بررسی مسئولیت مدنی و نحوه‌ی جبران خسارت ناشی از تقصیر دولت در شیوع ویروس کووید 19

آموزه های فقه و حقوق جزاء

مقاله 4، دوره 2، شماره 4 - شماره پیاپی 8، دی 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jcld.2023.1979374.1047

نویسندگان

مجتبی مقصودی¹؛ حمید سلیمانی^{* 2}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

²استادیار گروه حقوق موسسه آموزش عالی رهجویان دانش، دشتستان، ایران

چکیده

تاریخ دریافت: 1401/11/16                       تاریخ بازنگری: 1402/08/21                       تاریخ پذیرش: 1402/09/12     

شیوع ویروس کووید 19 در اواخر سال 1398 شمسی و ایراد خسارات فراوان بر اشخاص، مسأله­ ای حائز اهمیت است که بررسی نقش و میزان تقصیر دولت در شیوع این بیماری، پژوهشی ویژه می­ طلبد. در پژوهش حاضر تلاش شده است با بررسی در ادبیات فقه شیعه و حقوق داخلی، با نگاهی به حقوق بین الملل، ابعاد مختلف مسئولیت مدنی دولت ناشی از تقصیر در شیوع بیماری کووید 19 و میزان مسئولیت دولت در جبران خسارات ناشی از تقصیر دولت در شیوع این ویروس تبیین شود. مقاله پیش رو، به روش توصیفی تحلیلی و با بهره ­مندی از اسناد و منابع کتابخانه ­ای، ضمن ایضاح کووید 19 و مسئولیت دولت، مسئولیت مدنی دولت، گستره آن و چگونگی جبران خسارت ناشی از تقصیر دولت را در شیوع ویروس کووید 19 بررسی می ­کند. بررسی منابع فقهی شیعه و حقوق داخلی، نمایان می ­سازد که مبانی و مستندات متعددی برای مسئولیت مدنی دولت، قبال تقصیر در شیوع ویروس کرونا وجود دارد و در خصوص میزان مسئولیت دولت، با توجه به عدم تفکیک میان اعمال تصدی و حاکمیتی برای دولت در فقه، خلاف قوانین داخلی، در صورت احراز تقصیر دولت و حصول آسیب ناشی از تقصیر دولت، بر مبتلایان ویروس کووید 19، قاعده ­ی انصاف، مقتضی آن است که هر یک از دولت و مبتلایان آسیب دیده، به میزان تقصیر خود مسئول هستند و چنانچه هیچیک مقصر نباشند، جبران خسارت، از بیت المال است.

کلیدواژه‌ها

مسئولیت مدنی دولت قبال شیوع کووید 19؛ تقصیر دولت در شیوع ویروس کرونا؛ جبران خسارت ناشی از کووید 19؛ گستره مسئولیت دولت قبال شیوع کرونا

مراجع