سیاست قدرت هوشمند روسیه در سوریه، با تأکید بر مقابله با آمریکا 2023-2011

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

دوره 16، شماره 3 - شماره پیاپی 63، آذر 1402، صفحه 22-45   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): PRB-2307-2480(R1)

نویسندگان

حبیب اله ابوالحسن شیرازی^{* 1}؛ احسان جعفری فر²؛ ارسلان قربانی شیخ نشین³

¹استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

³استاد دانشگاه خوارزمی

چکیده

بحران سوریه ازنظر تعدد بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و وجود منافع متعارض در آن از پیچیده‌ترین بحران‌های بین‌المللی است. روسیه و آمریکا از بازیگران فرامنطقه‌ای در این بحران می‌باشند که با رویکردهای متعارض و منافع متضاد به دنبال نفوذ بیشتر در منطقه غرب آسیا از طریق مداخله در بحران سوریه هستند. در همین راستا، دو کشور باسیاست‌ها و راهبردهای سخت و نرم به دنبال بهره‌برداری از این بحران هستند. منافع متعارض دو بازیگر باعث شده است تا با در نظر گرفتن منابع و هزینه و فایده بکوشند بیشترین سود را از آن خود سازند. در این مقاله، تلاش خواهد شد تا به ترکیب راهبردی و هوشمندانه قدرت نرم و سخت روسیه در برابر ایالات متحده آمریکا با محوریت بحران سوریه پرداخته شود. سؤال اصلی این است که چگونه روسیه در بحران سوریه از قدرت هوشمند در برابر مداخله آمریکا (2023-2011) استفاده کرده است؟ برای بررسی موضوع در چارچوب دیدگاه قدرت هوشمند از منظر جوزف نای به قدرت نرم روسیه در ابعاد فرهنگ، ارزش و سیاست خارجی و قدرت سخت در بعد نظامی و اقتصادی پرداخته‌شده است. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد که در میدان سوریه قدرت هوشمند روسیه با تأکید بیشتر بر قدرت نرم برای مهار ایالات متحده آمریکا به کار گرفته‌شده است و مهم‌ترین دستاورد روسیه از به‌کارگیری قدرت هوشمند، بدون درگیر شدن جدی نظامی با آمریکا، حفظ رژیم بشار اسد، جلوگیری از اقدام نظامی گسترده ایالات متحده آمریکا علیه سوریه، به دست گرفتن ابتکار مذاکرات صلح و کسب برتری استراتژیک با بستن قراردادهای نظامی و اقتصادی بوده است.

کلیدواژه‌ها

بحران سوریه؛ قدرت هوشمند؛ قدرت نرم؛ قدرت سخت؛ روسیه؛ آمریکا

مراجع