تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,623 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,416,526 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,445,059 |
سلسله مراتب علمای شیعه و کارکرد آن ها از اواخر صفویه تا پایان زندیه با نگاهی به علمای شیراز | ||
فصلنامه تاریخ | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سیده صفیه مرتضوی1؛ شکوه السادات اعرابی هاشمی* 2؛ فیض الله بوشاسب گوشه3 | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ ،گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
2استادیارگروه تاریخ دانشکده علوم انسانی واحد نجف آباد دانشگاه آزاد اسلامی،نجف آباد،ایران | ||
3گروه تاریخ، واحد نجفآباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران | ||
چکیده | ||
با توجه به جایگاه و نقش مذهب شیعه در دوره صفویان بررسی و روابط سلاطین صفوی با عالمان دینی، علما در مناصب مختلفی گمارده می شدند ،این مناصب گاه ریشه در ساختار دیوانی ایرانی داشتند و گاه ابداع صفویان و یا الگوبرداری از مناصب حکومتی عثمانیان بودند .از این مناصب می توان به صدارت،ملاباشی، شیخ الااسلام، قاضی، قاضی عسگر ، امام جمعه و... اشاره نمود .قدرت این مناصب در ورود به امور حکومتی تا حد زیادی به ضعف و قدرت سلاطین صفوی و نوع نگاه آنها به دین و مذهب داشت ، به نحوی که در اواخر صفویه قدرت علما درمناصب سیاسی و حکومتی افزایش یافت.در دوره افشاریه وجود بعضی شاخصها؛ نظیر محدود شدن کارکردهای مذهبی و اجتماعی علما و حضور کمرنگ آنها در عرصه سیاسی، محدود شدن منابع مالی وقفی و غیروقفی علمای شیعه و در نهایت گوشهگیری و مهاجرت به سرزمینهای مجاور ایران نشاندهنده ضعف نهاد دینی و عدم دخالت علما امور حکومتی و سیاسی در این دوران است.در دوره زندیه بویژه در دوره کریم خان با محدود نمودن قدرت علما دینی، سعی کرد ضمن بهره وری از آنـان در مراتبـی کـه نیاز بود از نفوذ و دخالتشان در سیاستهـای خـود جلـوگیری نماید، با توجه به شواهد و قرائن می توان گفت از اواخر صفویه به بعد ،این مناصب جایگاه خود را در ساختار دیوانی و حکومتی از دست داده و علما بیشتر رهبری اعتقادی و مذهبی مردم را به عهده داشتند.که علمای شیراز نیز ازین قاعده مصتثنی نبودند. | ||
کلیدواژهها | ||
کلیدواژه ها:علما؛ شیعه؛ صفویه؛ افشاریه؛ زندیه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 21 |