اثربخشی زندگی درمانی بر اشتیاق به زندگی، امید به زندگی و پیروی کلی و اختصاصی زنان مبتلا به دیابت نوع دو

زن و مطالعات خانواده

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 آذر 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jwsf.2023.1988100.1858

نویسندگان

فاطمه طالبی¹؛ رمضان حسن زاده^{* 2}

¹کارشناسی ارشد، روانشناسی بالینی، دانشکده‌ی علوم پزشکی، واحد ساری ، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران

²استاد، گروه روان‏شناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی زندگی درمانی بر اشتیاق به زندگی، امید به زندگی و پیروی کلی و اختصاصی زنان مبتلا به دیابت نوع دو بود. این پژوهش از نوع نیمه تجربی با طرح پیش‌ آزمون، پس‌آزمون و پیگیری سه ماهه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه زنان مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه کننده به کلینیک تخصصی دیابت  شهرستان ساری در سال 1401 با تعداد 42 نفر بود. برای انتخاب نمونه 30 نفر از این افراد که تشخیص دیابت نوع دو را دریافت کرده‌ بودند و معیارهای ورود  به مطالعه را داشتند با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه 15 نفره کنترل و آزمایش قرار گرفتند سپس در هر دو گروه در سه مرحله پیش‎ آزمون، پس‎ آزمون و  پیگیری پرسشنامه‌های اشتیاق به زندگی ، امید به زندگی و پیروی کلی و اختصاصی در اختیار آزمودنی‌ها قرار گرفت. مداخله زندگی درمانی برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه (گروهی و هفتگی) 90 دقیقه‌ای انجام پذیرفت. برای گروه کنترل مداخله آموزشی صورت نگرفت. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس آمیخته به وسیله نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها نشاد دادند زندگی درمانی در زنان مبتلا به دیابت نوع دو به ترتیت برای متغیر های اشتیاق به زندگی (338/0=η، 001/0 p=،318/14F=) ، امید به زندگی (351/0=η،  001/0 p=،147/15 F=) ، پیروی کلی (192/0=η،  015/0  p=،663/6 F=) و پیروی اختصاصی (257/0=η،  004/0  p=، 697/9 F=)  اثر بخش بود و این نتیجه تا زمان پیگیری نیز تداوم داشت که می‌توان از این درمان در کنار سایر روش‌های درمانی پزشکی در درمانگاه های مختص دیابت در جهت کاهش نیازها و مشکلات روانشناختی زنان مبتلا به این بیماری  بهره برد.

کلیدواژه‌ها

زندگی درمانی؛ اشتیاق به زندگی؛ امید به زندگی؛ پیروی کلی و اختصاصی؛ دیابت نوع دو

مراجع

افشارپور، شاهین؛ پولادی ریشهری، علی؛ کیخسروانی، مولود؛ و گنجی، کامران.(1401). مقایسه‌ی اثربخشی درمان شفقت به خود و روان درمانی مثبت نگر بر معنای زندگی، امید به زندگی و رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع ۲، مجله علوم پزشکی رازی، ۲۹ (۹) ،.۸۶-۹۹

جاجرمی، محمود؛ رضوی زاده تبادکان، بی بی زهره؛ و  وکیلی، یعقوب. (1398). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افسردگی و سبک پاسخ دهی نشخواری زنان مبتلا به دیابت نوع 2. زن و مطالعات خانواده،12(43)، 85-104.

حسن زاده، رمضان. (1399). روان شناسی زندگی . تهران: ویرایش.

حسن‌زاده، رمضان؛ و طالبی، فاطمه. (1402). اثربخشی زندگی درمانی بر اشتیاق به زندگی، امید به زندگی و کیفت زندگی در زنان نابارور. فصلنامه پژوهش های کاربردی در مشاوره، 6(1)، 19-38.

سلیمانی نیا، اکرم؛ منصوری، احمد؛ باقرزاده گلمکانی، زهرا؛ و زنده دل، احمد. (1401). اثربخشی درمان وجودی بر امید به زندگی و رفتارهای خود مراقبتی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دیابت و متابولیسم ایران، ۲۲ (۴) ،۲۴۵-۲۵۴ .

