تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,629 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,555,539 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,727,930 |
بررسی مقایسهای عقلانیت عملی ملاصدرا و عقلانیت ارتباطی هابرماس | ||
عرفان اسلامی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 آذر 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.2234/erfan.2023.1992868.2147 | ||
نویسندگان | ||
لیلا روزیان1؛ محسن ایزدیار* 2؛ علی سرور یعقوبی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (ادب غنایی)، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. نویسنده مسئول: | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران. | ||
چکیده | ||
مقاله حاضر به تحلیل مقایسهای عقلانیت عملی صدرالمتألهین با عقلانیت ارتباطی هابرماس، با هدف بررسی میزان توانمندی اندیشه فلسفی اجتماعی ملاصدرا در مقایسه با اندیشههای معاصر و امکان توان پاسخگویی به ابهامات و مسایل آنها، پرداخته است. نتایج حاصل بدین شرح است؛ صدرالمتألهین و هابرماس ارزشها را ثابت تلقی کرده ولی باور به آنها و میزان بهرهوری از آنها را با تحلیل عقلی و فلسفی ممکن دانستهاند؛ هر دو بر لزوم عقلانیت عملی و ارتباطی در جوامع انسانی تأکید داشته و کارکرد این عقلانیت را تلاش برای رسیدن به حقیقت دانستهاند، نه درک مفهوم آن. در دیدگاه دینمحور ملاصدرا عقل عملی به تنهایی، برطرفکننده موانع و اصلاحکننده انحرافات نیست، بلکه سعادت جوامع انسانی در گرو بهرهوری عقل عملی از زعامت قرآن و سنت است. چنین عقلانیتی اگرچه ابزاری به نظر میرسد، در جهت تثبیت ولایت فقیه مثبت ارزیابی میشود؛ در حالی که مطابق آخرین نظریه هابرماس تا امروز درباره دین و در دیدگاه انسانمحور و عقلانیت ارتباطی وی، دین غیرابزاری میتواند بستر کنش ارتباطی باشد و زیستجهان مناسبی را فراهم آورد که تفاهم شکلگرفته در آن، جامعه را به سعادت برساند. | ||
کلیدواژهها | ||
rationality؛ Mulla Sadra's practical reason؛ Habermas' communicative rationality؛ comparative studies | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 42 |