ارائه الگویی جهت مستندسازی تجربیات آموزگاران به منظور ارتقاء کیفیت درس ریاضی

فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی

دوره 17، شماره 3 - شماره پیاپی 65، آذر 1402، صفحه 224-248   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

آزیتا یاسور پورعلی¹؛ غلامحسین برکت^{* 2}؛ کریم سواری³

¹دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

²دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

³دانشیار، گروه علوم تربیتی. دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه الگویی جهت مستندسازی تجربیات آموزگاران به منظور ارتقاء کیفیت درس ریاضی مدارس بود.
روش: برای انجام این پژوهش  کیفی از نظریه داده بنیاد استفاده شد و برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. جامعه پژوهش شامل معلمان متخصص و کارشناس در حوزه تدریس ریاضی در مقطع ابتدایی شاغل در مدارس اهواز بود. پس از مصاحبه با 10 نفر از خبرگان جامعه مطالعه که به صورت گلوله برفی شناسایی شده بودند، اشباع نظری حاصل شد و به دلیل اطمینان از یافته‌ها سه مصاحبه دیگر نیز انجام شد که یافته جدیدی در پی نداشت. مصاحبه‌ها پس از پیاده‌سازی و تبدیل به متن نوشتاری، با استفاده از الگوی کدگذاری نظام‌‌مند گلیزر و اشتراوس(باز، محوری و انتخابی) تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: یافته‌های تحقیق در 7 کد محوری شامل مدیریت و رهبری، تدریس و روش‌های آن، ارتباط و تعامل، محتوا و مواد آموزشی، دانش‌آموزان و یادگیری، توسعه توانایی‌ها و منابع و امکانات خلاصه شد. نتایج تحقیق نشان داد با توجه به اهمیت ارتقاء کیفیت درس ریاضی در مدارس ابتدائی، ارائه الگویی جهت مستندسازی تجربیات آموزگاران می‌تواند یک ابزار قدرتمند برای بهبود این درس و فرآیند آموزش و یادگیری باشد.
نتیجه‌گیری: این الگو می‌تواند به معلمان کمک کند تا تجربیات خود را بهبود بخشیده و از مطالبی که در کلاس‌های خود تدریس می‌کنند بهره بیشتری ببرند. این تجربیات به تطبیق ماده درسی با نیازهای ویژه دانش‌آموزان کمک کند و به توسعه روش‌های آموزشی مؤثر و شفاف منجر شود.

کلیدواژه‌ها

کیفیت درسی؛ مستند سازی تجربیات؛ درس ریاضی؛ آموزگاران مدارس ابتدائی

مراجع

بنی اسد، شهین. قلی زاده، حسین. رضوان، امین. خندقی، مقصود. (1396). از اثربخشی تا تعالی: گسست نظریه، تحقیق و عمل در برنامه تعالی مدیریت مدرسه، پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت،7(2): 128-148.

‏بهاری‌فر، علی. الهی، شعبان. (1400). طراحی ساختار نظام مستندسازی تجربیات سازمانی مدیران، پژوهش‌های مدیریت در ایران، 9(3): 23-52.

‏پورگلوی، محمد جواد. (۱۳۹۸). اهمیت و تاثیر استفاده از تجارب معلمان با سابقه در فرایند یاددهی یادگیری و تدریس اثر بخش، دومین کنفرانس بین المللی روان‌شناسی، مشاوره و علوم تربیتی.

حسین قلی زاده، رضوان. غفاریان سخن‌ور، زهرا. (1396). تحلیل رویداد حساس: یک تکنیک مؤثر برای مستندسازی تجربیات سازمانی، دهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش، تهران، ایران.

حسنی، شهربانو. (1394). تأملی بر تأثیرات تعالی مدیریت مدرسه طرح: تجزیه و تحلیل تجربیات مدیران بر اساس نظریه پایه، کنفرانس ملی آموزش منابع انسانی و توسعه، اردبیل.

زمانی، اصغر. قهرمانی، محمد. توفیقی، جعفر. ابوالقاسمی، محمود. (1393). مستندسازی تجربیات روسای دانشگاه‌ها، ضرورتی در مدیریت دانش دانشگاهی، پژوهش در نظام‌های آموزشی، 8(27): 7-34.

شریفی، وحید. محمدی، مهدی. نوروزی، یعقوب. (١٣٩٦). بررسی مؤلفه‌های مؤثر بر اشتراک دانش کارکنان و وبسـایت هـا (مورد مطالعه: کتابخانه‌های دانشگاهی اصفهان)، علوم و فنون مدیریت اطلاعات، ٣ (٤): 70-٤٣.

عزیزی، نعمت اله. فتحی، هوشیار. حسینی، سیده زهرا. (1399). تجارب مدیران مدارس و دبیران شهر سنندج از برنامه تعالی مدیریت مدرسه: تحلیلی پدیدارشناسی، مدیریت مدرسه، 8(3): 273-293.

