولاد استان کرمان: مطالعه موردی. مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی، ۲۰ (۴)، ۴۲۳-۴۳۴

Acal González, C. J., Aguilera Del Pino, A. M., & Escabias Machuca, M. (2020). New Modeling Approaches Based on Varimax Rotation of Functional Principal Components.

Amzat, I. H., & Valdez, N. P. (2017). Teacher empowerment toward professional development and practices. Sharing school leadership: Principalship empowerment or relegation, 43-58.

Bogler, R., & Nir, A. E. (2012). The importance of teachers' perceived organizational support to job satisfaction: What's empowerment got to do with it?. Journal of educational administration, 50(3), 287-306.

Buksnyte-Marmiene, L., Brandisauskiene, A., & Cesnaviciene, J. (2022). The Relationship between Organisational Factors and Teachers’ Psychological Empowerment: Evidence from Lithuania’s Low SES Schools. Social Sciences, 11(11), 523.

Chang, C. C., & Chen, Y. K. (2023). A Transdisciplinary STEM Course Integrated through Project-based Learning on Robotics: Perspective from Teacher and Student Feedback. Asia Pacific Journal of Education, 1-16.

Elrayah, M. (2022). Improving teaching professionals' satisfaction through the development of self-efficacy, engagement, and stress control: A cross-sectional study. Educational Sciences: Theory & Practice, 22(1), 1-12.

Hidiroglu, Y.Ö., & Tanriogen, A. (2020). Development of teachers' empowerment scale: A validity and reliability study. International Journal of Assessment Tools in Education, 7(4), 753-772.

Ghahremani-Ghajar, S. S., & Mirhosseini, S. A. (2005). English class or speaking about everything class? Dialogue journal writing as a critical EFL literacy practice in an Iranian high school. Language, culture and curriculum, 18(3), 286-299.

Lawshe, C. H. (2006). A quantitative approach to content validity. Personnel psychology, 28(4), 563-575.

Lewis, S. (2020). Providing a platform for ‘what works’: Platform-based governance and the reshaping of teacher learning through the OECD’s PISA4U. Comparative Education, 56(4), 484-502.

Mapacpac Jr, G. W., & Yango, A. R. (2023). Workplace Empowerment, Job Satisfaction, and Teaching Performance of Public Senior High School Teachers' in City Schools Division in the Province of Laguna. Technium Soc. Sci. J., 44, 259.

Mohammadi, P. D., M., Salimi, P. D., G., & Dorri, T. (2017). Teachers’ Status in Iranian Educational System: An Indiginous Model Constructed and Validated. Quarterly Journal Of Education, 33(1), 53-74. [In Persian]

Muttaqin, I. (2023). Examining Perceived Organizational Support and Teacher Empowerment. Al-Hayat: Journal of Islamic Education, 7(1), 173-191.

Nuk, N.A.M.S.D. (2023). A review on relationship between empowermwnt, job satisfaction and tornover intention among teachers. International journal of economic perspectives, 17(7), 34-42.

Rezaei, M., Hoveida, R., & Samavatian, H. (2015). Concept of psychological empowerment and its relationship with psychological capital among teachers. New Educational Approaches, 10(1), 67-82. [In Persian]

Sanjari, S., Fakhraei, A. A., Soleimani, M. R. M., & Alidousti, K. (2022). Validation of the Slade Fear of Childbirth Scale for Pregnancy in a Sample of Iranian Women: A Cross-sectional Study. Crescent Journal of Medical & Biological Sciences, 9(3).

Sanjari, S., Soleimani, M. R. M., & Keramat, A. (2023). Development and Validation of an Electronic Scale for Sexual Violence Experiences in Iranian Women. Crescent Journal of Medical & Biological Sciences, 10(1).

Short, P. M., & Rinehart, J. S. (1992). School participant empowerment scale: Assessment of level of empowerment within the school environment. Educational and psychological measurement, 52(4), 951-960.

Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2014). Teacher self-efficacy and perceived autonomy: Relations with teacher engagement, job satisfaction, and emotional exhaustion. Psychological reports, 114(1), 68-77.

Somech, A., & Bogler, R. (2002). Antecedents and consequences of teacher organizational and professional commitment. Educational administration quarterly, 38(4), 555-577.

Spreitzer, G. M., & Mishra, A. K. (1999). Giving up control without losing control: Trust and its substitutes’ effects on managers’ involving employees in decision making. Group & organization management, 24(2), 155-187.

Torabi, B., Amirfakhrae, A., Rezaei Gazaki, P., & Mohammadi Soleimani, M. R. (2022). Investigation of Factor Structure and Validation of Ryff’s Psychological Well-Being Scale in Working Children in the Corona Crisis: A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 21(2), 149-164. [In Persian]

Yeganeh, H., Parvaresh, H., Dehghani Ghanataghestani, M., & Mohammadi Soleimani, M. (2023). Validation of the HSE Assessment Tools in the Kerman Province Steel Industry Complex: A Case Study. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research, 20(4), 423-434. [In Persian]

Yusoff, S. M., Ariffin, T. F. T., & Noman, M. (2022). Principals’ Contextual Leadership on Teachers’ Organizational Commitment: Teacher Empowerment and Teachers’ Workplace Well-Being as a Serial Mediator. The Journal of Management Theory and Practice (JMTP), 3(3), 10-19.