الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی (مطالعه موردی: سواحل شهر بندرعباس)

فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری

دوره 12، شماره 48، آذر 1402، صفحه 59-74   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مریم درویشی¹؛ رحیم سرور^{* 2}؛ عباس ملک حسینی³؛ حیدر لطفی⁴

¹دانشجوی دکتری گروه جغرافیا، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران

²استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

³دانشیار گروه جغرافیا، واحدملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

⁴دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

چکیده

صنعت گردشگری، در جهان امروز به‌سرعت در چارچوب الگو‌های فضایی خاصی در حال رشد است. یکی از آن‌ها، گردشگری در سواحل دریاست. دریا و ساحل فرصت بسیار خوبی برای توسعه‌ی گردشگری دارند و گردشگری ساحلی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مدل‌های توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال محسوب می‌شود. در این نوع از گردشگری، گردشگران برای دیدن سواحل و استفاده از امکانات ساحلی، به مناطق - ساحلی سفر می‌کنند. لذا هدف اصلی پژوهش حاضر ارائه الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس انجام‌شده است. روش تحقیق آمیخته از نوع کیفی- کمی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر در دو بخش کمی و کیفی شامل خبرگان زمینه گردشگری و کلیه گردشگرانی که در فاصله فروردین 1400 لغایت شهریور 1400 به شهر بندرعباس مسافرت کرده بودند و توریسم محسوب می‌شدند، در این پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی و محاسبه حجم نمونه 325 نفر به‌عنوان آزمودنی انتخاب شدند. در ادامه با استفاده از مدل تحلیل عاملی که در آن عوامل: ساختاری (بار عاملی 43/0)، رفتاری (بار عاملی 62/0)، محیطی (بار عاملی 38/0)، بودند، شاخص‌های الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس تعیین گردید. از بین 54 گویه، با توجه به اینکه کلیه بارهای عاملی بالای 6/0 بود لذا هیچ‌یک از عوامل حذف نشد هر سه مؤلفه، تحت عنوان عوامل الگوی مدیریت یکپارچه توریسم ساحلی، موردمطالعه سواحل شهر بندرعباس موردپذیرش قرار گرفت و مدل در حالت «خیلی مطلوب» تائید شد.

کلیدواژه‌ها

الگوی مدیریت یکپارچه؛ توریسم ساحلی؛ سواحل شهر بندرعباس

مراجع

 

1. آدیش، م.، رمضانی فر، ح. 1396. بررسی پتانسیل‌های گردشگری در مناطق ساحلی رامسر. فصلنامه علمی پژوهشی دانش انتظامی مازندران، 8(2): 147-165.
2. بروجنی، ض.، نیک بین، م. 1392. سنجش پایداری توسعه گردشگری در جزیره کیش. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 12(2): 112.
3. حسین زاده، م.، نوحه‌گر، ا.، اسماعیلی، ر.، افشار، ر. 1390. بررسی روند توسعه فیزیکی شهر بندرعباس و عوامل مؤثر در مهاجرپذیری و گسترش حاشیه‌نشینی در آن، یازدهمین کنگره جغرافیدانان ایران، تهران.
4. خراسانی زاده، ف.، امیدی، س. 1392. راهکارهای مدیریت و توسعه زیرساخت‌های گردشگری در ایران، اولین همایش مدیریت و توسعه گردشگری 6 چالش‌ها و راهکارها، تهران، مرکز مطالعات تکنولوژی.
5. درویشی، ر.، رضایی، م.، شمس‌الدینی، ع. 1397. بررسی نقش گردشگری ساحلی در توسعه اقتصادی ازنظر شهروندان (مطالعه موردی: بندردیلم). فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 8(4): 411-426.
6. رضویان، م.، کشوری، ب. 1391. راهکارهای توسعه پایدار گردشگری ساحلی مطالعه موردی بابلسر. آمایش و توسعه پایدار، 2(5): 63-73.
7. سقائی، م.، امینی نژاد، غ.، صبوحی، غ. 1395 بررسی توانمندی‌های گردشگری شهر ساحلی بوشهر بر اساس مدل سوات و تاپسیس. جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 27(1): 99-126.
8. شیعه، ا. 1388. بررسی تحلیل عوامل کیفیت بخش محیط گردشگری ساحلی با توجه به معیارهای گردشگری پایدار، مطالعه موردی سواحل شهر رامسر. فصلنامه ارمانشهر، 1(3): 31-39.
9. قادری، ا.، باقری، ف.، فرزین، م.، کاظمیان، غ. 1397. مدیریت گردشگری ساحلی؛ تحلیل رویکرد یکپارچه. فصلنامة علمی-پژوهشی گردشگری و توسعه، 7(4): 175-204.
10. قادری، ا.، کاظمیان، غ.، باقری، ف. 1398. ارزیابی اهمّیت - عملکرد ابعاد و شاخص‌های مدیریت یکپارچة گردشگری در سواحل استان مازندران. جغرافیا و پایداری محیط، 31(2): 45-65.
11. لطفی، ح.، منفرد، ه،.، نصری، ف.، امیری، ب. 1395. نقش مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی ICZM در ارتقای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 7(1): 17-32.
12. لطفی، ح.، منفرد، ه.، نصری، ف.، امیری، ب. 1395.. نقش مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی ICZM در ارتقای امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، 7(1): 17-32.
13. ناندی، م. 1396. مترجم سیدرضا محمودی شکتایی، سیاست‌های حفاظت از ساحل و مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش انتظامی مازندران، 8(4): 139-153.
14. Hall, C., Page, S. 2001. The Geography of Tourism and Recreation. Routledge,
15. Mach, L., Ponting, J., Brown, J., Savage, J. 2020. Riding waves of intra-seasonal demand in surf tourism: Analysing the nexus of seasonality and 21st century surf forecasting technology. Annals of Leisure Research, 23(2): 184-202.
16. Maslach, C., Schaufeli, W., B, Leiter, M. P. 2001. Job burnout. In. S. T. Fiske, D. L. Schacter, &C. Zahn- Waxler (Eds), Annual Review of Psychology. 52, 397.
17. Oila, M., K. Mrrtines, L. 2012. Tourism Management in Urban Region: Brazile Vest Urban Region. Journal of Sustainable Tourism, 29(3): 567- 569.
18. Perez-Aranda, J., Gonzalez Robles, E. M., Urbistondo, P. A. 2021. Sport-related physical activity in tourism: an analysis of antecedents of sport based applications use. Information Technology & Tourism, 23(1): 97-120.