نمودها و فراوانی‌‌ی خشونت‌نمادین در برنامه درسی‌ی دوره ابتدایی مدارس تهران

پژوهش در برنامه ریزی درسی

دوره 20، شماره 77، بهمن 1402، صفحه 59-71   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30486/jsre.2023.1992211.2368

نویسندگان

فرشته اشکان¹؛ کورش فتحی واجارگاه^{* 2}؛ محبوبه عارفی³؛ مهناز اخوان تفتی⁴

¹دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.

²استاد گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

³دانشیارگروه علوم تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

⁴استاد گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف شناسایی و تبیین خشونت‌نمادین و فراوانی شیوع آن در برنامه درسی مدارس ابتدایی از دیدگاه آموزگاران و کادر اجرایی انجام شد تا ازطریق طرح مسأله و ‎نگاه منتقدانه به تغییر برنامه موجود کمک کند. روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری آن آموزگاران و کادراجرایی مدارس ‏ابتدایی شهرتهران درسال تحصیلی1401-1400 بود. حجم نمونه براساس جدول مورگان، 384 نفر تعیین که به روش نمونه‌گیری ‏تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزارجمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه پژوهشگرساخته بود. روایی محتوایی پرسشنامه با جمع‌آوری نظرات متخصصان و محاسبه دو شاخص روایی محتوایی‏(62/0 تا 1)  CVR؛ (79/0تا1)  CVIو روایی سازه با ‏تحلیل عاملی تأییدی بررسی ومورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با محاسبه آلفای کرونباخ (70/0) بررسی و تایید شد. داده‌های ‏گردآوری شده در قالب جدول، نمودار و آزمون ‏t‏ تک نمونه‌ای، تحلیل شد. نتایج نشان داد که انواع خشونت‌نمادین با ماهیت‌های اجتماعی- فرهنگی، ‏ایدئولوژیکی، اقتصادی، سیاسی و غیرفیزیکی درحد بسیارزیادی دردوره ابتدایی رواج دارد و ‏می‌تواند ازطریق تمامی عناصر برنامه درسی اعمال شود. فراوانی آن در محتوای برنامه‌درسی درحد بسیارزیاد؛ در ‏محیط اجرا، زمان آموزش، راهبردهای یاددهی- یادگیری، روش‌های ارزشیابی و جواجتماعی مدرسه درحد زیاد و دراهداف ‏برنامه‌درسی، مواد و منابع آموزشی و معلم تا حدودی، شناسایی شد.‏

کلیدواژه‌ها

برنامه‌درسی؛ خشونت‌نمادین؛ دوره‌ی ابتدایی

مراجع

Adiban, M, Sajadi, S, Talaee, E. (2020). Exploring the lived experience of teachers in arginalized schools about student in minority. Research in Curriculum Planning. (17)40 (continus 67) winter 2020. doi.org/10.30486/jsre.2021.565190.1150

Amirou, R.,(2003).Consideraţii psihosociologice asupra noţiunilor de agresivitate şi .frustrarecomparativă. Gilles, F., Neculau, A., Violenţa. Aspecte psihosociale, Editura Polirom: Iaşi (pp.42-44).

 Aprilianti1, L; Yulindrasari, H, (2020). Symbolic Violence in Early Childhood Education.       Advances in Social Science, Education and Humanities Research, volume 538  

Blomart, J. (2001). Preventing violence within the primary school environment. Violence in schools: Ten Approaches in Europe, Paris: ESF:(27-46).

Bourdieu, Pierre.. (1994) Theory of action (practical reasons and rational choice), Morteza Mardiha (2008). First edition, Tehran: Naqsh and Negar. P. 141.

Bourdieu, P., (2001). Meditații pascaliene, Editura Meridiane: Bucuresti(pp. 50-67)

Bourdieu, P. (2002). Language and symbolic power. Cambridge

Bourdieu, Pierre. (2007). Speeches about standing up against neoliberalism, Alireza Plasid, Tehran: Bakhtaran.

Cecilia Luiz, Maria.(2019). Pesquisa-Intervencao no Ensino Fundamental  Anos Fonas: Convivivencias e Violensias Escolares. 4989 - Trabalho - 39ª Reunião Nacional da Anped (2019) GT13 - Educação Fundamental.

Elena, B. (2016). Objective violence and symbolic violence in schools. Studies on the perception of high-school students. International Journal of Social and EducationalInnovation (IJSEIro), 3(5), 53-60.

Fathi Vajargah, Kourosh. (2004). Examining the place of peace and war in elementary school textbooks. Journal of Human Sciences, 2(38); 25-48.

Farya, Helen. (2013). Violence in the history of philosophical thought. Abbas Bagheri (2011). Second edition, Tehran: Rouzfar.

