مقایسه دو گونه قارچ میکوریزا در بهبود جذب عناصر غذایی و شاخص‌های سودمندی کشت مخلوط کتان روغنی و شنبلیله

مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

دوره 14، شماره 3 - شماره پیاپی 50، دی 1402، صفحه 87-100   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

تهمینه صلاحی¹؛ علیرضا یدوی^{* 2}؛ حمیدرضا بلوچی³؛ امین صالحی⁴؛ محمد حمیدیان¹

¹گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

²عضو هیات علمی گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه یاسوج

³عضو هیات علمی گروه زراعت دانشگاه یاسوج

⁴گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج

چکیده

این مطالعه به منظور تنوع بخشیدن به سیستم زراعی ایران با استفاده از گیاه دارویی شنبلیله در کشت مخلوط همراه با کتان با هدف تعیین اثر همزیستی قارچ میکوریزا بر محتوای عناصر گیاهی و تاثیر بر شاخص‌های کشت مخلوط استفاده شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 15 تیمار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج در سال زراعی 1396 اجرا شد. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد کود زیستی در سه سطح )شاهد، کاربرد قارچ میکوریزا گونه Funneliformis mosseae و کاربرد قارچ میکوریزا گونه(Rhizophagus irregularis و نسبت‌های کشت در 5 سطح (کشت خالص کتان روغنی، کشت خالص شنبلیله و کشت مخلوط کتان روغنی و شنبلیله با نسبت‌های 1:1، 1:2و 2:1) بود. نتایج نشان داد کاربرد میکوریزا همراه با کشت مخلوط باعث بهبود جذب عناصر پر مصرف و کم مصرف شد به طوری که بیشترین میزان آهن، نیتروژن و پتاسیم برگ و دانه کتان در نسبت کشت مخلوط 1:1همراه با کود میکوریزا دیده شد. همچنین قارچ میکوریزا F. mosseae همراه با کشت مخلوط 1:1 بیشترین نیتروژن، پتاسیم و فسفر برگ شنبلیله را به همراه داشت. برهمکنش کشت مخلوط و کود میکوریزا بر هیچکدام از شاخص‌های سودمندی کشت مخلوط معنی دار نبود؛ ولی کاربرد کودهای میکوریزا باعث افزایش میزان عملکرد ازدست رفته واقعی و نسبت‌ برابری‌زمین کل شد. درکل کاربرد کود میکوریزا علاوه بر بهبود جذب عناصر باعث برتری کشت مخلوط کتان و شنبلیله نسبت به تک کشتی آن‌ها شد.

کلیدواژه‌ها

عملکرد زیستی؛ کود زیستی؛ نسبت‌ برابری‌زمین؛ نسبت رقابت

مراجع