نقش عوامل طبیعی در سکونت گزینی محوطه های باستانی حوزه پایاب سیمره 2 با استفاده از مدل AHP

جغرافیای طبیعی

دوره 16، شماره 62، آذر 1402، صفحه 1-15   

نوع مقاله: مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

فرزانه غلامی¹؛ مهران مقصودی^{* 2}؛ شیرین محمدخان³

¹دانشجو دکتری- ژئومورفولوژی- هیدروژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران

²دانشیار دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران

³استادیار دانشکده جغرافیا- دانشگاه تهران

چکیده

این پژوهش رابطه بین ساختارهای طبیعی و ژئومورفولوژیکی منطقه شامل: ارتفاع، دما ، فاصله از رودخانه اصلی و فاصله از شبکه‌زهکشی، شیب، زمین‌شناسی، کاربری‌اراضی و نوع لندفرم‌ها، بر نحوه پراکنش محوطه‌های باستانی را مورد بررسی قرار داد. در این تحقیق از مدل تحلیل سلسله مراتبی به منظور تحلیل مکانی محوطه‌ها‌ استفاده شد. پس از تجزیه و تحلیل‌ داده‌ها، وزن نسبی گزینه‌ها، زیرمعیارها، معیارها و وزن نهایی گزینه‌ها هر لایه در نرم افزار Excel محاسبه شد یافته‌های تحقیق نشان داد سکونت‌گزینی محوطه‌ها با عامل ارتفاع، فاصله از رودخانه ‌دائمی و شیب ارتباط معکوس داشت، در بین عوامل ژئومورفولوژی پادگانه‌ها و تپه ماهورها بیشترین ضریب اهمیت را به خود اختصاص داده‌اند. حدود 89 درصد محوطه‌ها در مکان‌های مناسب و کمتر از 3.5 درصد از محوطه‌ها در مکان‌های نامناسب استقرار یافته‌اند. با توجه به همبستگی پیرسون عوامل شیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه دائمی به عنوان مهم‌ترین عوامل در توزیع محوطه‌های باستانی حوزه پایاب سیمره 2 شناسایی شدند.

کلیدواژه‌ها

سیمره؛ محوطه‌های باستانی؛ سکونت گزینی؛ عوامل طبیعی. زمین‌باستانشناسی

مراجع