واکاوی اهمیت اقتصاد و مناسبات تجاری مغرب در دوران شکوفایی موحدون(543- 610هـ..ق/ 1148م- 1213م)

فصلنامه تاریخ

مقاله 5، دوره 18، شماره 70، آذر 1402، صفحه 87-111   

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

محمدحسن بهنام فر^*

استادیار، مجتمع آموزش عالی اسفراین، اسفراین، خراسان شمالی، ایران.

چکیده

جهان اسلام در قرن ششم هجری دچار تحولاتی شد که به شکل گیری دولت موحدون در مغرب اسلامی منجر گشت. موحدون موفق شدند در دروان شکوفایی خود، فصلی نو در تحولات مغرب ایجاد کنند؛ استقرار قدرت در مغرب و اندلس، امنیت به مسیرهای تجاری، رونق بخشیدن به شهرها و بازارها و همچنین مناسبات سیاسی با همسایگان و تعاملات پایدار، بدون شک در مناسبات تجاری و اقتصادی موثر بوده است. در این پژوهش با تاکید بر ساختارها و مبانی اقتصادی منطقه، مناسبات تجاری مغرب در دوران شکوفایی موحدون مورد ارزیابی و تحلیل قرار می‌گیرد. از این رو پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی و با تاکید بر منابع به این پرسش پاسخ می‌دهد که وضعیت اقتصاد و مناسبات تجاری مغرب در دوره میانه موحدون چگونه بوده است؟ و خلفای موحدی در این دوره چه اقداماتی انجام دادند؟ یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که موحدون در این دوران با ایجاد امنیت، تعاملات و مناسبات، اقتصاد را رونق بخشیده و مسیرهای تجاری خشکی و دریایی را نظم دادند. این امر موجب گشت، با همسایگان تعاملات تجاری و اقتصادی پایداری برقرار کنند.

کلیدواژه‌ها

"مغرب اسلامی"؛ "موحدون"؛ "اقتصاد"؛ "مناسبات تجاری"

مراجع