فولن و چرایی یادگیری عمیق در برنامه درسی

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش

دوره 2، شماره 1، آذر 1402، صفحه 1-15   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

ثریا میرشکاری¹؛ نرگس کشتی آرای^{* 2}؛ حمید عزیزی ملک آبادی³

¹دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

²دانشیار، گروه علوم تربیتی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

³استادیار، گروه علوم پایه دندانپزشکی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.

چکیده

امروزه دیگر آموختن، سپردن مجموعه‌ای از دانستنی‌ها و انبوهی از مسائل حل‌شده به حافظه نیست. این روش نمی‌تواند یادگیرندگان را برای زیستن در آینده‌ای که مملؤ از مسائل غیرقابل پیش‌بینی است، آماده کند. بنابراین مهمترین وظیفه نظام آموزشی، پرورش مهارت‌هایی است که دانش‌آموزان را قادر می‌سازد، خود حل‌ مسائل و کشف مجهولات را به‌عهده بگیرد و این هدف جز با تمرکز بر یادگیری عمیق میسر نخواهد بود به‌همین منظور، برای ارائه چشم‌انداز واضحی از یادگیری عمیق، در این پژوهش نظریه فولن و چرایی توجه یادگیری عمیق در برنامه درسی با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی بررسی شد. محیط پژوهش شامل متون مرجع در حوزه نظریه فولن و یادگیری عمیق بود که 7 منبع با این محوریت در محدوده سال‌های 2010 تا 2020  به عنوان نمونه به شیوه هدفمند انتخاب شدند. به منظور اعتباربخشی محتوایی نتایج حاصل از تحلیل محتوا نمونه مورد مطالعه شامل متخصصان حوزه برنامه‌ریزی درسی در سال 1402 و شامل 10 نفر بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. در راستای اعتبارسنجی مؤلفه ‌های شناسایی‌شده از تحلیل محتوا، از روش هولستی استفاده شد. یافته‌ها نشان داد به منظور دستیابی به یادگیری عمیق توجه به چهار لایه شایستگی‌های شش‌گانه جهانی شامل شخصیت، تابعیت و تعلق اجتماعی، خلاقیت، تفکر انتقادی، همکاری و ارتباطات؛ عناصر چهارگانه طراحی یادگیری شامل شیوه‌های آموزشی، مشارکت‌های یادگیری، محیط‌های یادگیری و استفاده از دیجیتال؛ شرایط لازم برای یادگیری عمیق در مدرسه، منطقه و سیستم‌ها؛ و فرایند تحقیق مشترک ضروری است. بنابراین به سازمان آموزش‌و‌پرورش و متخصصان نظام آموزشی پیشنهاد می‌شود به‌منظور فراهم ‌آوردن بستر نظام‌مند پرورش یادگیری عمیق، نظریه فولن را مبنا قرار دهند.

کلیدواژه‌ها

یادگیری عمیق؛ فولن؛ شایستگی‌های جهانی؛ طراحی آموزشی؛ شرایط آموزش