بازخوانی اسطوره‌های کهن در شعر معد جبوری

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 دی 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/mmlq.2024.709040

نویسندگان

عزت ملاابراهیمی^{* 1}؛ علی اکبر رئیسی²

¹هیات علمی دانشگاه تهران

²دانش آموخته دکتری دانشگاه تهران

چکیده

کاربست اسطوره‌های کهن و میراث‌های سنتی از شاخصه‌های بارز شعر معاصر عربی به شمار می‌رود. شاعر معاصر برای القای مفاهیم موردنظر خود به شیوه‌ی غیرمستقیم و با عدول از معیارهای رایج زبانی، از اسطوره بهره می‌گیرد تا بتواند تجربه‌ی معاصر خود را بیان کند. در این راستا معد جبوری، شاعر عراقی، نیز برای زیباسازی شعر و بیان اندیشه و عاطفه خود از اسطوره‌های کهن، اعم از عربی و غیر عربی الهام گرفته است تا آرمان‌های والای ملت عراق و جهان عرب را فریاد زند و در برابر ستمگران به مبارزه برخیزد. شاعر با درک فضای حساس زمانه، درصدد ایفای رسالت اجتماعی خویش در آگاهی بخشی به ملتهای مسلمان است تا این ملتها به آرمانهای والایی دست پیدا کنند. از این رو نگارندگان در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی تدوین شده، در پی یافتن مهم‌ترین اهداف ودلالتهای معنایی اسطوره در شعر معد جبوری برآمده‌اند. یافته‌های پژوهش حکایت از آن دارد که جبوری با احساس غنـی شـاعرانه و قـدرت بیـان خـود، توانـسته است به‌خوبی وضعیت مردم ستمدیده جهان عرب به‌ویژه کشور عراق را تبیین کند. از این رو فضای غم‌انگیز اما امیدبخشی بر شعر او سایه دارد. وی در اشعار خود به فراخور سخن، از گونه‌های متنوع هنجارگریزی در راستای معنا آفرینی و برجسته‌سازی متن، بهره برده است که غالبا ریشه در میراث اساطیری زادگاهش دارد.

کلیدواژه‌ها

واژگان کلیدی: شعر معاصر؛ میراث؛ اسطوره؛ عراق؛ معد جبوری

مراجع