علی پوردرویشی، زهرا. (١٣٩١). ارائه مدل عوامل مؤثر بر تسهیم دانـش گـروه هـای آموزشـی دانشـگاه آزاد اسـلامی (پیمایشی پیرامون واحد تهران شمال و علوم و تحقیقات)، مدیریت فناوری اطلاعات، ٤(١٠): 91-116.

فـرجپهلـو، عبدالحسین. سـلیمانپـور قرابقلـو سمیرا. حیـدری، غلامرضا. (١٣٩٥). اشـتراک دانـش و عوامـل مـؤثر بـر آن در میـان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز در سال تحصـیلی ١٣٩٣-١٣٩٤، مطالعـات کتابـداری و علـم اطلاعات، ٢٣ (١٨): 44-١٩.

کیل‌پاتریک، جرمی. سوافورد، جین. (۱۳۸۷). کمک کنیم کودکان ریاضی یاد بگیرند. (شورای ملی تحقیقات آمریکا). مترجم: زهرا گویان، تهران: فاطمی.

گلینی، محبوبه. (١٣٨٩). نقش مدیریت دانش در توانمندکردن معلمان، رشد تکنولوژی آموزشی، ٢٦ (٣): 12-14.

نامداریان، لیلا. (۱۳۹۵). ارایه الگویی برای مستند سازی تجربیات سازمانی مدیران با رویکرد مدیریت دانش، اولین کنفرانس ملی مدیریت و اقتصاد جهانی.

ملازهی، اسماء، کریمی، فاطمه. (1397). شناسایی و اعتبارسنجی عوامل مؤثر بر اشتراک دانش معلمان از طریق فناوری اطلاعات و ارتباطات، مدیریت اطلاعات، 4(4): 103-134.

Clark, R. C., & Mayer, R. E. (2016). e-Learning and the Science of Instruction: Proven Guidelines for Consumers and Designers of Multimedia Learning. John Wiley & Sons.

Clements, D. H., & Sarama, J. (2018). Learning and Teaching Early Math: The Learning Trajectories Approach, (2nd ed.). Routledge.

Cochran-Smith, M., & Lytle, S. L. (2018). Inquiry as Stance: Practitioner Research for the Next Generation, Teachers College Press.

Hiebert, J., & Morris, A. K. (2018). Teaching Mathematics for Understanding: An Analysis of Lessons Submitted by Teachers Seeking National Board Certification, The Elementary School Journal, 118(1): 1-22.

Hiebert, J., Morris, A. K., Berk, D., & Jansen, A. (2007). Preparing teachers to learn from teaching, Journal of Teacher Education, 58(1): 47-61.

Johnson, D. W., & Johnson, R. T. (2020). Cooperative learning in 21st century classrooms: Enhancing social, emotional, and cognitive learning in science, Anatomical Sciences Education, 13(3): 265-271.

Kilpatrick, J., Swafford, J., & Findell, B. (Eds.). (2017). Adding It Up: Helping Children Learn Mathematics, National Academies Press.

Kunter, M., Baumert, J., & Köller, O. (2007). Effective classroom management and the development of subject-related interest, Learning and Instruction, 17(5):494-509.

Kukey, Ebru|Gunes. (2019). Experiences of Classroom Teachers on the Use of Hands-On Material and Educational Software in Math Education. World Journal on Educational Technology, 11(1): 74-86.

Lester, F. K., Masingila, J. O., Mau, S. T., Lambdin, D. V., Dossey, J. A., & Ray, W. B. (2017). Teaching and Learning Mathematical Problem Solving, Multiple Research Perspectives. IAP.

Marzano, R. J., Pickering, D. J., & Heflebower, T. (2021). A Handbook for High Reliability Schools: The Next Step in School Reform, Marzano Resources.

McTighe, J., & Wiggins, G. (2013). Essential Questions: Opening Doors to Student Understanding. ASCD. Mishra, P., & Koehler, M. J. (2019). Too Cool for School? No Way! Learning and Leading with Technology, 38(7): 10-14.

Mishra, P., & Koehler, M. J. (2020). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 108(6), 1017-1054.

Noddings, N. (2018). Philosophy of Education, Routledge.

Mayer, R. E. (2019). Multimedia Learning (3rd ed.), Cambridge University Press.

Mishra, P., & Koehler, M. J. (2019). Too Cool for School? No Way! Learning and Leading with Technology, 38(7), 10-14.

Mishra, P., & Koehler, M. J. (2020). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge, Teachers College Record, 108(6): 1017-1054.

Osterman, K. F., & Kottkamp, R. B. (2004). Reflective practice for educators: Professional development to improve student learning, Corwin Press.

Pellegrino, J. W., Chudowsky, N., & Glaser, R. (2018). Knowing What Students Know: The Science and Design of Educational Assessment, National Academies Press.

Polya, G. (2018). How to Solve It: A New Aspect of Mathematical Method (2nd ed.). Princeton University Press.

Puentedura, R. R. (2019). SAMR: A contextualized introduction. In Education technology, change, and theory (pp. 33-48). Springer.

Tomlinson, C. A. (2017). How to Differentiate Instruction in Academically Diverse Classrooms, ASCD.

Wiggins, G., & McTighe, J. (2005). Understanding by design, ASCD.