Galtung, J. (1990) Cultural violence. Journal of Peace Research, 27(3), 291-305.

Ghaderzadeh, Omid. Ghadri, Behrouz. (2014). Multilevel analysis of violence: a survey study of violence among high school students in Saqqez city, Security and Social Order Strategic Research Quarterly, 5(12), 61-80.

Hazeri, Ali-Mohammad and Rezapour, Esmail. (2012). Studying some effective factors on the occurrence of students' resistance to school norms, a survey of high schools in Tehran. Iranian Sociology, 14(4):92-105.

Hedayati, Fereshteh (2019). Education and passion, enthusiasm, dexterity, dynamism, morality, color, motivation, hope, movement, find out that tomorrow is late. A New Approach Quarterly in Educational Sciences, 1(2), 77-69. DOI: 10.22034/NAES.2020.211717.1010

Huerta, A. H. (2018). Educational persistence in the face of violence: Narratives of resilient Latino male youth. Boyhood Studies, 11(2), 94-113.

James, J.)2000). Peace education: Exploring some philosophical foundations. International Review of Education, 50(1), 3-15

Jigău, M., Liiceanu, A., & Preuteasa, L. (2006). Violența în școală, București: Alpha MDN..

Lia Aprilianti, L & Yulindrasari, H. (2020). Symbolic Violence in Early Childhood Education. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, volume 538. Proceedings of the 5th International Conference on Early Childhood Education (ICECE 2020). DOI:10.2991/assehr.k.210322.063

Mirhosseini, Z; Dogchi, Z and Nasiri, S. (2016). The role of cultural productions in not presenting violence among teenagers as social capital. Social Research, 9(34), 41-60.

Nairz-Wirth , E ., Feldmann &  Spiegl, J.(2017). Habitus conflicts and experiences of symbolic violence as obstacles for non-traditional students. European Educational

      Research Journal 2017, Vol. 16(1) 12–29.

Pişkin, M., Atik, G., Ç ınkır, Ş., Ogulmus, S., Babadoğan, C. & Çokluk, 2014.

       The development and validation of Teacher Violence Scale. Eurasian Journal of Educational Research, 56: 1-24.            

Rahimi Pordanjani, Y. Critique and analysis of the national curriculum document based on adapting to the educational needs of preschool and nomadic primary school students with emphasis on the native knowledge approach. Research in Curriculum Planning (18) 44 (continus 71) winter 2022.  doi.org/10.30486/jsre.2022.1952485.2090

Riscal, S.A., Riscal, J.R., Stabelini, A. M.. (2016). The Invisible Violence: Symbolic Violence and Relations of Sociability in Brazilian Schools Journal of Education and Human Development, 5(4), 237-244

Ritzer, George. (1992). Sociological theory in the contemporary era. Mohsen Salasi. (1379). 4th edition, Tehran: Elmi.

Safaimovahed, Saeed and Izadifar, Afsaneh. (2016). Examining violent behaviors learned in school from the perspective of the hidden curriculum. Qualitative Research in Curriculum, 3(6):127-150. DOI: 10.22054/QRIC.2018.15855.92

Suardi, Andi Agustang, Jumadi.(2020). The Symbolic Violence Towards Pricate School Students Therough The Frame Stereotype in Bantaeng District of Indonesia, The International Conference on Innovations in Social Sciences and Education (ICoISSE) Bandung, Indonesia, July 25^th.

Schutz, P. A., & Pekrun, R. (2011). Introduction to Emotion in. Emotion in education, 3.‏

Tahmasebi, Hossein. (2014). Analyzing the experience of school counselors and educators for the selection and application of the violence prevention curriculum. Master's thesis of Kurdestan University, Faculty of Humanities and Social Sciences.

Tiradentes, A. R. (2015). Violência Simbólica No Contexto Escolar: Discriminação, Inclusão E O Direito À Educação. Revista Eletrônica do Curso de Direito–PUC Minas Serro, (12), 33-48.

Wright, D. R., & Fitzpatrick, K. M. (2006). Social capital and adolescent violent behavior: Correlates of fighting and weapon use among secondary school students. Social Forces, 84(3), 1435-1453.

World Health Organization. (2016). World health statistics 2016: monitoring health for the SDGs sustainable development goals. World Health Organization.

Yarigholi, Behbud; Herfti Sobhani, Mohammad; Ghasabzadeh, Javad and Rahimi, Habibe. (2017). Teachers' experiences of the underlying factors of violence in schools, a phenomenological study. New educational ideas, (14) 1, 159-197. DOI:10.22051/JONTOE.2018.10043.1283

Žižek, Slavi. (2008). Violence, five looks. Translated by Alireza Paknahad (2008). 4th edition. Tehran: Ney Publishing