اسانس روغنی نعناع: استخراج، بررسی خواص، شبیه سازی و بهینه سازی شرایط نگه داری آن

نوآوری در علوم و فناوری غذایی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 دی 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jfst.2023.1977570.1849

نویسندگان

محمدرضا میرالوار¹؛ پایا حسنعلی زاده¹؛ سروین محمدی اقدم²؛ امید احمدی^{* 3}

¹دانشکده مهندسی پلیمر، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران

²گروه شیمی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

³گروه مهندسی صنایع غذایی، دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی سهند، تبریز، ایران

چکیده

امروزه بحث پژوهش در زمینه گیاهان دارویی و غذایی حائز اهمیت بوده و گسترش دامنه داروهای جدید از منابع طبیعی به عنوان راهکاری مناسب و دارای ارزش راهبردی و اقتصادی اهمیت خاصی پیدا کرده است. یکی از این گیاهان مناسب و کاربردی نعناع (Mentha spicata L) بوده و خواص فراوان دارویی دارد. با انجام اسانس‌گیری با دستگاه کلونجر مقدار mL 4/2 اسانس روغنی نعناع بدست آمد، جهت بهینه‌سازی شرایط نگه‌داری، اسانس استخراج شده تحت چهار شرایط مختلف نگه‌داری: (1)درب باز محفظه در دمای محیط (2)درب بسته محفظه در دمای محیط (3)درب باز محفظه در دمای یخچال (4)درب بسته محفظه در دمای یخچال قرار گرفت. از نرم افزار COMSOL Multiphysics با هدف دنبال کردن شبیه‌سازی شرایط مختلف نگه‌داری اسانس استخراج شده استفاده گردید. با شبیه‌سازی فرآیند انتقال جرم تحت شرایط مختلف نگه‌داری، زمان اولیه تبخیر اسانس برای 4 حالت در شرایط نگه‌داری (1)، (2)، (3) و(4) به ترتیب زمان‌های 30، 105، 270 و 480 دقیقه بدست آمد. بعبارتی پس از گذشت زمان‌های محاسبه شده کاهش حجم در اسانس استخراج شده اتفاق خواهد افتاد.خاصیت آنتی‌اکسیدانی اسانس نعناع با روش DPPH اندازه‌گیری شده و مقدار 56% بدست آمد. پس از 144 ساعت زمان نگه‌داری خاصیت آنتی‌اکسیدانی نمونه‌ها با شرایط مختلف (1)الی(4)به ترتیب به مقادیر 7%، 18%، 13% و 47% رسید. نتایج خاصیت ضدباکتریایی اسانس نعناع در مقابل دوگونه مختلف باکتریایی گرم منفی (اشرشیا کولی) و گرم مثبت (استافیلوکوکوس اورئوس) ارزیابی شده و خاصیت ضدباکتریایی اسانس در مقابل باکتری گرم مثبت (mm 22) بیشتر از باکتری گرم منفی (mm 17) بود. ارزیابی خاصیت ضدباکتریایی اسانس نیز تحت 4 شرایط مختلف با گذشت 144 ساعت، بهترین شرایط نگه‌داری شرایط (4)بوده که در مقابل باکتری گرم مثبت، کاهش 13% معادلmm 19 و در مقابل باکتری گرم منفی با کاهش 11% خاصیت، قطر هاله تشکیل شده mm 15 بدست آمد.

کلیدواژه‌ها

آنتی اکسیدانی؛ اسانس روغنی نعناع؛ بهینه سازی؛ شبیه سازی؛ ضدباکتریایی