بازنمایی اهمیت، نقش و جایگاه حوزه علمیه ری در تاریخ کلام امامیه

اندیشه های فلسفی و کلامی

مقاله 2، دوره 3، شماره 6، دی 1402، صفحه 31-49   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

محمد حسن نادم

عضو هیات علمی دانشگاه ادیان و مذاهب قم

چکیده

پس از افول مدرسه بغداد(۴۴۷ق) تا شکل گیری مدرسه کلامی حله (نیمه قرن ۶) در عراق که از مدارس بسیار مهم وتحول آفرین در علوم مختلف از جمله علم کلام بود، در تاریخ کلام امامیه فترتی رخ داد و شیعیان فاقد مدرسه کلامی شدند، تنها حوزه ای که شیعه در آن تکاپوی علمی داشت، حوزه علمیه ری بود، در ری پیروان دیگر مذاهب اسلامی به ویژه معتزله حضور فعال وتاثیر گذاری داشتند واز این جهت فضای حاکم بر آن حوزه عقل گرایی اعتزالی بود، امامیه نیز در آن حوزه با پیروی از خط کلامی قم وبغداد تلاش مجدانه داشتند، اما تحول خاصی در کلام ایجاد نکردند ، از این رو حوزه ری در زمره مدارس کلامی امامیه بشمار نیامد، اما از جهات دیگر از جمله در شکل گیری مدرسه کلامی حله نقش بسیار مهم و موثری ایفا کرد، بدین جهت این جستار بر آن است با روش کتابخانه ای به تحلیل و بررسی تاریخی، جایگاه، اهمیت ونقش کلیدی حوزه ری به عنوان یکی از مراکز فرهنگی مهم آنروزگار ایران که حلقه وصل مدرسه قم وبغداد، با حله  عراق بود، بپردازد  وتاثیر آن را در تاریخ کلام امامیه بنمایاند.
 
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها

مدرسه قم؛ مدرسه بغداد؛ حوزه ری؛ مدرسه حله؛ تاریخ کلام امامیه