رتبه‌بندی ارکان حاکمیت شرکتی در بانک‌ها در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی

اقتصاد مالی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 دی 1402

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/fed.2024.1996532.3074

نویسندگان

هادی ترابی فر¹؛ سید محمد هادی سبحانیان^{* 2}؛ موسی شهبازی³

¹مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی

²مدیریت بانک، بیمه و گمرگ، دانشکده مدیریت، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

³عضو هیات علمی مرکز پژوهش های مجلس

چکیده

حاکمیت مناسب و مطلوب شرکتی، نقش بسزایی در عملکرد نظام مالی و بانکی دارد. به دلیل اهمیت سیستمی بانک‌ها در اقتصاد، ثبات و سلامت بانک‌ها که متاثر از فرایندها و چارچوب‌های حاکم بر اداره بانک‌ها است، عناصر کلیدی برای ثبات نظام مالی محسوب می‌شوند. بر اساس مطالعات و تجربه‌های متعدد در نظام بانکداری، تحقق حاکمیت ‌شرکتی در بانک‌ها به‌عنوان یکی از مهمترین راه‌ها برای دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی قلمداد می‌گردد.

در پاسخ به این سوال که از بین مولفه‌ها و ارکان حاکمیت شرکتی شامل هئیت مدیره، هیئت عامل، مدیریت ریسک، حسابرسی، جبران خدمات و افشا و شفافیت، کدامیک دارای اهمیت بیشتری در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی است، در این مقاله با استفاده از رویکرد مدلسازی تصمیم‌گیری چندمعیاره، ارکان و مولفه‌های مختلف حاکمیت شرکتی در نظام بانکی از نظر اهمیت در دستیابی به ثبات و سلامت نظام بانکی رتبه‌بندی شده است. نتایج تحقیق نشان‌ می‌دهد دو مولفه از رکن تصمیم‌گیری و نظارتی شامل «غیراجرایی و مستقل بودن اعضای هیئت مدیره» و «اتخاذ سیاست‌های مربوط به شناسایی و کنترل تعارض منافع» و مولفه «ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایجاد شفافیت...» از رکن افشاء و شفافیت با وزن‌های نسبی 107/0، 089/0، 073/0 به ترتیب سه رتبه نخست مولفه‌های حاکمیت شرکتی در دستیابی به ثبات و سلامت بانکی را به خود اختصاص دادند. نتایج این تحقیق می‌تواند در تعیین اولویت‌های نظارتی بانک مرکزی و اصلاح ساختارها و فرآیندهای حاکم بر نظام بانکی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

حاکمیت شرکتی؛ ثبات و سلامت بانکی؛ شفافیت؛ بانک مرکزی؛ حقوق ذینفعان