باز تعریف الگو های تحقق پذری مسکن مطلوب مبتنی بر شاخص های رضایتمندی ساکنین (محدوده مطالعاتی : منطقه 4 شهری تبریز)

مطالعات بین رشته ای در تعالی معماری و شهرسازی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 02 بهمن 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.30495/jisaud.2024.2001316.1112

نویسندگان

یاسر نریمان پور ملکی¹؛ محسن طبسی^{* 2}؛ آزیتا بلالی اسکویی³؛ مرتضی میرغلامی⁴

¹دانشجوی دکترای گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

²دانشیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. (نویسنده مسئول) [e-mail]

³استاد دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران.

⁴استاددانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، ایران.

چکیده

برای مسکن مطلوب و الگوهای تحقق پذیری آن تعابیر و معاییر متنوعی ذکرشده است از این منظر رضایتمندی ساکنان به عنوان عامل تعیین کننده و تثبیت کننده مطلوبیت مسکن انکارناپذیر است که از ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است. این الگوها متناسب با منطقه جغرافیایی و فرهنگ تغییر می‌کند حتی تحقیقات حاکی از آن هستند که افراد ساکن در یک خانه نیز دارای درک رضایت مساوی از شرایط نیستند و این بسته به شاخص‌های متعدد ممکن است تغییر یابد. هدف این پژوهش، باز تعریف الگوهای مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی مبتنی بر شاخص‌های رضایتی ساکنان در شهر تبریز می‌باشد، که با توجه به سابقه تاریخی، موقعیت جغرافیایی، اجتماعی و سیاسی این شهر لزوم توجه به آن کاملاً محسوس است. تحقیق پیشرو با این فرضیه پیش رفته است که" از حیث تبیین الگوهای مطلوبیت در حوزه مسکن منطقه 4 تبریز، رابطه ی مؤثر با تأثیرگذاری مثبت و معنادار بین عوامل مؤثر بر رضایتمندی دارای بار عاملی بالا و مطلوبیت محیط مسکونی مبتنی بر ایده آل‌ها ساکنان وجود دارد. پژوهش حاضر ماهیتی کاربردی دارد و روش انجام آن تلفیقی از روش‌های کیفی و کمی است،برای دستیابی به یافته‌های آن، پژوهشگران از تکنیک‌های تحلیل آماری و تحلیل کمی همراه با تکنیک‌های کیفی، توصیفی و تحلیلی استفاده کردند. جهت نیل به اهداف مطالعه، از دو نرم افزار SPSS'23 وSmartPLS'3.1.1 استفاده گردید. درنتایج حاصله مدلی از الگوهای تأثیرگذار بر مطلوبیت وضعیت موجود محیط مسکونی بستر مطالعاتی حاصل می‌شود،که مبتنی بر شاخص‌های رضایتمندی از نگربه ساکنین بحث شده است. که در این میان مؤلفه‌های فیزیکی و عملکردی با ضریب مسیر 0.549 قوی‌ترین تأثیرگذاری مثبت و معنی‌دار بر مطلوبیت مسکن بستر مطالعاتی را دارا می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

مسکن مطلوب؛ رضایتمندی ساکنان؛ محیط مسکونی؛ تبریز