تبیین تاثیر جهانی شدن بر منزلت طلبی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی

فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی

دوره 15، شماره 56، آذر 1402، صفحه 1-14   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/pir.2024.1989833.3644

نویسندگان

فاضل حسن زاده¹؛ امین روان بد^{* 2}؛ غفار زارعی²

¹دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاهِ آزاد اسلامی ، لامرد، ایران

²استادیار، گروهِ علومِ سیاسی، واحدِ لامرد، دانشگاهِ آزاد اسلامی، لامرد، ایران

چکیده

این پژوهش با پذیرش تحولات انکارناپذیر جهانی شدن در محیط بین المللی و با شناسایی دولتها به عنوان مهمترین بازیگران بین المللی به دنبال تبیین منزلت طلبی به عنوان یکی از اقداماتی است که دولتها در عرصه بین المللی انجام میدهند و سعی در ارتقای جایگاه خود در عرصه بین المللی دارند.هدف پژوهش حاضر این است که تاثیرات جهانی شدن بر پویشهای منزلت طلبانه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را توضیح دهد.این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می‌دهد که در فقدان سیستم امنیت دسته جمعی گزینه رقابت اجتماعی به عنوان گزینه در دسترس و مقبول برای دو کشور جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی جلوه می‌کند. از دیگر سو، وضعیت روابط عمدتا رقابتی میان بازیگران دولتی در منطقه خاورمیانه مانع از آن شده است که نهادها و مجامع فراگیری تشکیل شود و یا مفاهیم مشترکی از امنیت شکل گیرد و در چنین بافتی از سیاست در خاورمیانه استراتژی تحرک اجتماعی کارایی چندانی برای دولتها نداشته است.از دیگر سو جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی جهت به کارگیری خلاقیت اجتماعی بایست همراهی و پای بندی بیشتری به هنجارها و ارزشهای جهانشمول از خود نشان دهند.

کلیدواژه‌ها

جهانی‌شدن؛ منزلت‌طلبی؛ جمهوری اسلامی ایران؛ خاورمیانه؛ عربستان سعودی

مراجع

-اخوان زنجانی، داریوش (1381). جهانی شدن و سیاست خارجی، مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه، تهران.

-اشرف نظری، علی و قنبری، لقمان (1397). جهانی شدن و تحول در ساخت اقتصادی کشورهای عرب خاورمیانه، مطالعات خاورمیانه، دوره 1، شماره 25.

-جلال پور، شهره، پای فرد، کیانوش و فلاح، محمد (1394). افول مفهوم دولت-ملت در عصر جهانی شدن، فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی، دوره 7، شماره 23.

-جلیلوند، محسن (1388). جهانی شدن و خاورمیانه: نگاهی به فرایند جهانی شدن، نشریه علوم سیاسی،شماره 9.

-حسین زاده، مصطفی (1389). «جهانی شدن و امنیت سیاسی»، روزنامه رسالت، شماره 7017

-دهشیری، محمدرضا و غفوری، مجتبی (1394) الزامات راهبردی جمهوری اسلامی ایران در قبال سیاست های خاورمیانه ای جدید امریکا، سیاست های راهبردی و کلان ، دوره 3، شماره 12.

-رمضانی،روح‌الله (1380) چارچوبی تحلیلی برای بررسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ترجمه علیرضا طیب، تهران، نشر نی، چاپ اول.

-سلیمی، حسین (1384). نظریه های گوناگون درباره جهانی شدن. تهران: انتشارات سمت.

-شاکری خوئی، احسان، محمدی ایروانلو، علی و ظهیری، صمد (1398). جهانی شدن و مسئله قومیت ها، فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی، دوره 11، شماره 40.

-صالحی امیری، رضا و عظیمی دولت آبادی، امیر (1387). جهانی شدن و سیاست فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، پژوهشنامه متین، شماره 41.

-طاهری، ابوالقاسم (1381). جهانی شدن و اثرات آن، مطالعات مدیریت بهبود و تحول،دوره 9، شماره 34-33.

-لاریجانی، محمد جواد (1375) «حکومت اسلامی و مرزهای سیاسی»، حکومت اسلامی، شماره دوم، زمستان 75

-مسعودنیا،حسین(1383) « ترتیبات امنیتی و خلیج‌فارس پس از اشغال عراق و نقش جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال دوم، شماره پنجم، پاییز.

-مشیرزاده، حمیرا و احسان مصباح (1390) «موضوع اسرائیل در گفتمان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه روابط خارجی، سال سوم، شماره اول.

-یزدانی، عنایت الله و مروتی، نادر (1390). جهانی شدن و چالش های فراروی هویت ملی در کشورهای در حال توسعه، فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی، دوره 3، شماره 6.