علم الهی از دیدگاه ملاصدرا و تاثیر پذیری او از نهج البلاغه

اندیشه های فلسفی و کلامی

دوره 3، شماره 6، دی 1402، صفحه 213-224   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

سیده زهرا اصفهانی؛ نفیسه فیاض بخش^* ؛ محمد کاظم رضا زاده جودی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

یکی از مباحث مهم در فلسفه اسلامی بحث از علم است که همیشه مورد توجه  اندیشمندان و فلاسفه قرار داشته است و به جرات می توان گفت که فلاسفه در این باب نظریه واحدی نداشته اند. آراء فیلسوفان در نهایت اختلاف است. در این  پژوهش سعی کردیم به دیدگاه ملاصدرا در باب علم الهی و میزان تاثیر پذیری او از کلام امام علی )ع( در نهج البلاغه بپردازیم و وجوه اشتراک و افتراق در باب علم الهی را از این دو دیدگاه بررسی کنیم.  ملاصدرا علم را یک امر وجودی دارای مراتب می داند و بر این اعتقاد است که علم خداوند به ذات و نیزعلم او  به موجودات قبل از ایجاد وبعد از ایجاد علم حضوری و بدون واسطه است. وی  در  تبیین خود از این مسئله، مانند بسیاری  دیگر از مسائل فلسفی به آیات و روایات توجه ویژه ای دارد. با بررسی آثار ملاصدرا و دقت در نهج البلاغه می توان گفت که ملاصدرا تا حد قابل توجهی در باب علم از نهج البلاغه تاثیر گرفته است چرا که امام علی)ع( نیز معتقد است که خداوند  به ذات خود و  به ممکنات قبل و بعد از ایجاد  علم حضوری دارد.
 

کلیدواژه‌ها

علم؛ علم اجمالی؛ علم تفصیلی؛ علم به ذات؛ علم قبل از ایجاد؛ علم بعد از ایجاد؛ ملاصدرا؛ نهج البلاغه