تعداد نشریات | 418 |
تعداد شمارهها | 10,005 |
تعداد مقالات | 83,623 |
تعداد مشاهده مقاله | 78,416,278 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 55,444,827 |
مطالعة تطبیقی جایگاهِ اجتماعیِ زنان در داستانهای کوتاه دهة 20 از منظر فرانقش تجربیِ زبان در رویکرد نقشگرایی هلیدی «با تمرکز بر داستانهای کوتاه بزرگ علوی، ابراهیم گلستان، محمود اعتمادزاده و جلال آلاحمد» | ||
جستار نامه: ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی) | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 دی 1402 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/rpcl.2024.709072 | ||
نویسندگان | ||
نجمه هاشمی1؛ علیرضا شعبانلو* 2؛ عبدالحسین فرزاد3 | ||
1دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب، تهران، ایران. | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.(نویسندۀ مسئول) | ||
3استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
زبانشناسی نقشگرا بر این نکته تأکید دارد که زبان «ابزاری اجتماعی» است و به آن دسته از کنشهای انسانی میپردازد که بر انتقال معنا با کمک زبان اشاره دارد. هلیدی، زبان را نظامی از گزینشهای واژگانی میداند که گویشور در سطوح سهگانه با توجه به بافت موقعیت از آن استفاده میکند. زبان با توجه به ضرورتهای اجتماعی و محیط پیرامون تشکیل میشود و به ساماندهی معنی میپردازد. این کارکرد زبان در زبانشناسی نقشگرا «فرانقش» نامیده میشود. فرانقشهای زبان عبارتاند از: فرانقش اندیشگانی که از این فرانقش برای واکاوی و تحلیل متن استفاده میشود؛ فرانقش بینافردی که هدف آن شروع یا ارتقای روابط برای تأثیرگذاری بر رفتار دیگران، بیان نظرات، اصلاح یا تغییر آنهاست؛ فرانقش متنی که وظیفة متناسبسازی پیام با توجه به دیگر عوامل متنی و برون متنی را داراست. پژوهش حاضر تلاش میکند بهشیوة توصیفی – تحلیلی به این پرسشها پاسخ دهد که با توجه به جامعة آماری پژوهش، در ساختار متنی داستانهای کوتاه دهة 20، هر کدام از فرآیندهای زبانی چه کارکردی دارند؟ و با توجه به مبانی مطرح در فرانقش اندیشگانی و دیدگاه رئالیستی حاکم بر داستانهای کوتاه در دهة بیست، نویسندگان مرد چه تصویری از «زن» و «جایگاه اجتماعی وی» در این مقطع تاریخی ترسیم کردهاند؟ ادبیات داستان کوتاه با تأکید بر «منش رئالیستی و واقعگرایانة» خود همواره به دنبال تعریف جایگاهی برای حضور زنان و همچنین رهایی خود از محدودیتهای جنسیتی و خوانشهای مردسالارانه بوده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بزرگ علوی، ابراهیم گلستان، محمود اعتمادزاده و جلال آلاحمد هر کدام در ساختار متنی داستانهای کوتاه خود از انواع مختلف فرآیندهای زبانی برای ترسیم جایگاه اجتماعی مثبت زنان بهره گرفتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
: داستانهای کوتاه دهة 20؛ جایگاه اجتماعی زنان؛ رویکرد نقشگرایی؛ فرانقش تجربی زبان | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 47 |