نقدی بر مولفه های رویکرد سیاسی سید قطب در تفسیر فی ظلال القرآن براساس روش قصدگرای هرمنوتیک اسکینر

سیاست‌پژوهیِ اسلامی‌ایرانی

مقاله 5، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آذر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

لیدا مددی¹؛ حسین خوشدل مفرد^{* 2}؛ محمد ناصحی²

¹دانشجوی دکتری الهیات، واحد کاشان ، دانشگاه دآزاد اسلامی، کاشان، ایران

²استاد یار گروه معارف اسلامی، واحد کاشان، دانشگاه آزاد اسلامی، کاشان، ایران

چکیده

گرایش سیاسی به تفسیر قرآن مجید یکی از روشهای تفسیری و از نوآوری‌های مفسران قرآن کریم در سده‌های اخیر بوده است. بر طبق این گرایش ، مفسران به دنبال پیدا کردن جواب هایی برای مسائل سیاسی جوامع هستند و راه حل معضلات و مشکلات را از قرآن کریم می جویند.در این میان آراء و اندیشه های سید قطب در تفسیر فی ظلال القرآن ، شایسته بازخوانی است.دیدگاه های سید قطب در خصوص مسایل سیاسی در این تفسیر با چالش هایی مواجه است که چیستی آن، مساله این مقاله را سامان داده است.روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق بصورت کتابخانه ای و اسنادی و با روش توصیفی و تحلیلی مورد نقد و بررسی و نقد قرار گرفته است.جهت نیل به این مقصود با استفاده از الگوی روش شناختی قصدگرای هرمنوتیک کوئنتین اسکینر به فهم و ِ رمزگشایی از معنای نهفته در پس آراء سید قطب پرداخته شد. بر اساس یافته ها و نتایج مقاله زمینه های دوگانه زبانی، فکری مانند،تاثیرخانواده سیاسی،بحران های داخلی جهان اسلام،پیوستن به اِخوان المسلمین،تاثیرفکری جریان المنار،تاثیر جریان سلفی معاصرو زندانی شدن از یکسو و بسترهای عملی و محیطی از قبیل، حاکمیت دینی،جامعه جاهلی‌،تاثیر گذاری بر گروه های رادیکال نگاه ابزاری به دین ،موضع شدید در باره اهل کتاب ونقد سختگیرانه تمدن غرب ازسوی دیگر،سبب اتخاذ روش تفسیر سیاسی از طرف سید قطب شد.

کلیدواژه‌ها

تفسیر؛ سیاسی؛ فی ظلال؛ القرآن؛ سید قطب؛ روش قصدگرای هرمنوتیک اسکینر

مراجع