بررسی وضعیت توزیع آگاما پولک درشت (Laudakia nupta) در استان کرمانشاه به روش مدل‌سازی اجماع

دانش زیستی ایران

دوره 18، شماره 2، شهریور 1402، صفحه 11-20   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/zisti.2023.1994465.1171

نویسنده

مینا اسماعیلی^*

بیوسیستماتیک جانوری، دانشکده علوم پایه، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

چکیده

مقدمه: بررسی گستره انتشار و دامنه تقریبی توزیع گونه‌های مختلف گیاهی و جانوری برای پیاده‌سازی برنامه‌های مدیریتی در سیمای سرزمین ضروری است. استان کرمانشاه با موقعیت توپوگرافی منحصربه‌فرد و وجود زیستگاه‌های متعدد از جنبه تنوع زیستی نقش مهمی در غرب کشور ایفا می‌کند. هدف این مطالعه بررسی وضعیت توزیع و تحلیل عوامل مؤثر بر پراکنش آگاما پولک درشت (Laudakia nupta) در استان کرمانشاه است.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه به‌منظور بررسی گستره توزیع آگاما پولک درشت (Laudakia nupta) پیمایش‌های میدانی از سطح استان و زیستگاه‌های مختلف این گونه در خلال سال‌های 1397 تا 1399 انجام گرفت. سپس با استفاده از داده‌های حضور گونه و متغیرهای زیستگاهی مدنظر، مراحل مدل‌سازی با کمک مدل‌سازی اجماع انجام گرفت. در این راستا 76 نقطه حضور گونه به همراه متغیرهای اقلیمی، پوشش گیاهی و بارش، وارد مدل‌های توزیع شدند. اهمیت متغیرها و همچنین معیار تلفیق داده‌ها با یکدیگر بر اساس معیار AUC تعریف شد.
نتایج: یافته‌ها نشان داد که مدل‌های منفرد و اجماع در مدل‌سازی موفق عمل کرده‌اند. بر اساس پیش‌بینی در سطح استان کرمانشاه، کربن آلی خاک، پوشش گیاهی و ارتفاع بیشترین تأثیر را بر روی توزیع گونه داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که بخش‌هایی از زیستگاه که منطبق با وجود ارتفاعات است به‌صورت پیوسته دارای مطلوبیت هستند و مناطقی نیز از زیستگاه وجود دارند که به‌صورت تکه‌تکه شده در جنوب شرق استان هستند. بخش‌های مرتفع شمال غرب استان، فاقد مطلوبیت برای حضور گونه است که می‌تواند به دلیل حضور آگاما قفقازی (Laudakia caucasia) باشد.

کلیدواژه‌ها

توزیع؛ زیستگاه؛ کرمانشاه؛ آگاما پولک درشت؛ مدل اجماع

مراجع