ارزیابی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی(مطالعه موردی: شهر اصفهان)

جغرافیای طبیعی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 آذر 1402   

نوع مقاله: مقاله علمی - پژوهشی

نویسندگان

محمد ابراهیم عفیفی^{* 1}؛ خلیل علی نژاد²؛ مرضیه موغلی³

¹عضو هیات علمی دانشگاه ازاد اسلامی واحد لارستان

²دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ،واحد لارستان.دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان.ایران

³دکتری ژئومورفولوژی، دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، لارستان، ایران

چکیده

جهت گسترش اصولی شهرها، شناخت ویژگی های محیط ضرورت دارد و می توان قدم های موثر در مکان گزینی ساختمان ها و گسترش شهرها برداشت. در این پژوهش ابتدا معیارهای پهنه بندی مناطق مستعد توسعه شهری با تاکید بر قابلیت‌ها و مخاطرات ژئومورفولوژیکی در شهر اصفهان، تعیین گردید. سپس معیارها از نظر سیستم مختصات و صحت داده بررسی شد. جهت ارزیابی ارزش معیارها نسبت به یکدیگر از مدل AHP استفاده شد. مقایسه زوجی معیارها نشان داد گسل‌ها با وزن 0.420 بیشترین نقش را از نظر کارشناسان در توسعه شهر داشته و معیار فاصله از جاده با وزن 0.072کمترین تاثیر را از نظر کارشناسان داشته است. در نهایت وزن‌های به دست آمده در لایه‌ها اعمال گردید. نقشه پهنه بندی نهایی معیارها با مدل AHP نشان داد، در 30287 هکتار از مساحت محدوده مطالعاتی استعداد توسعه خیلی زیاد وجود دارد. این مناطق در مرکز شهر و مناطق با شیب کم و ارتفاع کم و نزدیکی رودخانه واقع گردیده اند. مناطق با استعداد خیلی کم 1020 هکتار بوده که در شمال غرب، شرق، و جنوب محدوده مورد بررسی مشاهده شده است. نتایج طبقه بندی تصاویر ماهواره ای سال‌های 2000 تا 2020 نشان داد مساحت مناطق بایر و انسان ساخت 1319.15و 4744.44 هکتار افزایش و مساحت زراعت و سایر کاربری‌ها 4370.1 و 1831.03 هکتار کاهش یافته است.

کلیدواژه‌ها

توسعه شهری؛ قابلیت‌ها و مخاطرات؛ اصفهان؛ AHP؛ SVM

مراجع