تاثیر الیسیتورهای قارچی بر غلظت رنگیزه های فتوسنتزی و میزان پرولین نخل خرما رقم استعمران (Phoenix dactylifera L., cv. Stameran) در شرایط تنش شوری

فصلنامه گیاه و زیست فناوری ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 دی 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

بیتا صادقی¹؛ وحید عبدوسی^{* 2}؛ وحید زرین نیا³؛ نادر حسن زاده⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه علوم باغی و زراعی، دانشکده کشاورزی و صنایع غذایی ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

²دانشیار، گروه علوم باغی و زراعی، دانشکده کشاورزی و صنایع غذایی ، واحد علوم تحقیقات ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

³استادیار، گروه بیماری‌شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و صنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران،

⁴دانشیار، گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی و مصنایع غذایی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

شوری آب و خاک یکی از مشکلات جدی و رو به توسعه در سطح جهان است، که سطح وسیعی از اراضی کشور نیـز بـا ایـن مشـکل مواجه هستند. کاربرد میکروارگانیسم‌های قارچی در کاهش تنش‌هـای محیطی مانند شوری، به یک راهکـار جهـانی تبـدیل شـده اسـت. به منظور بررسی ارزیابی تأثیر الیسیتورهای قارچی بر میزان غلظت‌های رنگیزه‌های فتوسنتزی و پرولین در شرایط تنش شوری گیاهچه‌های خرما رقم استعمران، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 سطح شوری و 3 سطح الیسیتور زیستی در آزمایشگاه علوم باغبانی انجام شد. تاثیر الیسیتورها در 3 سطح کنسرسیوم قارچی (زیست فعال، BFC)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر1000( EL1)، الیسیتور قارچی با غلظت میلی‌گرم در لیتر2000( EL2) عامل دوم شوری در سه سطح (صفر، 150 و 300 میلی-مولار) مورد ارزیابی قرارگرفت. نتایج نشان داد که در شوری 300 میلی‌مولار، الیسیتور قارچ EL1 توانست پرولین را نسبت به سایر سطوح شوری افزایش دهد. الیسیتور قارچ EL2 در سطح شوری 300 میلی‌مولار کلروفیل a و کل بیشتری را نشان داد و در سطح شوری 150 میلی‌مولار کنسرسیوم قارچ زنده، کلروفیل a بیشتری را موجب شد. استفاده از الیسیتور در کاهش اثرات تنش شوری در خرما می‌تواند موثر باشد، اما سطح تنش می‌تواند تعیین کننده میزان اثر هر الیسیتور باشد.

کلیدواژه‌ها

پرولین؛ تنش؛ شوری؛ قارچ؛ کلروفیل