شجری، فرزانه؛ آقایوسفی، علیرضا؛ آگاه هریس، مژگان.(1401). تأثیر مقابله درمانگری بر استرس در زنان مبتلا به دیابت نوع ۲. مجله علوم پزشکی رازی، ۲۹ (۵) ،۴۱-۵۲.

شهیدی، شاهین، حسن زاده، رمضان؛ و میرزائیان، بهرام. (1401). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر درد ذهنی و اشتیاق به زندگی در بیماران مبتلا به پسوریازیس. مجله تحقیقات سلامت در جامعه، ۸ (۳).

صلاحی ابدی؛ سحر.(1401). اثربخشی زندگی درمانی بر معنای زندگی، امیدواری و اشتیاق به زندگی در دانشجویان پرستاری شهرستان ساری. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد ساری.

طجری، مریم؛ کریمی، جواد؛ و گودرزی، کوروش. (1399). اثربخشی زوج درمانی به روش پذیرش و تعهد بر امید به زندگی و شفقت به خود در زوجین متقاضی طلاق. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 63(6).

عبداله زاده رافی، مهدی؛ و گل باف، علی. (1399). تأثیر درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر پیروی از دستورات پزشک در بیماران دیابتی. روانشناسی سلامت، .9 (33)، 113-126.

غلام نژاد، سارا؛ بهار، عادله؛ و فضل علی، محسن. (1401). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی روی امید به زندگی، هراس از مرگ و تنظیم قند خون بیماران دیابتی مبتلا به افسردگی. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ۳۲ (۲۱۶) ،۱۰۵-9۱.

کیوان، شیما؛ خضری مقدم، نوشیروان؛ رجب، اسدالله. (1398). اثربخشی کاهش استرس مبتنی بر ذهن‌آگاهی (MBSR) بر فعالیت‌های خودمراقبتی و امید به زندگی در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو: با پیگیری یک ساله. مجله علوم پزشکی رازی، ۲۶ (۸) ،۱-۱۳.

محمدی، شروین؛ فتحی، آیت‌اله؛ و پاهنگ، عصمت.(1401) اثر بخشی روان‌درمانی مثبت نگر بر امید به زندگی و خود کارآمدی در بیماران دیابتی شهرستان شهریار. فصلنامه پرستاری دیابت، ۱۰ (۳)، ۱۹۲۴-۱۹۳۶.

محمدی، شهناز؛ نظری، آزاده؛ محمدی، مهناز. (1402). نقش پیش‌بینی‌کننده‌ی افکار تکرارشونده‌ی منفی، راهبردهای تنظیم هیجان و خودمراقبتی بر پذیرش و تبعیت درمانی افراد مبتلا به دیابت نوع دو. مجله دیابت و متابولیسم ایران، ۲۳ (۱) ،۳۴-۴۳.

مهربان، شفیق؛ جهاندار، مریم؛ حجت زاده، زهرا؛ طوسی، مریم؛ و احمدبوکانی، سلیمان. (1401). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت در ایران: مرور سیستماتیک و متا آنالیز. فصلنامه پرستاری دیابت، ۱۱ (۱) ،۲۰۸۶-۲۰۹۹.

میرزایی علویجه، مهدی؛ حسینی، سیدنصراله؛ نیک سیرت، مرضیه؛ هاشمیان، امیرحسین؛ و جلیلیان، فرزاد. (1402). تعیین کننده‌های رفتارهای پایبندی به درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو: کاربرد نظریهی شناختی‌جامعه‌ای. مجله دیابت و متابولیسم ایران، ۲۳ (۱) ،۱-۱۲.

نادریان فر، فرهاد؛ کدخدایی، فاطمه؛ منصوری، علی؛ رضایی کیخایی، خدیجه؛ و نهبندانی، ساناز. (1398). بررسی تاثیر آموزش از راه دور با استفاده از فیلم بر عملکرد جنسی زنان مبتلا به دیابت نوع دو. فصلنامه پرستاری دیابت، ۷ (۲) ،۷۴۰-۷۵۱.

نیک روی، زهرا؛ حسن زاده، رمضان؛ و  حیدری، شعبان. (1401). اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر امید به زندگی و پیروی از دستورات پزشک در بیماران دیابتی نوع دوم. سلامت جامعه، 16 (3).